Ερώτηση
Τι είναι ο χριστιανικός γνωστικισμός;
Απάντηση
Στην πραγματικότητα ο χριστιανικός γνωστικισμός δεν υπάρχει γιατί ο αληθινός χριστιανισμός και ο γνωστικισμός είναι συστήματα από πεποιθήσεις που αλληλοεξουδετερώνονται. Οι αρχές του γνωστικισμού αντιτίθεται στην ουσία του χριστιανισμού και γι’ αυτό ακόμα κι όταν κάποια παρακλάδια του γνωστικισμού χαρακτηρίζονται ως χριστιανικά αυτό δεν είναι αλήθεια.
Ο γνωστικισμός ήταν ίσως η πιο επικίνδυνη αίρεση που απείλησε την πρώιμη εκκλησία τους πρώτους τρεις αιώνες. Επηρεασμένος από φιλοσόφους σαν τον Πλάτωνα ο γνωστικισμός βασίζεται σε δυο λανθασμένες ιδέες. Πρώτον αποδέχεται την ιδέα για τον δυϊσμό μεταξύ του πνεύματος και της ύλης και επιμένει πως η ύλη είναι κακή ενώ το πνεύμα είναι καλό, πραγμα που δημιουργεί την ψευδαίσθηση πως ότι γινεται σε σωματικό επίπεδο, ακόμα και οι χειρότερες αμαρτίες είναι ασήμαντες γιατί η αληθινή ζωή συμβαίνει στην σφαίρα του πνευματικού.
Δεύτερον ο γνωστικισμός προέρχεται από την λέξη γνώση και οι γνωστικιστές ισχυρίζονται πως κατέχουν ανώτερη γνώση, «ύψιστη αλήθεια» η οποία είναι γνωστή μόνο σε ελάχιστους. Αυτή η γνώση δεν είναι από την Βίβλο και μέσω αυτής φτάνουν σε κάποιο μυστικό ανώτερο επίπεδο ύπαρξης. Οι γνωστικιστές αντιμετωπίζουν τον εαυτό τους σαν κάποιου είδους ανώτερη τάξη που στέκεται πάνω από όλους τους υπόλοιπους πιστούς λόγω της ανώτερης και βαθύτερης γνώσης τους για το Θεό.
Για να δυσφημίσουμε την ιδέα για οποιαδήποτε συμβατότητα μεταξύ του χριστιανισμού και του γνωστικισμού πρέπει μόνο να συγκρίνουμε τις διδασκαλίες τους για τις βασικές πεποιθήσεις. Όσον αφορά την σωτηρία ο γνωστικισμός λέει πως η σωτηρία είναι εφικτή μόνο αν φτάσουμε στην Θεία γνώση η οποία απελευθερώνει τον άνθρωπο από τις ψευδαισθήσεις του σκότους. Αν και διατείνονται πως ακολουθούν τον Ιησού και την αυθεντική Του διδασκαλία οι γνωστικιστές έρχονται σε αντίφαση με κάθε Του λέξη. Ο Ιησούς δεν λέει τίποτα για σωτηρία μέσω γνώσης αλλά μιλά για σωτηρία μέσω πίστης, πίστης σε Εκείνον σαν Σωτήρα από την αμαρτία. «Επειδή, κατά χάρη είστε σωσμένοι, διαμέσου τής πίστης• κι αυτό δεν είναι από σας• είναι δώρο τού Θεού• όχι από έργα, ώστε να μη καυχηθεί κάποιος» (προς Εφεσίους 2:8-9). Εκτός αυτού η σωτηρία που που προσφέρει ο Χριστός είναι δώρο προσβάσιμο για όλους (κατά Ιωάννη 3:16) και όχι μόνο για τους λίγους που φτάνουν σε μια ειδιαίτερη αποκάλυψη.
Ο Χριστιανισμός λέει πως υπάρχει μόνο μια πηγή Αλήθειας και αυτή η πηγή είναι η Βίβλος, ο θεόπνευστος, αλάθητος Λόγος του ζωντανού Θεού, ο μόνος αλάθητος κανόνας της πίστης και της πρακτικής (κατά Ιωάννη 17:17, 2 προς Τιμόθεο 3:15-17, προς Εβραίους 4:12). Πρόκειται για την γραπτή αποκάλυψη του Θεού προς την ανθρωπότητα που δεν μπορεί να αντικατασταθεί από ανθρώπινες σκέψεις, ιδέες, γραφές ή οράματα. Από την άλλη οι γνωστικιστές χρησιμοποιούν κάποιες πρώιμες αιρετικές γραφές, γνωστές σαν «γνωστικιστικά ευαγγέλια» – συλλογή από πλαστογραφήματα που παρουσιάζονται σαν «χαμένα κεφάλαιααπό την Βίβλο». Ευτυχώς οι πρώτοι ιερείς της εκκλησίας ήταν ομόφωνοι όσον αφορά αυτές τις αναλήθειες για τον Ιησού, την σωτηρία, το Θεό και κάθε άλλη σημαντική χριστιανική πεποίθηση. Υπάρχουν άπειρες αντιφάσεις μεταξύ των γνωστικιστικών «ευαγγελίων» και της Βίβλου γιατί ακόμα και όταν οι γνωστικιστές παραθέτουν χριστιανικές αρχές τροποιούν τους βιβλικούς στίχους για να τους φέρουν στα μέτρα της φιλοσοφίας τους – πρακτική ρητά απαγορευμένη και για την οποία οι Γραφές μας προειδοποιούν (Δευτερονόμιο 4:2, 12:32, Παροιμίες 30:6, Αποκάλυψη 22:18-19).
Η προσωπικότητα του Ιησού είναι μια άλλη σφαίρα στην οποία ο χριστιανισμός αντιτίθεται στο γνωστικισμό. Οι γνωστικιστές πιστεύουν πως το φυσικό σώμα του Ιησού δεν ήταν αληθινό αλλά μόνο «φαινόταν» σαν τέτοιο και πως το Πνεύμα Του κατεβαίνει πάνω Του την στιγμή που βαφτίζεται αφήνοντάς Τον πριν την σταύρωση. Αυτή η αντίληψη καταστρέφει όχι μόνο την αληθινή ανθρώπινη φύση του Χριστού αλλά και την λύτρωση γιατί ο Ιησούς πρέπει να είναι όχι μόνο αληθινός Θεός αλλά και αληθινός άνθρωπος (υπαρκτός) ο οποίος να έχει βασανιστεί πραγματικά και να έχει πεθάνει στο σταυρό για να είναι αποδεκτή η θυσία που αντικαθιστά την αμαρτία (προς Εβραίους 2:14-17). Η βιβλική αντίληψη για τον Ιησού επιβεβαιώνει την πλήρη ανθρώπινη υπόστασή Του όπως και την πλήρη Θεϊκότητά Του.
Ο γνωστικισμός βασίζεται σε μια μυστικιστική, προαισθαντική, υποκειμενική, εσωτερική, συναισθηματική προσέγγιση προς την αλήθεια, κάτι που συναντάται συχνά από πολύ παλιά. Στον Παράδεισο ακόμα, ο Διάβολος θέτει υπό αμφισβήτηση τον Θεό και τον Λόγο Του πείθοντας τον Αδάμ και την Εύα να Τον απορρίψουν και να αποδεχτούν ένα ψέμα. Ο Διάβολος κάνει το ίδιο και σήμερα περιτριγυρίζοντας «σαν ωρυόμενο λιοντάρι, ζητώντας ποιον να καταπιεί» (1 Πέτρου 5:8), θέτοντας συνέχεια τον Θεό και την Βίβλο υπό αμφισβήτηση και πιάνοντας στα δίχτυα του τους αφελείς, αυτούς που αγνοούν την Βίβλο ή που αναζητούν μια προσωπική αποκάλυψη για να αισθανθούν μοναδικοί και υπεράνω. Ας ακολουθήσουμε τον απόστολο Παύλο που λέει: «Όλα να τα εξετάζετε, το καλό να κατέχετε» (1 προς Θεσσαλονικείς 5:21) και εμείς θα το κάνουμε συγκρίνοντας τα πάντα με τον Λόγο του Θεού που είναι η μόνη Αλήθεια.
English
Τι είναι ο χριστιανικός γνωστικισμός;
