Pitanje
Ko su bili rani crkveni oci?
Odgovor
Rani crkveni oci se dijele na tri osnovne kategorije: apostolski oci, prenicejski crkveni oci i postnicejski crkveni oci. Apostolski crkveni oci su bili oni u koje spada Klemet Rimski, koji su bili savremenici apostola i vjerovatno njihovi učenici, noseći tradiciju i naučavanje samih apostola. Lino, koji se pominje u 2. Timothy 4:21, postao je biskup Rima nakon što je Petar bio ubijen, a Klement je došao na to mjesto nakon njega. I jedan i drugi se stoga smatraju apostolskim ocima. Međutim, o Linu ne postoji nijedan pisani trag koji je ostao, dok ih o Klementu ima podosta. Početkom drugog vijeka apostolski oci napuštaju scenu, osim njih nekoliko koji su vjerovatno bili Ivanovi učenici, kao što je Polikarp. Tradicija kaže da je apostol Ivan umro u Efezu oko 98. g.n.e.
Prenicejski oci su bili oni koji su došli nakon apostolskih a prije Nicejskog sabora 325. g. Pojedinci poput Ireneja, Ignacija i Justina Mučenika su prednicejski oci.
Postnicejski crkveni oci su oni koji su došli nakon Niceskog sabora 325. g. To su čuveni ljudi kao što je Augustin, biskup Hippa, koji je često nazivan ocem Rimokatoličke crkve, radi svog velikog udjela u crkvenoj doktrini; Krisostom, zvanim “zlatousti” radi svojih izuzetnih oratorskih vještina; i Euzebije, koji je napisao historiju crkve, od Isusovog rođenja do 324 g, godine prije Nicejskog sabora. On pripada postnicejskom dobu pošto je napisao svoju historiju tek nakon što je održan Nicejski sabor. Drugi postnicejski oci su bili Jerolim, koji je preveo grčki Novi zavjet na latinsku Vulgatu, i Ambrozije, koji je bio uveliko odgovoran za obraćenje cara Konstantina na kršćanstvo.
Šta su vjerovali crkveni oci? Apostolskim ocima je veoma bilo stalo da se propovijedanje Evanđelja nastavi baš onako kako su to radili sami apostoli. Nije ih zanimalo određivanje teološke doktrine, jer im je Evanđelje kakvo su naučili od apostola bilo sasvim dovoljno. Apostolski oci su bili revnosni kao i apostoli sami u iskorjenjivanju i razotkrivanju svake lažne doktrine koja bi se pojavila u ranoj crkvi. Istinitost poruke je opstala željom apostolskih otaca da ostanu dosljedni Evanđelju koje su naučili od apostola.
Prenicejski oci su se također trudili da ostanu dosljedni Evanđelju, ali su imali jednu dodatnu brigu. Tada se pojavilo nekoliko lažnih spisa za koje se tvrdilo da imaju istu težinu kao i ustanovljeni Pavlovi, Petrovi i Lukini zapisi. Razlog za ove lažne dokumente je bio očigledan. Kad bi se uspjelo ubijediti tijelo Kristovo da prihvati lažne spise, u crkvu bi se uvukla hereza. Dakle, prenicejski crkveni oci su provodili dosta vremena braneći kršćansku vjeru od lažne nauke, a to je vodilo do početaka formiranja prihvaćene crkvene doktrine.
Postnicejski oci su nosili misiju branjenja Evanđelja od svih vrsta hereza, tako da su oni sve više i više postajali zainteresovani za metode odbrane, a manje za prenošenje Evanđelja u istinitoj i čistoj formi. Prema tome, počeli su da se udaljuju od ortodoksnog učenja koja je bila zaštitni znak apostolskih otaca. To je bilo doba teologa i beskrajnih diskusija na misteriozne teme, kao što je “Koliko anđela može da pleše na vrhu igle?”
Rani crkveni oci su primjer nama šta znači slijediti Krista i braniti istinu. Nijedan od njih nije bio savršen, kao što ni niko od nas to nije. Neki od njih su vjerovali nešto što bi mnogi kršćani danas odbacili kao netačno. Ono što se na kraju razvilo u Rimokatoličku teologiju ima svoje korijene u pisanjima postnicejskih otaca. Iako možemo zadobiti znanje i uvid proučavajući rane crkvene oce, na kraju naša vjera mora da se temelji na Riječi Božijoj, a ne na spisima ranih kršćanskih vođa. Samo je ona nepogrešiva vodilja za vjeru i praksu.
English
Ko su bili rani crkveni oci?
