Pangutana
Unsa ang kahulugan sa sala?
Tubag
Ang sala gihulagway diha sa Biblia ingon nga kalapasan sa balaod sa Dios (Unang Juan 3: 4) ug pagpakigbatok sa Dios (Deuteronomio 9: 7; Josue 1:18). Ang sala nagsugod ni Lucifer, lagmit maoy labing matahum ug gamhanan sa mga manolunda. Wala matagbaw sa iyang pagkabutang, buot niyang mahimong mas labaw kay sa Dios, ug mao kadto ang iyang pagkapukan, ang sinugdanan sa sala (Isaias 14: 12-15). Giilisan ngadto sa ngalang Satanas, iyang gidala ang sala ngadto sa katawhan nga kaliwatan didto sa Tanaman sa Eden, diin iyang gitintal si Adan ug Eva sa samang pagdani, "ikaw mahisama sa Dios." Gihulagway sa Genesis 3 ang pagpakigbatok nila Adan ug Eva sa Dios sa Iyang sugo. Sukad niadto, ang sala gipasa ngadto sa tanang kaliwatan sa katawhan ug kita, mga kaliwat ni Adan, nakapanunod sa sala gikan kaniya. Ang Roma 5:12 nagsulti kanato nga pinaagi ni Adan nakasulod ang sala sa kalibutan, ug busa ang kamatayon napasa ngadto sa tanang katawhan tungod kay "ang bayad sa sala mao ang kamatayon" (Mga Taga-Roma 6:23).
Pinaagi kang Adan, ang kinaiyanhong hilig sa pagpakasala misulod sa tawhanong kaliwatan, ug ang mga tawo nahimong makasasala sa ilang kinaiyahan. Sa dihang nakasala si Adan, ang iyang kinasulorang kinaiyahan nausab sa iyang sala sa pagpakigbatok, nga nagdala ngadto kaniya sa espirituhanong kamatayon ug pagkadautan nga ipasa unya sa tanan nga musunod human kaniya. Kita mga makasasala dili tungod kay kita nakasala; hinoon, kita nagpakasala tungod kay kita mga makasasala. Kining gipasa nga pagkadautan hiilhan nga napanunod nga sala. Sama nga kita nakapanunod sa pisikal nga mga kinaiya gikan sa atong mga ginikanan, kita nakapanunod sa atong makasasalang kinaiya gikan kang Adan. Si Haring David gikasubo kining kahimtang sa napukan nga tawhanong kinaiya sa Salmo 51: 5: “Ania karon, ako natawo sa kasalanan; Ug sa sala gipanamkon ako sa akong inahan.”
Ang laing matang sa sala nailhan nga gipahamtang nga sala. Gigamit sa salapianon ug balaorong mga himutangan, ang gihubad nga Gregong pulong "gipahamtang" nagpasabot sa "pagkuha sa usa ka butang nga gipanag-iyahan sa usa ka tawo ug gigahin kini ngadto sa laing tawo." Sa wala pa gihatag ang Balaod ni Moises, ang sala wala ipahamtang ngadto sa tawo, bisan tuod ang katawhan makasasala nang daan tungod sa napanunod nga sala. Human mahatag ang Balaod, ang mga kasal-anan nga nahimo isip kalapasan sa Balaod gipahamtang ngadto kanila (Roma 5:13). Bisan sa wala pa gipahamtang ngadto sa mga tawo ang mga kalapasan sa balaod, ang katapusang silot sa sala (nga mao ang kamatayon) nagpadayon paghari (Roma 5:14). Ang tanang mga tawo, gikan kang Adan ngadto kang Moises, nailalom sa kamatayon, dili tungod sa ilang makasasala nga mga buhat batok sa Balaod ni Moises (nga wala moabot kanila), kondili tungod sa ilang kinaugalingong napanunod nga makasasalang kinaiya. Human kang Moises, ang katawhan nailalom sa kamatayon tungod sa napanunod nga sala gikan kang Adan ug gipahamtang nga sala gikan sa paglapas sa mga balaod sa Dios.
Gigamit sa Dios ang prinsipyo sa pagpahamtang ingon nga makabenepisyo sa katawhan sa dihang Iyang gipahamtang ang sala sa mga magtutuo ngadto ni Hesu-Kristo, kinsa mibayad sa silot alang sa sala nga mao ang kamatayon sa krus. Sa pagpahamtang sa atong sala ngadto kang Hesus, gitagad sa Dios Si Hesus nga daw usa ka makasasala, bisan dili Siya makasasala, ug gitugyan ngadto saIyang kamatayon alang sa kasal-anan sa tibuok kalibutan (1 Juan 2: 2). Mahinungdanon nga masabtan nga ang sala gipahamtang ngadto Kaniya, apan wala Niya kini napanunod gikan kang Adan. Iyang gipas-an ang silot sa sala, apan wala Siya nahimong makasasala. Ang iyang putli ug hingpit nga kinaiya wala matandog sa sala. Giisip Siya ingon nga sad-an sa tanang mga kasal-anan nga nahimo sa tawhanong kaliwatan, bisan wala Siya’y nabuhat nga sala. Isip baylo, gipahamtang sa Dios ang pagkamatarung ni Kristo ngadto sa mga magtutuo ug gipadapat ang atong mga husayonon sa Iyang pagkamatarung, ingon nga Iyang gipadapat ang atong kasal-anan ngadto sa mga husayonon ni Kristo (Ikaduhang Mga Taga Corinto 5:21).
Ang ikatulo nga matang sa sala mao ang kinaugalingon nga sala, nga ginabuhat matag adlaw sa matag tawo. Tungod kay napanunod nato ang sala nga kinaiyanhon gikan kang Adan, kita naghimo sa tinagsa, kinaugalingong kasal-anan, tanan gikan sa daw inosente nga kabakakan ngadto sa pagpatay. Kadtong wala magbutang sa ilang pagtoo kang Hesu-Kristo kinahanglang mobayad sa silot alang niining kinaugalingon kasal-anan, ingon man usab ang napanunod ug gipahamtang nga sala. Apan, ang mga magtutuo nakabuhi gikan sa walay katapusang silot sa sala-nga mao ang impiyerno ug espirituhanong kamatayon-apan karon aduna usab kita'y gahum sa pagpiog sa pagpakasala. Karon mahimo kitang mopili kon magabuhat ba kita o dili sa kinaugalingong kasal-anan tungod kay kita adunay gahum sa pagpiog sa sala pinaagi sa Balaang Espiritu nga nagapuyo sulod kanato, nagabalaan ug nagakombiktar kanato sa atong mga kasal-anan kon kita nagbuhat niini (Roma 8: 9-11). Sa higayon nga atong isugid ang atong kinaugalingon nga kasal-anan ngadto sa Dios ug mangayo sa kapasayloan, kita mapasig-uli ngadto sa hingpit nga pagpakigdait ug pakig-uban Kaniya. “Kon isugid ta ang atong mga sala, siya kasaligan ug makatarunganon nga tungod niana mopasaylo siya sa atong mga sala ug magahinlo kanato gikan sa tanang pagkadili makatarunganon” (Unang Juan 1:9).
Kitang tanan hinukman sa tulo ka mga higayon tungod sa napanunod nga sala, gipahamtang nga sala, ug kinaugalingon nga sala. Ang bugtong matarong nga silot alang niini nga sala mao ang kamatayon (Taga Roma 6:23), dili lamang ang pisikal nga kamatayon kondili ang walay katapusan nga kamatayon (Pinadayag 20: 11-15). Maayo na lang, ang napanunod nga sala, gipahamtang nga sala, ug kinaugalingon nga sala tanan gilansang didto sa krus ni Hesus, ug karon pinaagi sa pagtoo diha ni Hesu-Kristo ingon nga Manluluwas "Diha kaniya kita may katubsanan pinaagi sa iyang dugo, may kapasayloan alang sa atong mga paglapas, sumala sa kadagaya sa grasya sa Dios," (Taga Efeso 1: 7).
English
Unsa ang kahulugan sa sala?