Pangutana
Unsay ginaingon sa Balaang Kasulatan mahitungod sa mga Kristohanon nga naggamit ug pagpugong sa pagpanganak?
Tubag
Gitahasan sa Diyos ang tawo nga "magmabungahon ug musanay" (Genesis 1:28). Ang kaminyoon gitarok sa Dios ingon nga usa ka malig-ong kahimtangan aron sa paggama ug pagpadako sa kabataan. Ikasubo, ang mga bata karon usahay giisip nga kahasol ug palas-anon. Sila nahimong babag sa dalan sa karera sa katawhan ug sa mga kalab-otonon sa panalapi, ug sila "makapababag sa atong estilo" sa katilingban. Kasagaran, kining matang sa kahakog mao ang hinungdan sa paggamit sa pugong-panamkon.
Sukwahi sa hinakog nga paghunahuna sa kaugalingon nga maoy hinungdan sa paggamit sa pagpugong sa pagpanganak, gipakita sa Balaang Kasulatan ang mga bata isip gasa gikan sa Dios (Genesis 4: 1; Genesis 33: 5). Ang mga kabataan mao ang kapanulondan gikan sa Ginoo (Salmo 127: 3-5). Ang kabataan usa ka panalangin gikan sa Dios (Lukas 1:42). Ang mga anak maoy purongpurong sa mga tigulang (Proverbio 17: 6). Gipanalanginan sa Dios ang mga babayeng apuli nga makabaton ug mga anak (Salmo 113: 9; Genesis 21: 1-3; 25: 21-22; 30: 1-2; 1 Samuel 1: 6-8; Lucas 1: 7, 24-25). Ang Dios naghulma sa mga bata diha sa tagoangkan (Salmo 139: 13-16). Ang Dios nakaila sa mga bata sa wala pa sila natawo (Jeremias 1: 5; Galacia 1:15).
Ang labing duol kon diin ang Balaang Kasulatan espisipikong nagkondena sa pagpugong pagpanganak mao ang Genesis kapitulo 38, ang asoy sa mga anak nga lalake ni Juda nga si Er ug Onan. Si Er naminyo sa usa ka babaye nga ginganlag Tamar, apan daotan siya ug gipatay siya sa Ginoo, nahabilin si Tamar nga walay bana o mga anak. Si Tamar gihatag diha sa kaminyoon ngadto sa igsoong lalaki ni Er, nga si Onan, sumala sa balaod sa lebiratong kaminyoon sa Deuteronomio 25: 5-6. Dili buot ni Onan nga bahinon ang iyang panulondon sa bisan unsang bata nga mahimo niyang magama ilalom sa ngalan sa iyang igsoon, mao nga iyang gihimo ang labing karaan nga matang sa pagpugong pagpanganak, ang pagsibog sa kinatawo. Ang Genesis 38:10, nagaingon: “Ug ang iyang gibuhat nakapasuko sa mga mata sa GINOO, ug ingon man usab gikuhaan siya sa kinabuhi.” Ang pagpanglihok ni Onan madinaoton: gigamit niya si Tamar alang sa iyang kaugalingong katagbawan, apan midumili sa pagbuhat sa iyang balaodnong katungdanan sa pagmugna og usa ka manununod alang sa iyang mitaliwan nga igsoon. Kini nga tudling sagad gigamit ingon pamatuod nga ang Dios wala mouyon sa pagpugong pagpanganak. Bisan pa, dili kini ang buhat sa pugong-panamkon ang nakaingon sa pagpatay sa Ginoo kang Onan; kini mao ang hinakog nga mga katarongan ni Onan luyo sa iyang mga kalihokan.
Mahinungdanon nga lantawon ang mga bata sama sa pagtan-aw sa Dios kanila, dili sama sa ginasulti sa kalibutan. Sa ingon niana, ang Balaang Kasulatan wala magdili sa pagpugong-panamkon. Ang pagpugong panamkon, buot pasabot, mao lamang ang kaatbang sa pagsamkon. Dili kini ang pagpugong-panamkon mismo ang nagtino kung kini sayup o husto. Sa atong nakat-unan gikan ni Onan, ang panukmod (motibo) luyo sa pagpugong-panamkon ang nagtino kon kini husto o sayup. Kung ang magtiayon nagahimo og pagpugong-panamkon aron makapatuyang sa ilang lawasnong panginahanglanon, nan kini sayup. Kung ang magtiayon nagabuhat og pagpugong-panamkon aron temporaryong malangan ang pagpanganak hangtud nga ang mga bata mas hamtong ug mas maandam sa panalapianon ug espirituhanon nga paagi, nan tingali kini madawat ra nga mogamit sa pagpugong-panamkon sa kasamtangan. Sa makausa pa, kining tanan masubay balik sa panukmod (motibo).
Ang Balaang Kasulatan kanunayng nagpakita nga ang pagbaton ug mga anak usa ka maayong butang. Ang Balaang Kasulatan "nagdahum" nga ang bana ug asawa adunay mga anak. Ang pagka-walay abilidad nga magka-anak kanunay gipresentar sa Balaang Kasulatan ingon dili maayong butang. Walay bisan usa sa Balaang Kasulatan nga nagpahayag sa tinguha nga dili magbaton og bisan usa ka anak. Sa samang higayon, dili ikapangatarungan sa Balaang Kasulatan nga sayop ang paggamit sa pagpugong-panamakon sulod sa limitadong panahon. Ang tanang magtiayon kinahanglang mangita sa kabubut-on sa Ginoo mahitungod sa kung kanus-a sila angay maningkamot makabaton og mga anak ug pila ka mga bata ang ilang angayng batonan.
English
Unsay ginaingon sa Balaang Kasulatan mahitungod sa mga Kristohanon nga naggamit ug pagpugong sa pagpanganak?