Pangutana
Unsa ang sistematikong teolohiya?
Tubag
Ang "sistematiko" nagtumong sa butang nga gipahimutang sa usa ka sistema. Busa ang sistematikong teolohiya mao ang pagkabahin sa teolohiya ngadto sa mga sistema nga nagpatin-aw sa nagkalainlaing mga dapit niini. Pananglitan, daghang mga basahon sa Biblia ang naghatag kasayuran bahin sa mga anghel. Walay bugtong nga basahon nga naghatag sa tanang kasayuran mahitungod sa mga manolunda. Gikuha sa sistematikong teolohiya ang tanang kasayuran mahitungod sa mga manolunda gikan sa tanang mga basahon sa Biblia ug gihan-ay kini ngadto sa sistema nga gitawag og anghelohiya. Mao kana ang sistematikong teolohiya nga mahitungod sa-paghan-ay sa mga pagtulun-an sa Bibliya ngadto sa mga kategorikanhong sistema.
Ang Tukmang Teolohiya (Theology Proper) o Paterolohiya mao ang pagtuon mahitungod sa Dios nga Amahan. Ang Christolohiya maoy pagtuon sa Dios nga Anak, ang Ginoong Jesu Cristo. Ang Pneumatolohiya maoy pagtuon sa Dios nga Balaang Espiritu. Ang Bibliohiya maoy pagtuon sa Biblia. Ang Soteriolohiya maoy pagtuon sa kaluwasan. Ang Eklesialohiya maoy pagtuon sa Iglesia. Ang Eskatolohiya maoy pagtuon sa kataposang panahon. Ang Anghelohiya maoy pagtuon sa mga anghel. Ang Kristohanong Demonolohiya maoy pagtuon sa mga demonyo gikan sa Kristohanong panglantaw. Ang Kristohanong Anthropolohiya maoy pagtuon sa katawhan gikan sa Kristohanong panglantaw. Ang Hamartiolohiya maoy pagtuon sa kasal-anan. Ang sistematikong teyolohiya usa ka mahinungdanong himan sa pagtabang kanato aron makasabut ug magtudlo sa Biblia sa han-ay nga paagi.
Gawas pa sa sistematikong teolohiya, adunay laing mga paagi nga ang teolohiya mabahin. Ang Biblikanhong teolohiya maoy pagtuon sa usa ka basahon (o mga libro) sa Biblia ug nagpahimug-at sa nagkalainlaing aspeto sa teolohiya nga gitutokan niini. Sama pananglitan, ang Ebanghelyo ni Juan maoy labing Cristolohikanhon tungod kay kini nagtutok sa pagkadios ni Cristo (Juan 1: 1, 14; 8:58; 10:30; 20:28). Ang makasaysayanong teolohiya maoy pagtuon sa mga doktrina ug kung giunsa nila pagpalambo sa milabay nga mga siglo ang Kristohanong Iglesia. Ang dogmatikong teolohiya maoy pagtuon sa mga doktrina sa pipila ka mga pundok nga Kristiyano nga nagpahan-ay sa doktrina-pananglitan, ang Calvinistikong teolohiya ug ang dispensasyonal nga teolohiya. Ang kontemporaryong teyolohiya maoy pagtuon sa mga doktrina nga naugmad o gitutokan sa bag-ong mga panahon. Bisan sa unsang pamaagi ang gitun-an ang teyolohiya, ang mahinungdanon mao nga gitun-an ang teolohiya.
English
Unsa ang sistematikong teolohiya?