Pangutana
Unsa ang dispensasyonalismo ug kini ba biblikanhon?
Tubag
Ang dispensasyon usa ka paagi sa paghan-ay sa mga butang-usa ka pangdumala, usa ka sistema, o usa ka palakat. Sa teolohiya, ang usa ka dispensasyon mao ang balaang pagdumala sa usa ka hugna sa panahon; ang matag dispensasyon usa ka gitudlo sa Dios nga panuigon. Ang dispensasyunalismo usa ka teolohikal nga sistema nga nag-ila sa mga katuigang gitakda sa Dios aron paghan-ay sa mga kalihokan sa kalibutan. Ang dispensasyunalismo adunay duha ka nag-unang mga pagkalahi: 1) usa ka makanunayong literal nga paghubad sa Kasulatan, ilabi na ang panagna sa Biblia, ug 2) usa ka panglantaw sa pagkatalagsaon sa Israel nga lahi sa Simbahan sa programa sa Dios. Ang klasikal nga dispensasyonalismo miila sa pito ka dispensasyon sa plano sa Dios alang sa katawhan.
Ang mga dispensasyunal naghupot sa usa ka literal nga paghubad sa Biblia isip labing maayong hermenutika. Ang literal nga paghubad naghatag sa matag pulong ug kahulogan nga kasagarang anaa sa kada-adlaw nga paggamit. Siyempre, ang mga paglugway gihimo alang sa mga timailhan, mga hulag sa pamulong, ug mga matang. Nasabtan nga bisan ang mga timailhan ug mahulagwayong panultihon adunay literal nga kahulogan sa luyo niini. Busa, pananglitan, sa dihang gihisgotan sa Bibliya ang "usa ka libo ka tuig" sa Pinadayag 20, ang mga dispensasyunalista naghubad niini isip usa ka literal nga panahon sa 1,000 ka tuig (ang dispensasyon sa Gingharian), tungod kay wala'y lig-ong katarungan sa paghubad niini sa laing paagi.
Adunay labing menos duha ka mga hinungdan nganong ang literalismo mao ang pinakamaayo nga paagi sa pagtan-aw sa Kasulatan. Una, sa pilosopikanhon, ang katuyoan sa pinulongan mismo nagkinahanglan nga kita maghubad sa mga pulong sa literal. Ang pinulongan gihatag sa Dios alang sa katuyoan sa pagpahibalo. Ang mga pulong maoy bayanan sa kahulogan. Ang ikaduhang hinungdan biblikanhon. Matag tagna mahitungod kang Jesu-Cristo sa Daang Tugon natuman sa literal nga paagi. Ang pagkahimugso, pagpangalagdan, kamatayon, ug pagkabanhaw ni Jesus ang tanan untop nga nahitabo sumala sa gitagna sa Daang Tugon. Ang mga panagna literal. Walay dili literal nga katumanan sa mga Miseyanhong panagna sa Bag-ong Tugon. Kini kusganong nangatarungan alang sa literal nga pamaagi sa paghubad. Kung ang usa ka literal nga paghubad wala magamit sa pagtuon sa Kasulatan, wala'y tumong nga sumbanan aron masabtan ang Biblia. Ang matag tawo makahubad na unya sa Biblia sumala sa iyang kagustuhan. Ang paghubad sa Bibliya mokunhod sa "kung unsay gisulti niining tudling ngari kanako" imbis nga "ang Biblia nag-ingon." Ikasubo, nga mao na kini ang kahimtang sa kadaghanan sa gitawag nga pagtuon sa Biblia karon.
Ang dispensasyonal nga teolohiya nagtudlo nga adunay duha ka managlahing katawhan sa Dios: ang Israel ug ang Iglesia. Nagtuo ang mga dispensasyunalista nga ang kaluwasan kanunay sa grasya pinaagi sa pagtoo lamang-sa Dios sa Daang Tugon ug ilabi na sa Dios nga Anak sa Bag-ong Tugon. Ang mga dispensasyunalista naghupot nga ang Iglesia wala mopuli sa Israel sa programa sa Dios ug nga ang mga saad sa Daang Tugon sa Israel wala ibalhin sa Iglesia. Ang Dispensasyonalismo nagtudlo nga ang mga saad nga gihimo sa Dios ngadto sa Israel sa Daang Tugon (alang sa yuta, daghan nga mga kaliwatan, ug mga panalangin) matuman ra gayod sa katapusan sulod sa 1000 ka tuig nga panahon nga gipamulong sa Pinadayag 20. Ang mga dispensasyunalista nagtuo nga, sama nga ang Dios niining panahuna nagpunting sa Iyang pagtagad sa Iglesia, Siya sa ikaduhang higayon sa umaabot magatutok sa Iyang pagtagad sa Israel (tan-awa ang Mga Taga Roma 9-11 ug Daniel 9:24).
Ang mga dispensasyunalista nasabtan ang Biblia nga gihan-ay ngadto sa pito ka mga dispensasyon: Kainosente (Genesis 1: 1-3: 7), Konsensya (Genesis 3: 8-8: 22), panggamhanan sa tawo (Genesis 9: 1-11: 32), Saad (Genesis 12: 1-Exodo 19:25), Balaod (Exodo 20: 1-Mga Buhat 2: 4), Grasya (Mga Buhat 2: 4-Pinadayag 20: 3), ug ang Milenyong Gingharian (Pinadayag 20: 4-6). Sa makausa pa, kini nga mga dispensasyon dili mga agianan ngadto sa kaluwasan, apan mga pamaagi diin ang Dios makiglambigit sa tawo. Ang matag dispensasyon naglakip sa usa ka mailhan nga sumbanan kon sa unsang paagi ang Dios mobuhat kuyog sa mga tawo nga nagpuyo diha sa dispensasyon. Kanang sumbanan mao ang 1) usa ka kaakuhan, 2) kapakyasan, 3) paghukom, ug 4) grasya aron makapadayon. Ang dispensasyonalismo, isip usa ka sistema, misangpot sa usa ka paghubad sa ikaduhang pag-anhi ni Kristo sa wala pa ang milenyo ug ang kasagarang paghubad sa usa ka pagbayaw sa dili pa ang Kasakit. Sa pagsumada, ang dispensasyonalismo usa ka sistema sa teolohiya nga naghatag og gibug-aton sa literal nga paghubad sa panagna sa Biblia, miila sa kalainan tali sa Israel ug sa Iglesia, ug naghan-ay sa Biblia ngadto sa nagkalainlaing mga dispensasyon o mga pangdumala.
English
Unsa ang dispensasyonalismo ug kini ba biblikanhon?