Pangutana
Nganung gibudhian ni Judas si Hesus?
Tubag
Samtang dili kita makaseguro nganong gibudhian ni Judas si Hesus, pipila ka mga butang ang tino. Una, bisan tuod si Judas gipili nga mahimong kauban sa napulo’g duha (Juan 6:64), ang tanang pagpamatuod sa kasulatan nagpunting sa katinuoran nga wala siya sukad nitoo kang Hesus nga usa ka Diyos. Dako ang purohan nga dili siya kumbinsido nga si Hesus Mesiyas (base sa pagsabot ni Judas). Di’sama sa ubang mga tinun-an nga motawag ni Hesus ug “GINOO,” wala sukad gigamit ni Judas kini nga titulo ug hinuon gitawag niya si Hesus nga “Rabbi,” diin giila sa Hesus nga usa lamang ka magtutudlo ug wala nay lain pa. Samtang adunay mga higayon nga ang mga tinun-an mohimo ug dakong pagkumpisal sa pagtoo ug kamaunongon (Juan 6:68; 11:16), wala kini sukad himoa ni Judas ug nagpabiling nagpakahilom. Kini nga kawalad-on sa pagsalig kang Hesus maoy patukoranan alang sa tanang uban pang konsiderasyon nga gitala sa ubos. Mao usab ang mahitabo kanato. Kon mapakyas kita pag-ila kang Hesus ingon nga gipakatawo nga Diyos, ug busa ang bugtong nga makahatag ug kapasayloan sa atong mga sala – ug sa dumalayong kaluwasan nga kuyog niini – malilalom kita sa daghang ubang mga suliran nga nag-ugat sa sayop nga panglantaw sa Diyos.
Ikaduha, dili lamang walay pagtoo si Judas kang Cristo, apan gamay o wala’g kinaugalingong kalambigitan ni Hesus. Sa dihang ang dungan-aw nga mga ebanghelyo nagtala sa Napulo’g Duha, kanunay silang gilista sa samang kinatibuk-ang han-ay uban sa gamay nga mga kalainan (Mateo 10:2 – 4; Marcos 3:16 – 19; Lucas 6:14 – 16). Ang kinatibuk-ang han-ay gituohan nga nagpaila sa relatibong kasuod sa ilang kinaugalingong kalambigitan ni Hesus. Bisan pa sa mga kalainan, si Pedro ug ang magsoon nga silang Santiago ug Juan kanunay unang malista, diin kini nahiuyon sa ilang kalambigitan ni Cristo. Si Judas kanunay nalista sa kataposan, nga nagpakita sa iyang relatibong kakulang sa kinaugalingong kalambigitan ni Cristo. Dugang pa, ang nag-inusarang dokumentadong sultihay tali ni Hesus ug ni Judas naglakip kang Judas nga gibadlong ni Hesus human sa iyang dinasig sa kahakog nga sulti ngadto kang Maria (Juan 12:1 – 8), ang paglimod ni Judas sa iyang pagbudhi (Mateo 26:25), ug sa pagbudhi mismo (Lucas 22:48).
Ikatulo, napuno si Judas sa kahakog hnagtod sa punto sa pagbudhi sa pagsalig dili lamang ni Hesus, apan sa iya usab mga isigka tinun-an, sa aton makita sa Juan 12:5 – 6. Lagmit gipangandoy ni Judas pagsunod kang Hesus tungod lamang kay iyang nakita ang dakung sumusunod ug nagtoo nga makaginansya siya gikan sa mga koleksyon nga nakuha alang sa pundok. Ang katinuoran nga si Judas maoy nagdumala sa sudlanan sa salapi alang sa pundok nagpakita sa iyang kaikag sa salapi (Juan 13:29).
Dugang pa, si Judas, sama sa kadaghanan sa mga tawo niadtong panahona, nagatoo nga ang Mesiyas maoy molaglag sa Romanhong pagsakop ug maoy mopuli sa katungdanan sa kagamhan nga maoy nagdumala sa nasod sa Israel. Lagmit nisunod lang si Judas ni Jesus nga naglaum makabenepisyo gikan sa pagpakig-uban Kianiya isip bag-ong maghari nga politikanhong gahom. Sa walay pagduda nagdahom siya nga mahimong usa sa mga maghari nga krima human sa rebolusyon. Sa takna sa pagbudhi ni Judas, gipatin-aw ni Jesus nga Iyang giplano nga mamatay, dili ang sugdan ang rebelyon batok sa Roma. Busa tingalig nagdahom si Judas – sama sa mga Pariseo – nga sanglit dili man niya buntogon ang mga Romanhon, lagmit dili siya mao ang Mesiyas nga ilang gipaabot.
Adunay pipila ka mga bersikulo sa Daang Tipan ang nagtudlo sa pagbudhi, ang uban mas espisipiko kay sa uban. Ani ang duha:
“Bisan ang akong suod nga higala, nga akong gisaligan, siya nga nakigsalo sa akong pan, gialsa ang iyang tikod batok kanako” (Salmo 41:9, tan-awa ang katumanan sa Mateo 26:14, 48 – 49). Ingon man usab, “Gisultian ko sila, ‘kung sa imong hunahuna mao kana ang labing maayo, ihatag kanako ang akong suhol; apan kon dili, tipiga kana.’ Busay gisuholan ko nila ug katloan ka buok sa palata. Ug giingnan ako sa GINOO, ‘iitsa kana sa magkokolon’ – ang hustong bili nga ilang gisuhol kanako!’ Busa akong gikuha ang katloan ka buok sa palata ug giitsa ngadto sa magkokolon sa balay sa GINOO” (Zacarias 11:12 – 13; tan-awa sa Mateo 27:3 – 5 alang sa katumanan sa propesiya ni Zacarias). Kini nga mga propesiya sa Daang Tipan nagpamatuod nga ang pagbudhi ni Judas dayag sa Diyos ug kini soberanong gilaraw nang daan isip paagi diin si Hesus pagapatyon.
Apan kon ang pagbudhi ni Judas nasayran sa Diyos, aduna bay kapilian si Judas, ug aduna ba siyay kaakuhan sa iyang bahin sa pagbudhi? Lisod alang sa uban pagpasig-uli sa taghuna sa “gawasnong pagbulot-an” (sa kasagarang nasabtan sa mga tawo) inubanan sa kahibalo sa Diyos sa umalabot nga mga panghitabo, ug kinit ungod sa atong limitado nga kasinatian sa paglabay sa panahon diha sa tul-id nga paagi. Kung atong makita ang Diyos nga naglungtad gawas sa panahon, sanglit Iyang gituga ang tanan sa wala pa magsugod ang “panahon,” nan atong masabtan nga nakita sa Diyos ang matag takna ingon nga kasamtangan. Atong nasinati ang panahon sa tul-id nga paagi – atong nakita ang panahon diha sa tul-id nga linya, ug inanay kitang moagi gikan sa usa ka punto ngadto sa lain, ginahinumdoman ang kagahapon nga atong naagian, apan dili makita ang umalabot nga nagsingabot. Apan, ang Diyos, ingon nga dumalayong Magtutuga sa tukoran sa panahon, wala “sulod sa panahon” o anaa sa dagan sa panahon, inay gawas niini. Makatabang kung hunahunaon ang panahon (nga may kalabotan sa Diyos) isip usa ka lignin diin ang Diyos anaa sa taliwala ug busa tumbas nga duol sa tanang mga punto.
Bisan unsa pa, si Judas adunay bug-os nga kakayahan paghgimo sa iyang kaugalingong pagpili – labing menos hangtod sa punto diin “misulod si Satanas kaniya” (Juan 13:27) – ug ang kahibalo sa Diyos sa umalabot (Juan 13:10, 18, 21) sa bisan unsang paagi mipuli sa kakayahan ni Judas paghimo ug bisan unsang pagpili. Hinuon, unsay pilion ni Judas sa kataposan, nakita kini sa Diyos nga ingon ug usa ka kasamtangang obserbasyon, ug gipatin-aw kini ni Hesus nga responsable si Judas sa iyang pagpili ug manubag niini. “Sultihan ko kamo, usa kaninyo ang magabudhi kanako – siya nga nakigsalo kanako” (Marcos 14:18). Matikdi nga gipasarang ni Hesus ang kasalmotan ni Hudas ingon nga usa ka pagluib. Ang mahitungod sa pagkamay tulobagon alang niini nga pagluib miingon si Hesus, “Alaot ang maong tawo nga magluib sa Anak sa Tawo! Mas maayo pa alang kaniya nga wala siya matawo” (Marcos 14:21). Si Satanas, usab, adunay bahin niini, sa atong makita sa Juan 13:26 – 27, ug siya, usab, manubag sa iyang mga nabuhat. Ang Diyos sa Iyang kaalam makahimo, sa kanunay, pagmaniobra bisan ang pagrebelde ni Satanas alang sa kaayohan sa katawhan. Mitabang si Satanas pagpadala ni Hesus ngadto sa krus, ug sa krus ang sala ug ang kamatayon napildi, ug karon ang pagsangkap sa Diyos sa kaluwasan kini walay bayad nga makab-ot niadtong midawat kang Hesus ingon nga Manluluwas.
English
Nganung gibudhian ni Judas si Hesus?