Pangutana
Unsay gilangkoban sa kaminyoon sumala sa Biblia?
Tubag
Walay tin-aw nga pamahayag ang Biblia kon unsa nga eksaktong punto nga giisip sa Dios ang lalake ug babaye nga sila minyo. Adunay tulo ka mga panglantaw: 1) Giisip lamang sa Dios nga ang lalaki ug babaye minyo sa diha sila legal nga nakasal – mao nga, nahimo silang bana ug asawa sa mga mata sa balaod. 2) Ang lalaki ug babaye naminyo sa mga mata sa Dios sa dihang ilang nakumpleto ang usa ka matang sa pormal nga seremonyas sa kasal lakip na ang mga panumpa sa pakigsaad. 3) Giisip sa Dios nga ang lalaki ug babaye nga minyo sa takna nga silang nakighilawas. Atong tan-awon ang tulo ka mga panglantaw ug susihon ang mga kalig-on ug kahuyang sa matag-usa.
1. Isipon lamang sa Dios nga ang lalaki ug babaye minyo sa dihang sila legal nga nakasal. Ang biblikanhong pagpaluyo nga kasagarang gihatag alang niini nga panglantaw mao ang mando sa pagtuman sa mga balaod sa panggamhanan (Roma 13:1 – 7; Unang Pedro 2:17). Ang lantugi mao ngam kon ang panggamhanan nagkinahanglan ug pipila ka mga pamaagi ug papeles nga angay makumpleto sa dili pa ilhon ang maong kaminyoon, nan kinahanglan mopailalom ang maong magtiayon sa maong proseso. Biblikanhon gayud alang sa usa ka magtiayon nga mopalilalom sa panggamhanan basta ang mga rekesetos wala nagasupak sa Pulong sa Dios ug kini makatarunganon.
Apan, adunay mga kahuyangon ug potensyal nga mga suliran niini nga panglantaw. Una, aduna nay kaminyoon sa wala pay gitukod nga bisan unsang panggamhanan. Sa liboan nga mga katuigan, nagminyo ang mga tawo nga walay lisensya sa kasal. Ikaduha, bisan karon, adunay mga nasod nga walay panggamhanang pag-ila sa kaminyoon, ug/o walay legal nga rekesitos alang sa kaminyoon. Ikatulo, adunay mga panggamhanan nga nagabutang ug dili biblikanhong mga rekesitos sa kanimyoon sa dili pa kini ilhon nga legal. Isip pananglitan, adunay mga nasod nga nagmando sa mga kasal nga ipahigayon sa Katoliko nga simbahan, sumala sa Katoliko nga mga pagtulon-an, ug gibantayan sa Katoliko nga pari. Tin-aw, alang niadtong adunay mainiton nga mga dili pagsinabtanay sa Katoliko nga simbahan ug sa Katoliko nga pagsabot sa kaminyoon isip sakramento, mahimong dili biblikanhong ang mopailalom nga makasal sa Katoliko nga simbahan. Ikaupat, ang paglehitimo sa panaghiusa sa kaminyoon nga nagsalig lang sa mga lagda sa panggamhanan usa ka dili direktang pagpugong sa balaodnong kahulogan sa kaminyoon, nga mahimong mag usab-usab.
2. Ang usa ka lalaki ug babaye naminyo sa mga mata sa Dios sa dihang ilang nakompleto ang usa ka pormal nga seremonyas sa kasal. Ang ubang mga maghuhubad gisabot ang pagdala sa Dios kang Eva ngadto kang Adan (Genesis 2:22) isip pagdumala sa unang “seremonyas” sa kasal – ang modern nga ginahimo sa usa ka amahan sa paghatag sa iyang anak nga babaye panahon sa kasal gipanaminan niini ang gibuhat sa Dios didto sa Eden. Sa Juan capitulo 2, mitambong si Hesus ug seremonyas sa kasal. Wala unta nitambong si Hesus sa maong kumbira kon wala siya mouyon sa maong panghitabo. Ang presensya ni Hesus sa seremonyas sa kasal wala nagpasabot nga nagkinahanglan ang Dios ug seremonyas sa kasal, apan nagpakita kini nga ang usa ka seremonyas sa kasal madawat atubangan sa Dios. Halos matag kultura sa kasaysayan sa katawhan nakahimo ug matang sa pormal nga seremonyas sa kasal. Sa matag kultura adunay kalihokan, bulohaton, pakigsaad, panumpa, o proklamasyon nga giila nga nagadeklara sa lalaki ug babaye nga kasado.
3. Giisip sa Dios nga kasado ang lalaki ug babye sa takna nga sila nakighilawas. Gisabot kin isa pipila nga ang kasado nga magtiayon dili gayud “minyo” sa atubangan sa Dios hangtod nga sila nakighilawas. Ang ubang nagalantugi nga, kon si bisan kinsa nga lalaki ug babaye ang makighilawas, isipon sa Dios nga silang duha minyo. Ang basehanan niini nga panglantaw mao ang katinuoran nga ang pagpakighilawas tali sab ana ug asawa maoy labing katumanan sa “usa ka unod” nga prinsipyo (Genesis 2:24; Mateo 19:5; Efeso 5:31). Niini nga diwa, ang pakighilawas maoy kataposang “selyo” sa pakigsaad sa kaminyoon. Apan, ang panglantaw nga ang pakighilawas naglangkob sa kaminyoon dili biblikanhon. Kon ang usa ka managtiayon nakasal sa legal ug sa seremonyas, apan sa kon unsang hinungdan dili makahimo ug pagpakighilawas, ang maong magtinayon isipon gihapon nga minyo.
Sayon kita nga wala gitumbas sa Dios ang pagpakighilawas sa kaminyoon base sa katinuoran nga ang Daang Tipan kasagarang nagpalahi sa asawa gikan sa ulipong asawa. Sama pananglitan, ang Ikaduhang Cronicas 11:21 naghulagway sa usa ka kinabuhi sa pamilya sa hari: “Gihigugma ni Rehoboan si Maakah ang anak nga babaye ni Absalom labaw sa bisan kinsa sa iyang ubang mga asawa ug mga ulipong asawa. Sa kinatibuk-an, aduna siyay napulo’g walo ka nga mga asawa ug kaunoman ka mga ulipong asawa.” Niini nga bersikulo, ang mga ulipong asawa nga nakighilawas ni Haring Rehoboam wala giisip nga mga asawa ug gihisgotan isip lahi nga kategorya.
Usab, ang Unang Corinto 7:2 nagtumbok nga ang pagpakighilawas gawas sa kaminyoon usa ka imoralidad. Kon ang pagpakighilawas makapahimong minyo sa usa ka managtiayon, dili kini paga-isipon nga immoral, sanglit ang managtiayon isipon man nga minyo sa takna nga sila makighilawas. Wala gayuy biblikanhong basehanan alang sa dili kasado nga managtiayon aron makighilawas unya ideklara ang ilang mga kaugalingon nga minyo, sa ingon gideklara ang tanang umalabot nga pagpakighilawas nga mga kalambigitan isip moral ug makapahimaya sa Dios.
Busa, unsay nagpalangkob sa kaminyoon atubangan sa Dios? Murag kinahanglang sundon ang mosunod nga mga prinsipyo: 1) Samatang ang mga rekesitos makatarunganon ug dili supak sa Biblia, ang usa ka lalaki ug usa ka babaye kinahanglang mangita sa bisan unsang progmal nga panggamhanang pag-ila nga anaa. 2) Ang usa ka lalaki ug usa ka babaye kinahanglang mosunod sa bisan unsang kulturanhon, makapanimalay, ug pagpakigsaad nga mga kalihokan maoy kasagarang ginapahamtang aron ang magtiayon ilhon isip “kasado.” 3) Kon mahimo, ang usa ka lalaki ug usa ka babaye kinahanglang adunay katumanan ang ilang kaminyoon sa pagpakighilawas, sa ingon matuman ang pisikal nga aspeto sa “usa ka unod” nga prinsipyo.
English
Unsay gilangkoban sa kaminyoon sumala sa Biblia?