Pangutana
Unsa ang gubat sa Armagedon?
Tubag
Ang pulong Armagedon kasagarang gigamit nga nagkahulogan sa bisan unsang matang sa makatalagmanong panagbangi, ilabi na kung hikit-an kini nga mosangpot sa kaylap nga kalaglagan o pagpuo sa kinabuhi sa tawo. Sa Biblia, ang Armagedon nagpunting sa usa ka kinapungkayanong umalabot nga gubat tali sa Dios ug sa pwersa sa daotan, ingon nga natala sa balasahon sa Pinadayag. Sa katapusan ang pulong naggikan sa Hebreong pulong nga Har-Magedone, nga ang buot pasabot kay “Bukid sa Megido,” nga maoy gipanagnang dapit sa gubat.
Ang Pinadayag 16:12 – 16 maoy talaan kon unsay mahitabo paingon sa kataposan sa pagsakit, sa dihang ang manolunda magabubo sa ikaunom nga panaksan sa paghukom sa kalibotan. Ang pulong nga Armagedon mibutho lang kamakausa sa berso sa Biblia:
“Gibubo sa ikaunom nga manolunda ang iyang panaksan sa dakong suba sa Eufrates, ug ang tubig niini nauga aron pag-andam sa agianan sa mga hari gikan sa Sidlakan. Ug akong nakita ang tulo ka mahugawng mga espiritu nga murag mga baki; migula sila gikan sa baba sa dragon, gikan sa baba sa mangtas ug gikan sa baba sa mini nga propeta. Mga yawan-ong espiritu sila nga nagahimo ug mga milagro, ug nangadto sila sa mga hari sa tibuok kalibotan, aron pagtigum kanila alang sa bugat sa maong dakong adlaw sa Dios nga Makagagahum … Ug ilang gitapok ang mga hari sa dapit nga gitawag sa Hebreo nga Armagedon.”
Sa Pinadayag 19:11 – 18, ang kataposang gubat mahitabo sa ikaduhang pagbalik ni Cristo sa dihang ang dumadaog nga Cristo pagabuntogon ang mga pwersa sa Anticristo. Ato kining gidawat ingon nga sugisayod sa Gubat sa Armagedon nga nahisgotan sa Pinadayag 16:
“Ug akong nakita ang langit nga naabli ug sa akong atubangan anaay puting kabayo, kansang tigsakay gitawag nga Matinud-anon ug Matuod. Uban sa hustisya naghukom siya ug nakiggubat. Ang iyang mga mata sa nagdilaab nga kalayo, ug sa iyang ulo adunay daghang mga korona. Aduna siyay pangalan nga nahisulat kaniya nga walay laing nasayod gawas kaniya lamang. Nagsul-ob siyag kupo nga gituslob sa dugo, ug ang iyang ngalan mao ang Pulong sa Dios. Ang kasundalohan sa langit nagsunod kaniya, nga nagsakay ug mga putting kabayo ug sinul-oban sa pino nga lino, puti ug limpyo. Gikan sa iyang baba maoy hait nga espada nga pagagamiton paglaglag sa mga kanasoran. ‘Maghari siya kanila sa puthawng setro.’ Gitumban niya ang pug-anan sa bino inubanan sa kasuko sa kapungot sa Dios nga Makagagahum. Sa iyang kupo ug sa iyang paa nahisulat ang iyang ngalan: HARI SA MGA HARI UG GINOO SA MGA GINOO.”
“Ug akong nakita ang mangtas ug ang mga hari sa kalibotan ug ilang kasundalohan nagtapok aron pagpakiggubat batok sa tigsakay sa kabayo ug sa iyang kasundalohan. Apan nadakpan ang mangtas, ug kuyog niini ang mini nga propeta nga naghimog mga milagro sa ngalan niini. Pinaagi niining mga milagro iyang nalimbongan kadtong nakadawat ug patik sa mangtas ug nagsimba sa iyang imahen. Silang duha gitambog nga buhi ngadto sa nagkayo nga lawa sa nagdilaab nga asupre. Ang uban gipatay pinaagi sa espada nga gikan sa baba sa tigsakay sa kabayo, ug ang tanang mga langgam nagpakabusog sa ilang mga unod.”
Ang tukmang dapit sa Armagedon dili tin-aw tungod kay walay bukid nga gitawag nga Megido. Bisan pa niana, sanglit ang Har nagpasabot usab nga “bungtod,” ang labing lagmit nga dapit mao ang kabukiran nga nagpalibot sa kapatagan sa Megido, mga kaunoman ka milya gikan sa Herusalem. Sa tibuok kasaysayan, di-maihap nga kasundalohan ang nakigsangka sa di-maihap nga mga gubat sa maong rehiyon: mga Ehiptohanon, mga Asiryanhon, mga Romanhon, ug mga tigkrusada nga nakigsangka sa Megido, ingon man ang kasundalohan ni Napoleon. Ang Megido maoy dapit sa mga gubat panahon sa Unang Gubat sa Kalibotan ug sa Gubat tali sa Arabo ug Israeli niadtong 1948 (Weintraub, P., “Rewriting Tel Medigddo’s Violent History,” Discover, Sep 30, 2015). Sa umaabot, ang kapatagan sa Megido ug kasikbit nga kapatagan sa Esdraelon mahimo usab nga sentro sa gubat sa Armagedon.
Ang kapatagan sa Megiddo, o Armagedon, nabantog sa duha ka dagkong kadaogan sa kasaysayan sa Israel: 1) Ang kadaogan ni Barak batok sa mga Canaanhon (Maghuhukom 4:15) ug 2) ang kadaogan ni Gideon batok sa mga Midianhon (Maghuhukom 7). Ang Armageddon usab maoy dapit sa duha ka dagkong trahedya: 1) ang kamatayon ni Saulo ug sa iyang mga anak (Unang Samuel 31:8) ug 2) ang kamatayon ni Haring Josias (Ikaduhang Josias 23:29 – 30; Ikaduhang Cronicas 35:22).
Sumala sa umalabotonon nga paghubad sa Pinadayag, nga maoy atong panglantaw, ang Gubat sa Armagedon mahimong tinuod nga gubat sa umalabot, duol sa kataposan sa pagsakit. Mga yawan-ong impluwensya moaghat sa mga hari sa kalibotan aron magtigom sa ilang kasundalohan alang sa usa ka todo-todo nga pagsulong sa Herusalem. Ang mangulo sa pagsulong mao ang Anticristo (Pinadayag 16:13 – 16). Si Hesu Cristo mobalik sa kalibotan kuyog sa iyang langitnong kasundalohan (Mateo 25:31; Pinadayag 19:14); ang Iyang mga tiil motindog sa Bukid sa mga Olibo (Zacarias 14:4); Iyang pagabuntogon ang mga pwersa sa daotan (Pinadayag 19:15 – 16); Iyang itambog ang Anticristo ug ang mini nga propeta ngadto sa lawa sa kalayo (Pinadayag 20:1 – 6). Sa Armagedon ang GINOONG Hesu Cristo “pagatumban ang pug-anan sa bino sa kapungot sa kasuko sa Dios nga Makagagahum” (Pinadayag 16:19), ug ang tanang mga butang himoong husto.
English
Unsa ang gubat sa Armagedon?