Pangutana
Angay bang mangalagad isip pastor/magwawali ang mga babaye?
Tubag
Wala na tingaliy mas labing tema sa pakiglantugi sa simbahan kaysa isyu sa mga babaye nga nangalagad isip pastor o magwawali. Tungod niini, mahinungdanon kaayo nga dili tan-awon ang maong lantugi nga lalaki batok sa babaye. May mga babayeng gatuo nga dili angay nga mangalagad isip pastor ang mga babaye tungod kay naggahin ang Bibliya sa mga boluhaton alang sa kanila- ug adona usab mga lalaki nga gatuo nga mahimong magpastor ug magwali ang mga babaye ug wala naggahin ang Bibliya sa angayan nilang paggabuhaton. Dili kini lantugi sa pagpihig-pihig. Kini lantugi sa Biblikal nga paghubad. Giingon sa 1 Timoteo 2:11-12, “Kinahanglan nga ang mga babaye makakat-on pinaagi sa paghilom ug sa hingpit nga pagpaubos. Dili ako motugot nga ang mga babaye magtudlo o magmando sa mga lalaki. Kinahanglan hinuon nga maghilom sila.” Sa simbahan, gitugyan sa Dios ang mga babaye ug lalaki sa lain-laing papel nga ilang boluhaton. Sa maong pamaagi gibuhat sa Dios ang katawhan (1 Timoteo 2:13) ug sa ing-aning pamaagi usab misulod ang sala sa katawhan (2 Timoteo 2:14).
Ang Dios, pinaagi sa mga sulat ni Pablo, gidilian ang mga babaye nga mobuhat sa mga pagtudlong espiritwal nga sama o labi pa sa mga lalaki. Kini wala nagtugot sa mga babaye nga mangalagad isip pastor, kauban dinhi ang paghatag ug mga sermon, pagtudlo ug pagbaton sa mas taas nga espiritwal nga katungod kaysa mga lalaki. Daghang misupak sa ing-aning panan-awon sa mga babayeng pastor o mga babayeng naa sa boluhaton. Ang usa sa pinaka-kasagarang lalis mao ang gitudlo ni Pablo sa pagdumili sa mga babaye nga magtudlo kaniadtong una pang panahon, nga kasagarang wala pa silay pagtulun-an. Ug usa pa, wala usab naghisgot sa 1 Timoteo 2:11-14 sa antas ng pagtulun-an. Kon ang pagtulun-an ang sukaranan sa bulohaton, kadaghanan sa mga tinun-an ni Jesus dili mahimong kwalipikado. Ang ika-duha sa pangkasagaran nga pagsupak mao ang pagdumili lamang ni Pablo nga magtudlo ang mga babayeng magtutuo sa Efeso (Ang 1 Timoteo gisulat alang kay Timoteo, nga usa ka pastor sa simbahan sa Efeso).
Ang lungsod sa Efeso naila tungod sa templo ni Artemis, usa ka babayeng dios-diosan sa mga griyego. Ang mga babaye adonay katungod lamang sa pagsimba kay Artemis. Bisan pa, wala gihisgot sa libro sa 1 Timoteo o bisan si Pablo wala nagsulti nga ang pagsimba kay Artemis ang hinungdan kon ngano adonay pagdumili sa mga babaye sa libro sa 1 Timoteo 2: 11-12. Ang ika-tulong kasagarang pagsupak mao ang lalis nga gihisgot lamang kuno ni Pablo mao ang mga magtiayong lalaki ug babaye, ug dili ang tanang babaye ug lalaki. Ang griyegong pulong sa 1 Timoteo 2:11-14 mahimong gahisgot sa magtiayong babaye ug lalaki. Bisan pa, ang masayon nga kahulogan sa mga pulong mao ang babaye ug lalaki.
Ang parehas nga griyegong pulong gigamit usab sa laray 8-10. Ang mga bana lamang ba sa tanang dapit ang makaampo nga adonay hinlo ug kinasoluran, walay kasuko ug kapungot sa isig-katao (laray 8)? Ang mga babayeng asawa lamang ba ang angay nga mahimong maaghop, matarong ug mabalantayon sa pagpamisti ug paghilona sa buhok? Ang pinakabahandi nila dili ang mga alahas nga bulawan, perlas o mahalong sinina, kondlii ang maayong boluhaton nga angayan sa mga magtutuo diha sa Dios (laray 9-10)? Ang laray gikan sa walo hangtud napulo matin-aw nga naghisgot sa tanang babaye ug lalaki ug dili lamang sa magtiayong babaye ug lalaki. Dili makita sa konstekto nga may paghisgot bahin sa magtiayong babaye ug lalaki sa laray 11-14. Bisan pa niini, adona gihapoy kanunay nga pagsupak sa ing-aning paghubad alang sa mga babayeng pastor o naghatag sa wali sama nila Miriam, Deborah, Huldah, Priscilla, Phoebe ug uban pa. - mga babayeng adonay posisyo isip taga-panguna sa Bibliya. Apan, kinahanglan hatagan ug labing pagtagad ang ubang mahinungdanong mga aspeto. Sama kang Deborah, siya ang nag-inusarang babaye sa trese ka mga lalaking hukom. Bahin naman kang Huldah, siya ang nag-inusarang babayeng propeta sa pila ka dosenang mga lalaking manalagna nga gihisgot sa Bibliya. Ang nag-inusarang koneksyon lamang ni Miriam sa pagmando tungod kay siya lamang ang igsoon nga babaye ni Moises ug Aaron. Ug sa tinuod dili mahimo nga buhatong panig-ingnan kini nga mga babaye aron tugotan ang mga babaye nga magpastor o magwali sa iglesia tungod dili man kini ang ilang nga boluhaton. Ang duha sa pinaka iladong babaye sa panahon sa mga hari mao ang mga daotang babaye nga sina Athaliah ug Jezebel- apan dili usab sila mahimo nga panig-ingnan sa mangungunang babaye sa iglesia.
Sa libro sa mga Buhat kapitulo 18, gipaila-ila sila Priscilla ug Aquila isip nga matinud-anong mga alagad ni Cristo. Ang ngalan ni Priscilla unang nahisgotan, tingali kini gapakita siya ang mas naila sa iglesia kon itandi sa iyang bana. Bisan pa, wala nag-ingon bisan asa pa nga si Priscilla mi-apil sa mga bulohaton nga gisupak sa 1 Timoteo 2:11-14. Gidala ni Priscilla ug Aquila si Apollos sa ilang panimalay ug parehas nilang gipasabot ang Pulong sa Dios sa iyaha nga matin-aw (Mga Buhat 18:26). Sa libro sa Roma 16:1, kaniadto pa man gihuna-huna na nga diakonesa si Phoebe imbes nga sulogoon o ulipon – dili kini gapakita nga si Phoebe usa ka magtutudlo sa simbahan. “Ang katakos sa pagtudlo” mao ang sukaranan sa mga mas tigulang sa simbahan pro dili ang mga diakonesa (1 Timoteo 3: 1-13; Titus 1: 6-9).
Ang mga katigulangan/ Obispo/ ug mga diakono sa simbahan mohulagway isip “asawang lalaki sa nag-inusarang babaye,” “Usa ka tuig nga gatahud ug gatuman ang mga anak,” ug “lalaking angay tahuron.” Agig dugang, sa 1 Timoteo 3:1-13 ug Tito 1:6-9, ang panlalaking pangtawag ang maong gagamiton kon ang gihisgot mao ang mga katigulangan/ Obispo/ diakono. Giingon sa 1 Timoteo 2:11-14 ang matin-aw nga “hinungdan”. Nagsugod ang laray 13 sa “Tungod sa” ug gihatag ang “rason” sa mga laray 11-12. Ngano ang babaye dili angay nga magtudlo o makabaton ug katungod nga labaw pa sa mga lalaki? Tungod – Si Adan usa ang unang gibuhat, ayha pa si Eva. Dili si Adan kondi si Eva ang nailad ug misupak. Mao ang hinungdan. Gibuhat sa Dios si Adan ug pagkahuman si Eva aron mahimong katabang ni Adan. Ang maong hapsay nga pagbuhat adonay pangkalibotanong kagamitan sa katawhan, sa pamilya ug (Efeso 5:22-33) sa simbahan.
Ang kamatuorang una nailad si Eva ug siya usab ang naghatag ug rason aron ang babaye dili angay mangalagad isip pastor o makabaton ug espiritwal nga katungod nga labaw pa sa lalaki. Mao kini ang makapag-pauyon sa uban nga dili gayod angayang magtudlo ang babaye tungod sa mas dali sila matintal. Ang maong laray sa Bibliya kini gisupak usab sa mga gatuo nga ang babaye pwedeng mahimong pastor. Ang pakig-lantugi nila ingon niini: Kon ang mga babaye mas dali mailad, nganong gitugotan man sila nga magtudlo sa mga bata (na dali mailad) ug uban pang mga babaye (nga ibutang nato nga mas daling mailad)? Dili mao ang gisulti sa teksto. Nganong ang mga babaye nga dili angay nga magtudlo o makabaton sa espiritwal nga katungod nga labaw pa sa mga lalaki tungod kay si Eva natintal. Isip sangputanan, gihatag sa Dios sa mga lalaki ang katungod nga magtudlo sa simbahan. Magapanguna ang babaye kon ang hisgutan mao ang pag-alagad sa isig-katawo, pagkamaluluy-on, pagtudlo ug paghatag ug tabang. Kadaghanan sa mga boluhaton sa simbahan kini nagalaum sa mga babaye.
Ang mga babaye sa simbahan wala gidid-an nga mag-ampo atubangan sa katawhan o magsangyaw sa Pulong sa Dios (1 Coritno 11:15), gani ang pagkabaton lamang sa espiritwal nga katungod isip pastor o magwawali ang wala gitugotan. Dili makita sa Bibliya nga gidid-an ang babaye nga gamiton ang gasa nga gihatag sa Balaang Espiritu (1 Corinto Kapitulo 12). Ang mga babaye, sama lamang gihapon sa mga lalaki, gitawag aron sa pagpangalad sa isig-katao, ipakita ang bunga sa Espiritu (Galacia 5: 22-23), ug ipadayag ang Ebanghelyo sa mga nasaag Mateo 28: 18-20; Mga Buhat 1: 8; 1 Pedro 3: 15). Ang maong mga lalaki lamang ang inordenahan sa Dios nga mangalagad isip pastor ug makabaton sa taas nga espiritwal nga katungod sa pagtudlo sa simbahan.
Dili kini tungod kay ang mga lalaki mas maayo mutudlo, o tungod ang mga babaye mas ubos ang klase o luya ug dili maalamon (dili man kini ang kaso). Kini ang disenyo sa Dios sa simbahan. Ang mga lalaki ang angay magpakita ug panig-ingnan sa pagpanguna sa espiritwal- sa ilahang kinabuhi ug mga pulong. Ang mga babaye usab ang gipabuhat sa mas ubos nga bolohaton. Gidasig ang mga babaye nga tudluan ang ubang mga babaye (Tito 2:3-5). Dili usab gidilian sa Bibliya nga magtudlo ang mga babaye sa mga bata.
Ang bulohaton lamang nga gidili sa mga babaye mao ang pagbaton sa mas taas nga espiritwal nga katungod kaysa mga lalaki sama sa pagpapastor ug pagwali sa pulpito. Wala gibalewala sa mao nga mga mando sa simbahan ang mga babaye gani gihatagan sila ug higayon nga matagad ang mga boluhatong uyon sa panalanging gihatag ug gitugot sa ilaha sa Dios.
English
Angay bang mangalagad isip pastor/magwawali ang mga babaye?