Pangutana
Nganong daghan kaayog nagkalahing Cristohanong paghubad?
Tubag
Ang Kasulatan nag-ingon adunay “usa ka GINOO, usa ka pagtoo, usa ka bunyag” (Efeso 4:5). Kini nga berso nagpahimug-at sa panaghiusa nga kinahanglang molungtad diha sa lawas ni Cristo sa dihang kita gipuy-an sa “usa ka Espiritu” (bersikulo 4). Sa bersikulo 3, mihangyo si Pablo sa pagkamapainubsanon, pagkamalumo, pagkamainantuson, ug gugma – kining tanan gikinahanglan aron mapreserba ang panaghiusa. Saumala sa Unang Corinto 2:10 – 13, ang Balaang Espiritu nahibalo sa hunahuna sa Dios (bersikulo 11), nga Iyang gipadayag (bersikulo 10) ug nagatudlo (bersikulo 13) niandtong Iyang gipuy-an. Kini nga pangpanglihok sa Balaang Espiritu gitawag ug pagkanahayagan.
Sa usa ka perpekto nga kalibotan, ang matag magtotoo matinumanon nga magtoon sa Biblia (Ikaduhang 2:15) diha sa mainampoon nga pagsandig sa pagpatin-aw sa Balaang Espiritu. Sa ato nang makita sa tin-aw, kining atong gipuy-an dili perpekto nga kalibotan. Dili tanang nga nakabaton sa Balaang Espiritu nagapaminaw gayud sa Balaang Espiritu. adunay mga Cristohanon nga nagapasubo Kaniya (Efeso 4:30). Pangutan-a si binsan kinang magtutudlo – bisan ang labing maayong magtutudlo sa tunghaan adunay sipat nga tinun-an nga daw molugnot sa pagtuon, bisan unsa pay himoon sa magtutudlo. Busa, usa ka hinungdan nga ang nagkalainlaing mga tawo adunay nagkalainlaing mga hubad sa Biblia mao nga wala lang jud sila namati sa Magtutudlo – ang Balaang Espiritu. Ang mosunod maoy uban pa nga mga hinungdon sa halapad nga panaglahi sa mga tinuohan taliwala niadtong nagatudlo sa Biblia.
1. Pagkadili matinuohon. Ang katinuoran nga daghang gaangkong nga sila mga Cristohanon apan wala pa matawo pag-usab. Nagasul-ob sila sa pangalan nga “Cristohanon,” apan wala gayud matuod nga kausaban sa kasingkasing. Daghang mga tawo nga wala gani motuo sa Biblia nga tinuod nagapakaron-ingon sa pagtudlo niini. Nagaangkon sila nga nagasulti alang sa Dios apan nagakinabuhi sa kahimtang sa pagkadili matinuohon. Daghang mga mini nga hubad sa Kasulatan nagagikan niining mga maong tinubdan.
Imposible sa usa ka dili magtotoo nga makahubad sa husto sa Kasulatan. “Ang tawo nga walay Espiritu dili modawat sa mga butang nga naggikan sa Espiritu sa Dios, kay kini buangbuang alang kaniya, ug dili siya makasabot kanila, tungod kay sila nangitngitan” (Unang Corinto 2:14). Ang dili luwas nga tawo dili makasabot sa kamatuoran sa Biblia. Wala siyay paglamdag. Dugang pa, bisan ang pagka pastor o teologo dili garantiya sa kaluwasan sa usa ka tawo.
Usa ka pananglitan sa kasamok nga nahimo tungod sa pagkadili matinuohon makita sa Juan 12:28 – 29. Si Hesus nag-ampo sa Amahan, nga nagaingon, “Amahan, himayaa ang Imong Ngalan.” Ang Amahan mitubag sa madungog nga tingog gikan sa langit, nga nabati sa tanan nga ana sa haduol. Matikdi, ang kalahian sa paghubad: “Ang panon nga auta didto nakabati niini miingon nga nagdalugdog; ang uban nag-ingon nga nakitsulti kaniya ang manolunda.” Ang tanang tawo nakadungog sa mao rang butang – usa ka masabtan nga pamahayag gikan sa langit – apan ang tanan nakabati sa buot nilang mabatian.
2. Kakulangon sa pagbansay. Si apostol Pedro nagpasidaan batok niadtong sayop ang paghubad sa Kasulatan. Ilang gipasangil ang ilang mga sayop nga pagtulon-an sa katinuoran nga sila “ignorante” (Ikaduahng Pedro 3:16). Gisultihan si Timoteo nga “Himoon ang labing maayo aron mapresentar nimo ang imong kaugalingon sa Dios ingon nga usa ka aprobado” (Ikaduhang Timoteo 2:15). Walay laktoranan sa hustong biblicanhong paghubad; obligado kita nga magtoon.
3. Kabos nga Hermenutika. Daghang sayop ang gipasiugda tungod sa simpleng kapakyasan sa pagpadapat ug maayong hermenutika (ang siyensiya sa paghubad sa Kasulatan). Ang pagkuha sa bersikulo gikan sa layon nga konteksto makahimog dakong kadaot sa katuyoan sa bersikulo. Ang dili pagtagad sa mas halapad nga konteksto sa kapitulo ug sa balasahon, o ang kapakyasan sa pagsabot sa makasaysayanonn/kulturanhong konteksto mosangpot ngadto sa mga suliran.
4. Ignoransya sa Tibuok Pulong sa Dios. Si Apolo usa ka gamhanan ug elokinte (maayo mosulti) nga magwawali, apan ang iya lang nahibaw-an mao ang bunyag ni Juan. Ignorante siya kang Hesus ug ang Iyang pagsangkap sa kaluwasan, mao nang ang iyang mensahe dili kompleto. Silang Aquila ug Prisila gidala siya sa daplin ug “gipasabot kaniya ang dalan sa Dios sa mas batid nga paagi” (Buhat 18:24 – 28). Human niana, giewali ni Apolo si Hesu Cristo. Pipila ka mga pundok ug mga tawo karon adunay dili kompleto nga mensahe tungod kay nagatutok sila sa pipila ka mga berso nga nisangpot sa paghiklin sa ubang mga berso. Napakyas sila sa pagtandi sa Kasulatan sa isigka-Kasulatan.
5. Pagka ako-akohon ug garbo. Subo hisgotan, daghang mga paghubad sa Biblia nakabase sa kinaugalingong pagpihig sa tawo ug sa mga pinangga nga doktrina. Ang ubang mgna tawo makaita ug higayon sa kinaugalingong pag-uswag agig pagpasiugda sa “bag-ong panglantaw” sa Kasulatan. (tan-awa ang paghubit sa mga mini nga magtutudlo sa epistola ni Judas).
6. Kapakyasan nga mohamtong. Sa dihang ang mga Cristohanon wala nagahamtong sa angay kanila, ang pagdala nila sa Pulong sa Dios naapektuhan, “Gihatagan ko kamog gatas, dili gahi nga pagkaon, kay dili pa kamo andam niini. Gani, hantod karon dili pa kamo andam. Nagpabilin pa kamong kalibotanon” (Unang Corinto 3:2 – 3). Ang di-hamtong nga Cristohanon dili andam alang sa “karne” sa Pulong sa Dios. Matikdi nga ang pamatuod sa pagka lawashon sa mga taga Corinto mao ang ilang pagkabahinbahin sa ilang simbahan (bersikulo 4).
7. Dili makataronganong pagpahimug-at sa Tradisyon. Ang ubang mga simbahan nagatuo sa Biblia, apan ang ilang paghubad kanunayg nasala sa natukod nga mga tradisyon sa ilang iglesya. Kung asa nagkasumpaki ang tradisyon ug ang pagpanudlo sa Biblia, ang tradisyon ang gihatagan ug importansya. Kini nakapawala sa kagamhan sa Pulong ug naghatag ug kinatas-ang importansya ngadto sa simbahanong pagpangulo.
Sa mga butang nga mahinungdanon, ang Biblia hilabihan katin-aw. Walay kalibog mahitungod sa pagkadios ni Cristo, ang katinuod sa langit ug sa impiyerno, ug ang kaluwasan diha sa grasya pinaagi sa pagtoo. Sa ubang mga gikalantugian nga dili kaayo importante, hinuon, ang pagpanudlo sa Kasulatan mas dili tin-aw, ug kini natural nga mosangpot sa nagkalahilahi nga mga paghubad. Sama pananglitan, wala kitay direktang mando nga naggamhan sa pagkamakanunayon sa Balaang Panihapon o sa estilo sa musika nga atong gigamit. Matinud-anon, sinsero nga mga Cristohanon adunay managlahing mga paghubad sa mga berso mahitungod niining mabaw nga gikalantugian.
Ang importanteng butang mao nga dapat mahimong dogmatiko diin ang Kasulatan dogmatiko ug likayan ang pagka dogmatiko diin ang Kasulatan dili dogmatiko. Ang mga kasimbahanan dili angay mosunod sa sumbanan sa mga nahinunang iglesya sa Herusalem: “Ilang gitutokan ang mga pagtulon-an sa mga apostles ug ang panagsandurot, sa pagpikaspikas sa pan ug sa pag-ampo” (Buhat 2:423). Adunay panaghiusa sa nahiunang iglesya tungod kay matinud-anon sila sa mga doktrina sa mga apostoles. Adunay pagbalik sa panaghiusa sa simbahan kung mobalik kita sa doktrina sa mga apostoles ug buhian ang ubang mga doktrina, lumalabay nga uso, ug mga atik nga nakasulod sa simbahan.
English
Nganong daghan kaayog nagkalahing Cristohanong paghubad?