Pangutana
Unsay kamahinungdanon sa tabil sa templo nga napikas sa duha sa dihang namatay si Hesus?
Tubag
Sa tibuok kinabuhi ni Hesus say uta, ang sagradong templo sa Herusalem maoy sentro sa relihiyosong kinabuhi sa Judio. Ang templo maoy dapit diin ang halad sa mananap ginahimo ug ang silimbahon sumala sa Balaod ni Moises matinud-anong gisunod. Ang Hebreo 9:1 – 9 nag-ingon kanato nga sulod sa templo ang usa ka tabil maoy nagbahin sa Labing Balaan – ang yutan-ong pinuy-anan sa presensya sa Diyos – gikan sa ubang bahin sa templo diin nagpuyo ang mga tawo. Naghulagway kini nga ang tawo nahimulag gikan sa Diyos tungod sa sala (Isaias 59:1 – 2). Ang pangulong sacerdote lamang ang gitugotan nga molabay lapas niini nga tabil kausa matag tuig (Exodo 30:10; Hebreo 9:7) aron mosulod sa presensya sa Diyos alang sa tibuok Israel ug mohalad ug katubsanan alang sa ilang mga sala (Levitico 16).
Ang templo ni Salomon 30 ka maniko ang gihabugon (Unang Hari 6:2), apan gipahabog ni Herodes ang gihabugon sa 40 ka maniko, sumala pa sa mga sinulat ni Josephus, usa ka unang siglo nga magsasaysay nga Judio. Adunay walay kasegurohan maingon sa tukmang sukod sa usa ka maniko, apan luwas nga hunahunaon nga kining tabil anaa duol 60 ka mga tiil ang gihabugon. Mitaho usab si Josephus kanato nga ang tabil upat ka pulgada ang gibag-on ug mao nga ang mga kabayo nga gihigot sa isikga kilid dili makagisi sa maong tabil. Ang balasahon sa Exodo nagtudlo nga kining baga nga tabil giumol gikan sa bughaw, tapol ug pula nga materyales ug pinong linubid nga lino.
Ang gidak-on ug gibag-on sa tabil nakapahimo sa mga panghitabo nga nahitabo sa takna sa kamatayon ni Hesus sa krus nga mas kaaginhon. “Uga sa dihang mituaw na usab si Hesus sa makusog nga tingog, Iyang gitugyan ang Iyang espiritu. Niadtong higayona ang tabil sa templo napikas sa duha gikan sa taas paubos” (Mateo 27:5 – 51a).
Busa, unsa may buhaton nato niini? Unsa nga kamahinungdanon ang anaa niini nga tabil alang kanato karon? Labaw sa tanan, ang pagkapikas sa tabil sa takna sa kamatayon ni Hesus dramatikanhong gihulagway nga ang Iyang halad, ang pag-ula sa Iyang kaugalingong dugo, paigong katubsanan alang sa mga sala. Gipasabot niini nga ang dalan paingon sa Labing Balaang Dapit abli alang sa tanang katawhan, sa tanang panahon, alang sa Judio ug Hentil.
Sa dihang namatay si Hesus, napikas ang tabil, ug gibiyaan sa Diyos ang maong dapit dili na sukad mopuyo sa templo nga ginama sa mga kamot (Buhat 17:24). Nahuman na ang Diyos sa maong templo ug sa relihiyosong sistema niini, ug ang templo ug ang Herusalem gibiyaan nga “mamingaw” (giguba sa mga Romano) niadtong A.D. 70, ingon sa gi-propesiya ni Hesus sa Lucas 13:35. Samtang nagbarog ang templo, naghulagway kini sa pagpadayon sa Daang Tipan. Ang Hebreo 9:8 – 9 nagtumong sa katuigan nga lumalabay sa dihang ang bag-ong pakigsaad ginatukod (Hebreo 8:13).
Sa usa ka diwa, ang tabil malarawanon kang Cristo Mismo isip bugtong dalan paingon sa Amahan (Juan 14:6). Kini gipakita sa katinuoran nga ang pangulong sacerdote kinahanglan nga mosulod sa Labing Balaang Dapit tadlas sa maong tabil. Karon si Cristo mao ang atong labaw’ng Panuglong Sacerdote, ug ingon nga mga magtotoo sa Iyang natapos nga buhat, nakig-ambit kita sa Iyang mas maayong pagka-sacerdote. Makasulod na kita sa Labing Balaang Dapit pinaagi Kaniya. Ang Hebreo 10:19 – 20 nag-ingon nga ang mga matinud-anon mosulod sa santwaryo pinaagi sa “dugo ni Hesus, ginamit ang bag-o ug buhing dalan nga iyang giablihan alang kanato tadlas sa tabil, nga mao nga, pinaagi sa iyang unod.” Dinhi atong makita ang panan-awon sa unod ni Hesus nga gipikas-pikas alang kanato sa dihang Iyang gipikas ang tabil alang kanato.
Ang tabil nga gipikas gikan sa taas paubos usa ka katinuoran sa kasaysayan. Ang lawom nga kahulogan niini nga panghtabo gipasabot sa mahimayaong detalye sa Hebreo. Ang mga butang sa templo mga anino sa mga butang umalabot, ug silang tanan sa kataposan naggiya kanato kang Hesu Cristo. Siya mao ang tabil sa Labing Balaang Dapit, ug pinaagi sa Iyang kamatayon ang mga matinud-anon aduna na karon walay bayad nga kalambigitan sa Diyos.
Ang tabil sa templo usa ka makanunayong pahinumdom nga ang sala nakapahimong dili angayan sa katawhan alang sa presensya sa Diyos. Ang katinuoran nga ang halad sa sala gihalad tinuig ug uban pang di-maihap nga mga halad inadlaw nga gisubli tino nga nagapakita nga ang sala dili gayud matubos o mapapas pinaagi lamang sa mga halad mananap. Si Hesu Cristo, pinaagi sa Iyang kamatayon, nagtangtang sa mga babag tali sa Diyos ug sa tawo, ug karon makaduol na kita Kaniya inubanan sa pagsalig ug sa walay kukahadlok (Hebreo 4:14 – 16).
English
Unsay kamahinungdanon sa tabil sa templo nga napikas sa duha sa dihang namatay si Hesus?