سوال
عرفان مسیحی چیست؟
جواب
تعریف عرفان مسیحی کار مشکلی است، با این وجود اغلب به عنوان شناخت تجربی از خداوند در نظر گرفته می شود. این اصطلاح را می توان در مورد راز مراسم عشاء ربانی در کلیسای کاتولیک روم و معانی به اصطلاح پنهان کتاب مقدس (مانند گنوسیسم) نیز به کار برد. کتاب مقدس مفاهیم پنهانی ندارد و عناصر مراسم عشاء ربانی هم به بدن و خون واقعی عیسی مسیح تبدیل نمی شوند. گرچه مسیحیان خدا را تجربه می کنند، اما عرفان مسیحی متمایل به شناخت تجربی است و از اسرار آمیز بودن آن لذت ببرد و برای رشد روحانی بر روی عرفان تمرکز کند. مسیحیت کتاب مقدسی برای شناخت خدا به کلام او (کتاب مقدس) و ارتباط با روح القدس از طریق دعا تکیه می کند. عرفان به اعمال شخصی و ذهنی گرایش دارد، در صورتی که مسیحیت کتاب مقدسی رابطه شخصی با خداوند و دیگر ایمانداران است. چیزی به نام «مسیحی تنها» وجود ندارد. البته همه چیزهایی که «عرفان مسیحی» در نظر گرفته می شوند اشتباه نیستند، اما بیشتر آنها نادرست است و تمرکز بر روی عرفان قطعا اشتباه است.
عرفان در بسیاری از ادیان دنیا دیده می شود؛ گاهی شامل زهد و ریاضت می شود و در جستجوی یکی شدن با خدا است. شکی نیست که نزدیکی به خدا خواسته درستی است اما اتحاد عرفانی با خدا با نوع رابطه مسیحی با خدا متفاوت است. عرفان به دنبال تجربه است و گاهی سری یا نخبه گرا عمل می کند. مسیحیان از واقعیت های روحانی آگاهی دارند و به آنها می پردازند (افسسیان فصل 1 آیه 3، فصل 6 آیه های 10-19) و مسیحیت کتاب مقدسی شامل تجربه روحانی نیز می شود اما رابطه صمیمی با خدا برای همه مسیحیان است، منحصر به اشخاص خاصی نیست، و پشت کارهای اسرار آمیز پنهان نشده است. نزدیک شدن به خدا اسرار آمیز یا نخبه گرا نیست بلکه شامل کارهایی مانند دعا، مطالعه کتاب مقدس، پرستش خدا و معاشرت با دیگر ایمانداران می شود. تلاش های ما در مقایسه با کاری که خدا در ما انجام می دهد بسیار ناچیز است. در واقع تلاش های ما واکنش به کارهای او برای ما است نه چیزی که از درون ما به طور خودجوش سرچشمه می گیرد.
مسیحیان هم تجربیاتی دارند که ممکن است عرفانی به نظر آید. ما عیسی مسیح را به عنوان نجات دهنده می پذیریم و روح القدس درون ما ساکن می شود، ما را تغییر می دهد و به ما توانایی می دهد تا خواست خدا را انجام دهیم. یک مسیحی با پر شدن از روح القدس ویژگی هایی مانند حکمت، ایمان و بینش روحانی را از خود به نمایش می گذارد. یک مسیحی پرشده از روح القدس مواردی مانند عشق، شادی، آرامش، صبر، مهربانی، ملایمت، ایمان و خویشتن داری را نیز در زندگی خود نشان می دهد (غلاطیان فصل 5 آیه های 22-23). روح القدس به ایمانداران کمک می کند تا حقیقت را درک کرده و با آن زندگی کنند (اول قرنتیان فصل 2 آیه های 13-16). این موارد نتیجه کارهای عرفانی نیست، بلکه نشانه ای از فعالیت روح القدس درون ما است. دوم قرنتیان فصل 3 آیه 18 درباره کار روح القدس در زندگی ما صحبت می کند: «اما ما مسيحيان نقابی بر صورت خود نداريم و همچون آينه‌ای روشن و شفاف، جلال خداوند را منعكس می‌كنيم؛ و در اثر كاری كه خداوند يعنی روح‌القدس در وجودمان انجام می‌دهد، با جلالی روزافزون، به تدریج شبيه او می‌شويم.»
جنبش های کاریزماتیکی با تمرکز بر روی خواب ها و رویاها، احساسات و تجربیات، و مکاشفات جدید نوعی از عرفان مسیحی می باشند. ما کلام خدا را در اختیار داریم، به همین دلیل دیگر به دنبال خواب و رویا یا رونمایی جدیدی از خداوند نیستیم. گرچه خدا امروز هم می تواند خودش را در خواب و رویا آشکار کند، اما ما باید ماهیت ذهنی احساسات و برداشت های روحانی را بشناسیم.
ما باید بدانیم که همه تجربیات مسیحیان باید مطابق با حقیقت کتاب مقدس باشد. خداوند خودش را نقض نمی کند. او نویسنده سردرگم نیست (اول قرنتیان فصل 14 آیه 33). خداوند قطعا ماورای درک کامل ما قرار دارد و اسرار بسیاری زیادی در مورد او وجود دارد. اما او خودش را به ما آشکار کرده است. ما به جای اینکه به دنبال تجربیات عرفانی برویم باید به کارهایی بپردازیم که او برای ما آشکار کرده است (تثنیه فصل 29 آیه 29). افسسیان فصل 1 آیه های 3-14 درباره برکات روحانی در مسیح سخن می گوید، «خدا نقشهٔ نهان خود را بر ما آشكار ساخت، نقشه‌ای كه در اثر لطف خود، از زمانهای دور طرح كرده بود؛ او نقشهٔ خود را آشكار ساخت تا ما نيز بدانيم كه او به چه منظور مسيح را به جهان فرستاد. قصد خدا اين بود كه وقتی زمان معين فرا برسد، همهٔ ما را در هر جا كه باشيم، چه در آسمان و چه بر زمين، با هم در مسيح گرد آورد تا همواره با خدا به سر بريم» (آیه های 9-10). خداوند راز را برملا کرد و از ما می خواهد در مسیر او حرکت کنیم تا برنامه خود را کامل کند (یوحنا فصل 15 آیه های 1-17، فیلیپیان فصل 3 آیه های 20-21، دوم قرنتیان فصل 5 آیه های 16-21).
دوم پطرس فصل 1 آیه های 3-8 این فراخوان الهی را به زیبایی خلاصه می کد: « او همچنين با قدرت عظيمش، هر چه كه برای يک زندگی خداپسندانه نياز داريم، عطا می‌كند و حتی ما را در جلال و نيكويی خود سهيم می‌سازد؛ اما برای اين منظور، لازم است كه او را بهتر و عمیقتر بشناسيم. با همين قدرت عظيم بود كه تمام بركات غنی و عالی را كه وعده داده بود، به ما بخشيد. يكی از اين وعده‌ها اين بود كه ما را از شهوت و فساد محيط اطرافمان رهايی دهد و از طبيعت و صفات الهی خود بهره‌ای به ما عطا فرمايد. اما برای دسترسی به اين بركات، علاوه بر ايمان، به خصلت‌های ديگری نيز نياز داريد؛ بلی، بايد سخت بكوشيد كه نيک باشيد، خدا را بهتر بشناسيد و به ارادهٔ او پی ببريد. همچنين بايد حاضر باشيد تا خواسته‌های خود را كنار گذاشته، با صبر و دينداری خدا را با شادی خدمت نماييد. به اين ترتيب، راه را برای قدم بعدی هموار می‌كنيد، يعنی آماده می‌شويد تا انسانها را دوست بداريد. اين محبت رشد كرده، تبديل به محبتی عميق نسبت به انسانها خواهد گشت. اگر اجازه دهيد اين خصلت‌های خوب در شما رشد كنند و فزونی يابند، از لحاظ روحانی نيرومند شده، برای خداوندمان عيسی مسيح مفيد و پرثمر خواهيد شد.» اسرار وجود دارند اما مسیری که از ما خواسته شده در آن زندگی کنیم اصلا اسرار آمیز نیست.
English
عرفان مسیحی چیست؟
