سوال
ادومی ها چه کسانی بودند؟
جواب
ادومی ها فرزندان عیسو، پسر بزرگ اسحاق و برادر دوقلوی یعقوب، بودند. عیسو و یعقوب از رحم مادر با هم کشمکش داشتند، خداوند به مادر آنها ربکا گفت که فرزندان تو به دو ملت تقسیم می شوند و فرزند بزرگتر به کوچکتر خدمت خواهد کرد (پیدایش فصل 25 آیه 23). در بزرگسالی، عیسو ارث خود را در عوض یک کاسه سوپ قرمز به یعقوب فروخت (پیدایش فصل 25 آیه های 30-34)، و پس از آن از برادر خود متنفر شد. عیسو پدر ادومی ها و یعقوب پدر اسرائیلی ها شد، و دو ملت تقریبا در سرتاسر تاریخ خود با هم کشمکش داشتند. در کتاب مقدس، سعیر (یوشع فصل 24 آیه 4)، بصره (اشعیا فصل 63 آیه 1) و سالع (دوم پادشاهان فصل 14 آیه 7) به سرزمین ادوم و پایتخت آن اشاره می کنند. سالع امروزه بیشتر به نام پترا شناخته می شود.
کلمه ادوم از زبان سامی می آید و به معنای «سرخ» می باشد، جنوب دریای مرده به این نام معروف است، برای اینکه سنگ ماسه های قرمز رنگ در توپوگرافی آن کاملا مشخص است. عیسو با نام ادوم شناخته شد چون نخست زادگی خود را به کاسه ای از سوپ قرمز فروخت، و بعدها خانواده خود را به تپه زاری به همین نام منتقل کرد. پیدایش فصل 36 تاریخ ادومی ها را گزارش می دهد و می گوید که خیلی قبل تر از اسرائیلی ها پادشاه داشتند (پیدایش فصل 36 آیه 31). دین ادومی ها شبیه دیگر ادیان بت پرستی بود که خدایان باروری و حاصلخیزی را پرستش می کردند. فرزندان عیسو در نهایت به سرزمین ها جنوبی تسلط پیدا کردند و زندگی خود را از راه کشاورز و تجارت می گذراندند. یکی از مسیرهای بازرگانی باستانی که شاهراه نام داشت (اعداد فصل 20 آیه 17) از ادوم عبور می کرد، آنها به اسرائیلی ها که از مصر خارج شده بودند اجازه عبور از سرزمین شان را ندادند.
اسرائیلی ها نمی توانستند از ادومی ها متنفر باشند، برای اینکه فامیلی نزدیکی با آنها داشتند (تثنیه فصل 23 آیه 7). با این وجود، ادومی ها همواره به اسرائیل حمله می کردند و جنگ های زیادی بین آنها در می گرفت. شائول پادشاه با ادومی ها جنگید، داوود پادشاه با استقرار پایگاه نظامی در ادوم آنها را تحت کنترل خود درآورد. اسرائیلی ها با تحت کنترل درآوردن قلمرو ادومی ها به بندر عصیون جابر در دریای سرخ دسترسی پیدا کردند جایی که سلیمان پادشاه لشگرکشی های فراوانی از آنجا انجام داد. ادومی ها پس از حکومت سلیمان قیام کردند و به کمی آزادی رسیدند تا زمانی که توسط آشوری ها در زمان پادشاهی تیگلات-پیلسر مغلوب شدند.
در جنگ های مکابی، یهودیان بر ادومی ها تسلط پیدا کردند و آنها را مجبور کردند تا یهودی شوند. با این همه، ادومی ها کینه و نفرت قدیمی خود از اسرائیل را در دل نگه داشتند. با رواج زبان یونانی، ادومی ها ایدومائیان نامیده شدند. با ظهور امپراتوری روم، یک ایدومائی که پدرش یهودی شده بود پادشاه یهودا شد. آن ایدومائی در تاریخ به نام هرود بزرگ شناخته می شود، ستمگری که دستور قتل عام در بیت لحم را با هدف کشتن مسیح نوزاد صادر کرد (متی فصل 2 آیه های 16-18).
پس از مرگ هرود، ایدومی ها به تدریج از صحنه روزگار محو شدند. خداوند نابودی ادومی ها را در حزقیال پیشگویی کرده بود، «هنگامی كه سرزمين من اسرائيل ويران شد شما خوشحال شديد و اكنون من برای ويران شدن سرزمين شما شادی می‌كنم! ای كوه سعير، ای سرزمين ادوم، شما به کلی ويران خواهيد شد. آنگاه همه خواهيد دانست كه من خداوند هستم!» (حزقیال فصل 35 آیه 15). علیرغم تلاش های بی وقفه ادومی ها برای غلبه بر یهودیان، پیشگوی خدا برای ربکا تحقق پیدا کرد: فرزند بزرگتر به فرزند کوچکتر خدمت خواهد کرد، و اسرائیل از ادوم قوی تر شد.
English
ادومی ها چه کسانی بودند؟
