سوال
"آیا روحالقدس 'مذکر' است، 'مونث' است، یا خنثی است؟
جواب
اشتباه رایجی که راجع به روحالقدس صورت می گیرد این است که بعنوان ضمیر خنثی یا شیء به آن اشاره می شود، کاری که کتاب مقدس هرگز انجام نمیدهد. روحالقدس یک شخص است. و خصوصیات یک شخص را داراست، اعمال شخصی را انجام میدهد، و روابط شخصی را نیز دارا میباشد. او بصیرت دارد، (اول قرنتیان ۱۰:۲-۱۱). او ادراک دارد چون از چیزهایی که به درک احتیاج دارند آگاه است. (رومیان ۲۷:۸). او اراده دارد (اول قرنتیان ۱۱:۱۲). او به گناه ملزم میسازد (یوحنا ۸:۱۶). او معجزات بعمل میآورد (اعمال ۳۹:۸). او هدایت می کند (یوحنا ۱۳:۱۶). او برای ما شفاعت میکند (رومیان ۲۶:۸). از او باید اطاعت کرد (اعمال رسولان ۱۹:۱۰-۲۰). می تواند به او دروغ گفته شود (اعمال رسولان ۳:۵)، در برابر او مقاومت کرد (اعمال رسولان ۵۱:۷)، می تواند رنجیده می شود (افسسیان ۳۰:۴)، به او کفر گفته شود (متی ۳۱:۱۲)، و حتی مورد اهانت قرار بگیرد (عبرانیان ۲۹:۱۰). با رسولان در تعامل بود (۲۸:۱۵) و همچنین با هر یک از اعضای تثلیث (یوحنا ۱۴:۱۷؛ متی ۱۹:۲۸؛ دوم قرنتیان ۱۴:۱۳). شخص بودن روحالقدس بدون شک در کتاب مقدس ارائه شده است، اما راجع به جنسیتش چطور؟
از دید زبانشناختی، کاملاً آشکار است که در واژه شناسی الهیات کتاب مقدسی مذکر است. در طول هر دو عهد، ضمیر اشاره به خدا بصورت مذکر بکاربرده شده است. اسامی ذکر شده برای خدا (نظیر یهوه، الوهیم، اَدونای، کوریوس، تئوس و غیره)، همگی مذکر هستند. به خدا هرگز اسم مؤنثی اطلاق نشده و یا با ضمیر مؤنث اشاره نشده است. در طول عهد جدید، به روحالقدس با ضمیر مذکر اشاره شده است، گرچه کلمه "روح" به خودی خود (pneuma)، از لحاظ جنسیتی در حقیقت یک کلمه خنثی است. کلمه عبری که برای "روح" در پیدایش ۲:۱ بکار رفته (روآخ)، مؤنث است. اما جنسیت کلمه در یونانی و عبری ارتباطی با هویت جنسیتی آن ندارد.
از دیدگاه الهیاتی، از آنجاییکه روحالقدس خداست، می توانیم عباراتی از میان عبارات عمومی راجع به خدا ذکر کنیم. خدا روح است و نه مادیت و جسم. خدا روح است و نامرئی (غیر مادی)- (یوحنا ۲۴:۴؛ لوقا ۳۹:۲۴؛ رومیان ۲۰:۱؛ کولسیان ۱۵:۱؛ اول تیموتائوس ۱۷:۱). و این دلیلی است که هرگز هیچ چیز مادی برای نشان دادن خدا بکار نرفته است (خروج ۴:۲۰). اگر جنسیت نشانه ای از جسم است، درآن صورت، "روح" جنسیت ندارند. خدا در ذاتش جنسیت ندارد.
هویت جنسی خدا در کتاب مقدس، متفقالقول نیست. خیلی از مردم فکر میکنند، کتاب مقدس خدا را بصورت مذکر معرفی می کند، اما اینطور نیست. در کتاب ایوب اشاره شده که خدا بدنیا می آورد و در اشعیا نیز خود را بعنوان مادر به تصویر میکشد. عیسی، پدر را بعنوان زنی که بدنبال سکهی گمشده است در لوقا ۱۵، (و خود را بعنوان مرغ مادر، در متی ۳۷:۲۳) توصیف میکند. در پیدایش ۲۶:۱-۲۷ خدا فرمود: «انسان را به صورت خود و شبیه خودمان بسازیم… پس خدا انسان را به صورت خود آفرید، او را به صورت خدا آفرید؛ ایشان را مرد و زن آفرید.» بنابراین، صورت خدا بصورت مذکر و مؤنث است و نه یکی و یا دیگری. این بعدتر در پیدایش ۵:۲ نیز تأیید می شود، که دقیقاً می تواند اینگونه ترجمه شود: «ایشان را زن و مرد آفرید. و آنان را برکت داد و اسم آنها را آدم گذاشت. کلمه عبری "آدم" بمعنی "مرد" یا "انسان" میباشد و زمینه متن نشان میدهد که آیا منظور "مرد" (جنس مخالف زن) است یا "بشریت" (به مفهوم کلی). بنابراین، به هر مرتبه ای که انسان به صورت خدا آفریده شده، جنسیت مطرح نیست.
با این حال، تصویر مذکر در مکاشفه بیاهمیت نیست. بار دیگری که خدا مشخصاً بطور فیزیکی خود را مکشوف کرد، در یوحنا باب ۱۴ بود، زمانی بود که شاگردان از عیسی خواستند تا پدر را به ایشان نشان دهد. در آیه ۹ اینگونه جواب می دهد: «هر که مرا دید پدر را دیده است!» پولس در کولسیان ۱۵:۱ بوضوح اعلام می کند: «مسیح صورت و مظهر خدای نادیده است.» در این آیه برتری عیسی به همه مخلوقات را به تصویر می کشد. اکثر ادیان باستانی به تعدد خدایان (مذکر و مؤنث) اعتقاد داشتند، خدایانی که آنان را درخور پرستش می دانستند. اما یکی از وجوه تمایزات ایمان یهودی-مسیحی با آنها در اعتقادشان به یک خالق متعال است. زبان مذکر، رابطه بین خالق و مخلوق را مشخص می کند. چنانکه مرد از بیرون به زن در می آید تا او را حامله کند، همچنان خدا جهان را اینگونه از بیرون خلق کرد، نه اینکه از درون به آن بدمد… همانگونه که یک زن نمیتواند خود را باردار کند، جهان نیز نمیتواند خود را خلق کند. پولس این ایده را در اول تیموتائوس ۱۲:۲-۱۴ مطرح می کند وقتیکه به سلسله مراتب آفرینش بعنوان الگویی از سلسله مراتب کلیسا اشاره می کند.
در انتها، هرچه که توضیحات الهیاتی ما باشد، واقعیت این است که خدا بطور خاص از کلمات مذکر برای اشاره به خود و همچنین در اغلب واژه شناسی و حتی استعاره ها استفاده کرده است. درطول کتاب مقدس او به ما آموخته تا چگونه درباره او سخن بگوییم، و این در واژگان رابطه ای مذکر مشهود است. پس در حالیکه روح القدس در ذاتش نه مذکر است و نه مؤنث، بنا به رابطه اش با آفرینش و مکاشفه کتاب مقدسی، با ضمیر مذکر به او اشاره شده است. در حقیقت، هیچ اساس کتاب مقدسی برای روح القدس بعنوان عضو "مؤنث" از تثلیث، وجود ندارد.
English
"آیا روحالقدس 'مذکر' است، 'مونث' است، یا خنثی است؟