سوال
لوقا چه کسی بود؟
جواب
اطلاعات کمی درباره لوقا، نویسنده کتاب های لوقا و اعمال رسولان، در دسترس است. ما می دانیم که او یک پزشک و تنها نویسنده غیریهودی عهد جدید بود. در نامه پولس به کولسیان بین همکاران یهودی (ختنه شده) و لوقا تمایز قائل می شود (کولسیان فصل 4 آیه 11). لوقا تنها نویسنده عهد جدید است که غیریهودی بودن او کاملا آشکار است.
لوقا نویسنده انجیل لوقا و کتاب اعمال رسولان است. او در هیچیک از کتابهایش نامی از خود نمی برد اما پولس در سه عدد از نامه هایش از او یاد می کند. کتاب لوقا و اعمال رسولان هر دو تئوفیلوس را مورد خطاب قرار می دهند (لوقا فصل 1 آیه 3، اعمال رسولان فصل 1 آیه 1). هیچکسی از هویت دقیق تئوفیلوس اطلاعی ندارد اما می دانیم که هدف لوقا از نوشتن این دو کتاب این بود که تئوفیلوس شناخت قاطعی از مسیح و کار او پیدا کند (لوقا فصل 1 آیه 4). احتمالا تئوفیلوس مقدماتی از مسیحیت را می شناخت اما هنوز شناخت عمیقی از آن پیدا نکرده بود.
پولس دوست نزدیک لوقا بود و او را پزشک محبوب خطاب می کرد (کولسیان فصل 4 آیه 14). شاید علاقه لوقا به پزشکی باعث شده بود که چنین نمای بزرگی از شفاهای عیسی مسیح در انجیل خود ارائه می دهد.
پولس او را همکار خود می داند (فلیمون فصل 1 آیه 24). لوقا در تروآس در آسیای صغیر در دومین سفر بشارتی پولس به او پیوست (اعمال رسولان فصل 16 آیه های 6-11). برخی از محققان گمان می کنند لوقا همان مردی مقدونیه ای است که پولس در رویا دید (اعمال رسولان فصل 16 آیه 9). او در دومین سفر بشارتی در فیلیپی ماند (اعمال رسولان فصل 17 آیه 1) تا اینکه دوباره در سومین سفر بشارتی با پولس همراه شد (اعمال رسولان فصل 20 آیه 5). لوقا در سفر به اورشلیم و روم همراه پولس بود و در دوران زندانی بودن پولس هم همراه او بود (دوم تیموتائوس فصل 4 آیه 11). توضیح روشن و زنده لوقا از سفرهای خود با پولس در اعمال رسولان نشان دهنده دنیا دیدگی و مهارت او در جهت یابی و سفر است.
محققان به این نتیجه رسیده اند که لوقا تسلط چشمگیری بر زبان یونانی دارد. دامنه لغات او فراوان و گسترده است و شیوه نوشتاری او گاهی به یونانی کلاسیک تبدیل می شود، این مطلب را در مقدمه انجیل لوقا می بینیم (لوقا فصل 1 آیه های 1-4)، در حالیکه در موارد دیگر کاملا شیوه نوشتاری سامی در پیش گرفته است (لوقا فصل 1 آیه 5 تا فصل 2 آیه 52). او با دریانوردی آشنا بود و علاقه خاصی به ثبت مختصات جغرافیایی داشت. همه این مطالب نشان دهنده دانش، تیز بینی و دقت او در نوشتن بود.
English
لوقا چه کسی بود؟
