سوال
موآبی ها چه کسانی بودند؟
جواب
موآبی ها قبیله ای بودند که جد آنها به موآب می رسید. موآب پسر لوط و از رابطه نامشروع دختر بزرگش با او بود (پیدایش فصل 19 آیه 37). آنها از صوغر، مهد این قبیله در مرزهای جنوب شرقی دریای مرده، تدریجا به نواحی شرق اردن گسترش پیدا کردند. کمی قبل از خروج (قوم اسرائیل از مصر)، اموری های جنگ طلب با فرماندهی پادشاه خود سیحون از اردن عبور کردند و موآبی ها را از سرزمین های بین دره رود ارنون و رود یبوق بیرون راندند، آنجا را اشغال کردند و حشبون را پایتخت خود کردند. در نتیجه قلمرو موآبی ها به جنوب دره ارنون محدود شد (اعداد فصل 21 آیه های 26-30).
اسرائیلی ها هنگام خروج از مصر از موآب عبور نکردند بلکه از بیابان های شرقی عبور کردند تا در نهایت به حواشی شمال ارنون رسیدند. این موضوع موآبی ها را گوش به زنگ کرد و پادشاه آنها، بالاق، از مدیانی ها کمک خواست (اعداد فصل 22 آیه های 2-4). بلعام و بالاق در این رویداد یکدیگر را ملاقات کردند (اعداد فصل 22 آیه های 2-6).
فرزندان اسرائیل آخرین اردوگاه خود قبل از ورود به سرزمین کنعان را در فلات موآب که متعلق به اموری ها بود برپا کردند (اعداد فصل 22 آیه 1، یوشع فصل 13 آیه 32). موسی این پیامبر بزرگ خدا از فراز قله پیسگاه در کوه نبو یعنی جایی که در تنهایی جان سپرد به سرزمین موعود نگاه می کرد، او در دره ای نزدیک بیت فغور دفن شد (تثنیه فصل 34 آیه های 5-6).
کلین، مبلغ آلمانی، در سال 1858 یک کتیبه بازالتی که نوشته ای از میشع پادشاه را روی خود دارد در دیبون کشف کرد، این کتیبه شامل 34 خط نوشته شده با حروف عبری-فنیقی می باشد. این سنگ نوشته توسط میشع در حدود سال 900 قبل از میلاد ساخته شد و یادبودی از پیروزی های اوست. جنگ های میشع با عمری، ساختمان های عمومی، و نبردهای او با حورونایم بر روی این کتیبه ثبت شده اند. این کتیبه گزارش دوم پادشاهان فصل 3 آیه های 4-27 درباره میشع پادشاه را تقویت و تکمیل می کند. این سنگ نوشته همچنین قدیمی ترین کتیبه نوشته شده با حروف الفبا است، و علاوه بر ارزش باستانی آن برای تاریخ عبری، از نظر زبانشناسی نیز اهمیت بسیار زیادی دارد.
شاید بتوان گفت که روت مهمترین شخصیت کتاب مقدسی اهل موآب بود، او از زنان موآبی بود و از طریق لوت، خواهرزاده ابراهیم، از نظر ژنتیکی به اسرائیل متصل می شد (روت فصل 1 آیه 4؛ پیدایش فصل 11 آیه 31، فصل 19 آیه 37). روت نمونه ای از قدرت خداوند در تغییر زندگی یک انسان و هدایت او به مسیری بود که از پیش تعیین نموده است و ما شاهد هستیم که خداوند برنامه کامل خود در زندگی روت و همه فرزندان خود را محقق می کند (رومیان فصل 8 آیه 28). گرچه روت از یک جامعه بت پرست مانند موآب می آمد اما وقتی با خدای اسرائیل آشنا شد ایمانش به گواه زنده ای از خداوند تبدیل شد. روت موآبی یکی از معدود زنانی است که نام او در نسب نامه عیسی مسیح عنوان شده است (متی فصل 1 آیه 5).
English
موآبی ها چه کسانی بودند؟