سوال
اسلام سنی چیست؟
جواب
اسلام سنی رایج ترین فرقه اسلامی در سرتاسر جهان است. اسلام، مانند ادیان دیگر، از یک سری عقاید و باورهای اصلی شکل گرفته است. گروه هایی که به این عقاید باور دارند حتی اگر در جزئیات با هم متفاوت باشند همچنان مسلمان نامیده می شوند. فرقه ای که یک یا چند عقیده اصلی را رد کند شاید مدعی عنوان اسلام باشد اما شرعا نمی تواند اسلامی در نظر گرفته شود. اسلام سنی رایج ترین فرقه اسلام است و بعد از آن اسلام شیعه می باشد که جمعیت بسیار کمی را در جهان اسلام شامل می شود. برخی 90 درصد جمعیت مسلمانان جهان را سنی تخمین می زنند، در حالی که تخمین 75-80 درصدی محتمل تر است.
از آنجایی که اکثر مسلمانان جهان سنی هستند، این گروه فرقه اصلی اسلام در نظر گرفته می شود. عقاید مربوط به اسلام سنی بیشتر از هر عقیده ی دیگری مورد بحث یا دفاع قرار گرفته است. تفاوت های مذاهبی مانند شیعه و احمدیه و شاخه هایی مانند صوفی و دروزی با اسلام سنی به راحتی قابل تشخیص می باشند. اما از آنجایی که اسلام شیعه دومین فرقه رایج در اسلام می باشد اغلب برای نشان دادن اختلافات سنی با دیگر گروه ها از آن استفاده می شود.
راه شیعه و سنی در نحوه برخورد آنها با علی (داماد محمد) از هم جدا می شود. اسلام سنی معتقد است که مسلمانان باید توسط خلیفه رهبری شوند. خلیفه باید بر اساس شایستگی و موافقت عمومی (اجماع) انتخاب شود. به همین دلیل، اسلام سنی علی را خلیفه چهارم پس از ابوبکر، عمر بن خطاب و عثمان بن عفان می داند. اما شیعه به حاکمیت امام معتقد است، امام لقبی است که به علی به عنوان امام اول و فرزندان او داده می شود.
اسلام سنی بر اساس دیدگاهی که دارد، پیش نیاز رسمی برای رهبری در نظر نمی گیرد. کسانی که در مساجد سنی صحبت می کنند و تعلیم می دهنده همان کسانی می باشند که از نظر مسلمانان سنی عالم می باشند. استفاده سنی ها از لقب امام برای رهبران روحانی، غیر رسمی است، مخصوصا در مقایسه با کاربرد آن در اسلام شیعه. بر اساس عقیده سنی، هر کسی که دعا و تعلیم را در دست می گیرد به عنوان امام عمل می کند.
اسلام سنی مانند دیگر اشکال اسلام، قرآن را کلام نهایی و خطاناپذیر الهی می داند. قرآن، بر خلاف کتاب مقدس، به شکل روایت و محاوره ای نیست. بلکه مجموعه ای از بیانات جداگانه ای می باشد که الله به محمد وحی کرده است. به همین دلیل، عقاید و اعمال اسلامی بیشتر ریشه در احادیث دارد. احادیث به سخنان و اعمال محمد گفته می شود که سینه به سینه منتقل شده اند و مانند کلام الهی دوم در نظر گرفته می شود. فرق اصلی بین اسلام شیعه و سنی، قبول یا رد صحت احادیث خاصی می باشد.
اسلام بر خلاف ادیان دیگر بین حوزه سیاسی، نظامی، قضایی و دینی یا تفاوت کمی قائل می شود یا اصلا فرقی بین آنها نمی گذارد. قانون اسلامی یا شریعت در همه ابعاد زندگی و جامعه اعمال می شود. در نتیجه، کاربردهای مختلف سنت های شفاهی - دانشی به نام فقه - به ایجاد و توسعه مکاتب مختلف احکام اسلامی منجر شده است. در اسلام سنی، چهار مکتب حنفی، مالکی، شافعی و حنبلی برای تفسیر احکام اسلامی وجود دارد. هر یک از این مکاتب تعادل متفاوتی بین قرآن، حدیث و بیانات محققان دینی برای تعریف زندگی روزانه مردم دارند.
وقتی صحبت از رابطه اسلام با تروریسم می شود تفسیرهای مختلف احکام اسلامی اهمیت پیدا می کنند. همانطوری که انتظار می رود هر یک از این گروه های به شاخه های کوچکتری تقسیم می شود. اکثر آنچه دنیا از آن با نام تروریسم اسلامی یاد می کند به شاخه از اسلام به نام سلفی مرتبط می شود که زیر مجموعه وهابی می باشد که خود آن زیرمجموعه ی حنبلی است. اقلیت سلفی ها به استفاده از خشونت برای رسیدن به اهداف خود معتقدند. داعش، القاعده و بوکوحرام همگی در ارتباط با این شاخه اسلامی هستند. اکثریت مسلمانان سنی با این عاملان افراطی تروریستی هیچ نوع ارتباط عقیدتی ندارند.
English
اسلام سنی چیست؟