تضمین مشروط چیست؟

تضمین مشروط اصطلاحی است که به نجات ایمانداران مسیحی اشاره می کند و کیفیت ابدی نجات مسیحی را توضیح می دهد. به عبارت دیگر می گوید که نجات یک مسیحی به صورت مشروط تضمین شده است. در اینجا این سوال مطرح می شود که آن شروط چه هستند؟ طرفداران این عقیده می گویند نجات به این شرط بستگی دارد که تا آخر به عیسی مسیح وفادار بمانیم. آنها از ثمثیلی که کتاب مقدس بکار برده و می گوید ورزشکاری جایزه خواهد گرفت که مسابقه را تمام کند و دیگر متن هایی مانند موارد زیر برای دفاع از عقیده خود استفاده می کنند:

« بسياری برخاسته، خود را نبی معرفی خواهند كرد و عدهٔ زيادی را گمراه خواهند نمود. گناه آنقدر گسترش پيدا خواهد كرد كه محبت بسياری سرد خواهد شد. اما فقط كسانی نجات خواهند يافت كه تا به آخر طاقت بياورند» (متی فصل 24 آیه های 11 تا 13)

« پس، ای برادران عزيز، شما ديگر به هيچ وجه مجبور نيستيد از اميال و خواهشهای طبيعت گناه‌آلود سابق خود پيروی كنيد، زيرا در اين صورت گمراه و هلاک خواهيد شد. اما اگر با قدرت روح خدا، اين طبيعت كهنه را با اعمال ناپاكش نابود سازيد، زنده خواهيد ماند .زيرا تمام كسانی كه از روح خدا پيروی می‌كنند، فرزندان خدا هستند» (رومیان فصل 8 آیه های 12 تا 14).

« حال ای برادران، بگذاريد بار ديگر حقايق انجيل را به یاد شما آورم، يعنی همان خبر خوشی را كه قبلاً به شما اعلام كردم و شما هم آن را با شادی پذيرفتيد و اكنون نيز ايمانتان بر همين پيغام عالی استوار است. همين خبر خوش است كه اگر واقعاً به آن ايمان داشته باشيد، باعث نجاتتان می‌گردد، مگر آنكه ايمانتان واقعی نباشد» (اول قرنتیان فصل 15 آیه های 1 تا 2).

« اشتباه نكنيد، هيچكس نمی‌تواند خدا را بفريبد؛ هيچكس از مكافات الهی در امان نخواهد بود؛ زيرا هر کس هر چه بكارد، همان را درو خواهد نمود. اگر كسی تخم هوی و هوس خود را بكارد، فساد و نابودی روح خود را درو خواهد كرد؛ اما اگر بذر اعمال نيک روحانی را بكارد، از روح خدا حيات جاودانی را درو خواهد كرد. پس ای برادران، از انجام كار نيک خسته نشويم، زيرا بزودی پاداش خود را درو خواهيم كرد، به شرطی كه دست از كار نكشيم» (غلاطیان فصل 6 آیه های 7 تا 9).

این متن ها و متن های دیگر به شرطی بودن نجات ایمانداران اشاره می کنند. در هر یک از این متن ها، نویسنده آن (تحت تاثیر الهام از جانب خدا) از دستور زبان شرطی در مورد نجات ایمانداران استفاده کرده است. ایماندار برای تضمین نجات خود باید: 1) تا آخر خط بایستد؛ 2) با روح القدس زندگی کند؛ 3) کاملا به انجیل معتقد باشد و 4) و برای روح القدس بذرافشانی کند. اینگونه نیست که هدیه نجات با نبود یکی از این موارد از بین می رود بلکه ایمانداران باید مشتاقانه تلاش کند وفادار بماند. به گفته پولس « بكوشيد تا با اعمالتان نشان دهيد كه نجات يافته‌ايد» (فیلیپیان فصل 2 آیه 12).

بر اساس شواهد کتاب مقدس اینگونه به نظر می رسد که عقیده نجات مشروط غیر قابل بحث است. چه کسی می تواند با این عقیده مخالفت کند که یک ایماندار باید تا به آخر خط وفادار بماند تا نجاتش را تضمین کند؟ با این وجود، سکه این بحث روی دیگری هم دارد. این بحث بسیار قدیمی بین آرمینیوسی ها (معتقد به تضمین مشروط) و کالوینیست ها ( معتقد به ضمانت ابدی با استقامت قدیسان) است. جایی که آرمینیوسی ها می توانند ده ها متن از کتاب مقدس نشان دهند که مبنی بر مشروط بودن نجات است و کالوینیست ها هم می توانند به همان میزان مدرک از کتاب مقدس ارائه دهنده که نجات ابدی است مانند موارد زیر:

« چون از اين مسيح‌ها و پيغمبران دروغين زياد خواهند آمد و حتی معجزات حيرت‌انگيز نيز خواهند كرد، به طوری كه اگر ممكن بود حتی برگزيدگان خدا را هم گمراه می‌كردند» (متی فصل 24 آیه 24).

« زيرا من يقين می‌دانم كه هيچ چيز نمی‌تواند محبت مسيح را از ما باز دارد. نه مرگ، نه زندگی، نه فرشتگان و نه قدرتهای جهنم، هيچيک قدرت چنين كاری را ندارند. حوادث امروز و نگرانيهای فردا نيز قادر نيستند خللی در اين محبت وارد كنند. در اوج آسمان و در عمق اقيانوسها، هيچ موجودی نمی‌تواند ما را از محبت خدا كه در مرگ فداكارانهٔ خداوند ما عيسی مسيح آشكار شده، محروم سازد » (متی فصل 8 آیه های 38 تا 39).

« من به ايشان زندگی جاويد می‌بخشم تا هرگز هلاک نشوند. هيچكس نيز نمی‌تواند ايشان را از دست من بگيرد. چون پدرم ايشان را به من داده است و او از همه قويتر است؛ هيچ انسانی نمی‌تواند ايشان را از پدرم بگيرد » (یوحنا فصل 10 آیه های 28 تا 29).

« به سبب فداكاری مسيح، همهٔ شما نيز كه پيغام نجاتبخش انجيل را شنيديد و به مسيح ايمان آورديد، بوسيلهٔ روح‌القدس مُهر شديد تا مشخص شود كه متعلق به مسيح هستيد. خدا از زمانهای گذشته، وعده داده بود كه روح‌القدس را به همهٔ ما مسيحيان عطا كند؛ و حضور روح‌القدس در ما، ضمانت می‌كند كه خدا هر چه وعده داده است، به ما عطا خواهد فرمود. مهر روح خدا بر ما، نمايانگر اينست كه خدا ما را بازخريد كرده و ضمانت نموده است كه ما را به حضور خود ببرد. اين نيز دليل ديگری است برای آنكه خدای شكوهمند خود را سپاس گوييم » (افسسیان فصل 1 آیه های 13 تا 14).

متن های بسیار زیاد دیگری را می توان عنوان کرد که به ابدی بودن نجات ایمانداران واقعی پرداخته اند. در همه این آیه ها یک مورد کامل مشخص و برجسته است و آن هم این مطلب است که تضمین ابدی ایماندار هیچ ربطی به تلاش های او در این جهت ندارد بلکه فقط خداوند است که نجات را تضمین می کند، بخش هایی از متون که به نظر می رسند از شرطی بودن نجات پشتیبانی می کنند در واقع بر روی توانایی ایماندار بر وفادار ماندن تاکید می کند.

چه نتیجه ای از همه اینها می توان گرفت؟ آیا کتاب مقدس هم تضمین ابدی و هم تضمین مشروط را آموزش می دهد؟ خیر. ولی ما باید توانایی درک و تطبیق متونی که به وفادار بودن ایماندران اشاره می کند با متونی که به حفاظت ابدی خداوند از ایمانداران اشاره می کند را پیدا کنیم. پاسخ بستگی به توجه ما به چیزی دارد که الهی دانان به آن نظریه لطف خداوند می گویند. نظر لطف الهی را پنج اصل کالوینیسم هم می نامند که شامل موارد زیر هستند:

فساد و تباهی کلی: به دلیل گناه اصلی انسان (اشاره به نافرمانی آدم و حوا در باغ عدن) او به صورت کاملا تباه شده و فاسد به دنیا آمد و نه تنها نمی تواند کاری برای خشنودی خدا انجام دهد بلکه نمی تواند به دنبال او هم برود.

گزینش بی قید و شرط: به دلیل فساد انسان، خدا باید قدم جلو بگذارد و نجات ایماندار را تضمین کند. خداوند این کار را با گزنیش بی قید و شرط انسان برای نجات (انسان هیچ کاری در این میان نمی کند) انجام می دهد.

مکافات محدود: برای نجات کسانی که توسط خدا انتخاب شده اند، کفاره گناه باید به خاطر عدالت خداوند پرداخته شود. خداوند این کار را از طریق عیسی مسیح انجام داد.

لطف غیر قابل مقاوت: خداوند شایستگی این نجات را با جذب برگزیدگانش به سوی خود توسط روح القدس انجام می دهد. این کار با بشارت انجیل انجام می شود.

محافظت از قدیسان: نجاتی که خداوند برای ایمانداران فراهم کرده تا به آخر تضمین می شود برای اینکه او برگزیدگان خود را تا به آخر تقدیس کرده و از آنها محافظت می کند.

برای ارزیابی تضمینی بودن و یا مشروط بودن نجات ایمانداران ابتدا باید به این پنج اصل عنوان شده بپردازیم. محافظت از قدیسان یک پدیده مستقل نیست و وابسته به چهار نکته دیگر می باشد. کتاب مقدس بسیار بی پرده می گوید انسان با تکیه به خودش نمی تواند برای نجات به سمت خدا بیاید (متی فصل 19 آیه های 25 تا 26 ، یوحنا فصل 6 آیه 44 ، رومیان فصل 3 آیه های 10 تا 18).

منتقدان کالوینیسم و نظریه لطف الهی می گویند اگر ما این نظریات را آموزش بدهیم، مفهوم پاکی و پرهیزکاری از بین خواهد رفت. به عبارت دیگر، اگر نجات تضمین شده و ابدی است پس چه چیزی جلوی گناه کردن ایمانداران را می گیرد؟ پولس همین سوال را در رومیان فصل 6 آیه 1 می پرسد. پاسخ پولس این بود که گناه با زندگی تازه در مسیح سازگاری ندارد (رومیان فصل 6 آیه های 2 تا 4). جدای از صدور مجوز برای گناه کردن، نظریه لطف الهی کار بیشتری از نظریه تضمین مشروط برای ارتقا پرهیزکاری مسیحیان انجام می دهد. پیوریتن ها که به پرهیزکاری و تعهد به زندگی پاک معروف هستند اکثرا کالوینیست می باشند. در نظریه لطف الهی، پارسایی و پاک زندگی کردن در واقع شکرگزاری ایماندار از لطف خداوند است (رومیان فصل 12 آیه های 1 تا 2). اگر به این عقاید و اصول عمل شود می توانیم بگوییم که کارهای ما در واقع پاسخ به لطف و عشق خداوند برای نجات از بند گناه می باشند. سند هیدلبرگ کتچیسم (یکی از اولین اسناد مربوط به اصلاحات پروتستانی و یکی از منابع تدریس به کودکان و نوایمانان) به سه قسمت تقسیم شده است: بیچارگی انسان (ذات گناه آلود بشر)؛ نجات انسان (کار باشکوه خداوند برای نجات انسان از طریق عیسی مسیح)؛ و سپاسگزاری انسان (واکنش ما به لطف خداوند که به عنوان وظیفه مسیحیان نیز در نظر گرفته می شود).

بنابراین اگر تفکرات نظریه لطف الهی را قبول کنیم و درست بدانیم (از نظر کتاب مقدس) پس چگونه می توانیم این را با تمامی آن متن هایی که به نظر می رسد از تضمین مشروط دفاع می کنند تطبیق دهیم؟ پاسخ مختصر و مفید این است که ما ایمانداران استقامت می کنیم (تا به آخر وفادار می مانیم) چون خداوند از ما حفاظت می کند. یا به عبارت دیگر، اگر ما کاری برای بدست آوردن نجات انجام نمی دهیم (نجات به عنوان هدیه رایگان از جانب خدا) پس چگونه می توانیم آن را از دست بدهیم؟ تضمین مشروط فقط برای کسانی قابل قبول است که معتقدند خود آنها در نجات خود به نوعی دخالت دارند و مشارکت می کنند (چیزی که الهیات آرمینیوسی می گوید). اما این نظر با متنی مانند افسسیان فصل 2 آیه های 8 تا 9 در تضاد است: «بنابراين، در اثر بخشش رايگان و مهربانی خدا و توسط ايمانتان به مسيح است كه نجات يافته‌ايد؛ و اين كار شما نيست، بلكه هديهٔ خداست. نجات نتيجهٔ اعمال خوب ما نيست، از این رو هيچكس نمی‌تواند به خود ببالد»؛ این متن به صراحت می گوید ما هیچ مداخله ای در نجات خود نداریم، حتی ایمان لازم برای دریافت هدیه نجات نیز خودش هدیه خداوند است.

آرمینیوسی به انسان بهانه ای می دهد تا به خودش مغرور شود. اگر من با همکاری روح خدا توانسته ام تا به آخر وفادار بمانم پس می توانم به توانایی خودم در این استقامت تا پایان مسابقه ببالم. اما در بهشت فقط باید به خدا افتخار کرد و بالید (اول قرنتیان فصل 1 آیه 31 ). نظریه تضمین مشروط کتاب مقدسی نیست، کتاب مقدس به روشنی می گوید که دلیل استقامت ما (وفادار ماندن ما) این است که خدا از ما حفاظت می کند.

English

---

بازگشت به خانۀ فارسی

تضمین مشروط چیست؟