سوال
آیا خدا دارای احساسات است؟
جواب
متن های متعددی در کتاب مقدس وجود دارند که درباره احساسات خدا صحبت می کنند. به عنوان مثال، خدا احساسات زیر را از خود بروز می دهد:
خشم – مزامیر فصل 7 آیه 11؛ تثنیه فصل 9 آیه 22؛ رومیان فصل 1 آیه 18
دلسوزی و شفقت – مزامیر فصل 135 آیه 14؛ داوران فصل 2 آیه 18؛ تثنیه فصل 32 آیه 36
غم – پیدایش فصل 6 آیه 6؛ مزامیر فصل 78 آیه 40
عشق و محبت – اول یوحنا فصل 4 آیه 8؛ یوحنا فصل 3 آیه 16؛ ارمیا فصل 31 آیه 3
نفرت – امثال فصل 6 آیه 16؛ مزامیر فصل 5 آیه 5؛ مزامیر فصل 11 آیه 5
حسادت – خروج فصل 20 آیه 5؛ خروج فصل 34 آیه 14؛ یوشع فصل 24 آیه 19
لذت و شادی – صفنیا فصل 3 آیه 17؛ اشعیا فصل 62 آیه 5؛ ارمیا فصل 32 آیه 41
با این حال، آیا احساسات خداوند مانند احساسات انسانی است؟ آیا می توان خدا را «احساساتی» (آیا خلق و خوی او در نوسان است ) نامید؟ در مباحث علوم الهیاتی، «شخص» به این شکل تعریف می شود: فردی که دارای عقل، اراده و احساسات است. بنابراین خداوند یک «شخص» است چون خدایی است که دارای عقل، احساسات و اراده می باشد. انکار احساسات خداوند انکار این حقیقت است که او دارای شخصیت می باشد.
انسان در این دنیا به امور اطراف خود واکنش فیزیکی و همچنین واکنش روحانی نشان می دهد – روح ما واکنش نشان میدهد و این همان چیزیست که «احساسات» خوانده میشود. این حقیقت که انسان دارای احساسات می باشد مدرکی برای اثبات وجود احساسات در خداوند نیز می باشد، برای اینکه انسان به شکل او آفریده شده است (پیدایش فصل 1 آیه 27). مدرک دیگری که وجود دارد، ظهور مسیح در بدن انسان است. عیسی مسیح به عنوان پسر خدا در این جهان مانند یک ربات بدون احساس نبود. او آنچه ما احساس می کنیم را حس کرد؛ همراه با جمعیت گریه کرد (یوحنا فصل 11 آیه 35)، نسبت به مردم احساس شفقت و دلسوزی کرد (مرقس فصل 6 آیه 34)، و به شدت غمگین شد (متی فصل 26 آیه 38). او از میان همه این این احساسات، پدر را برای ما آشکار کرد (یوحنا فصل 14 آیه 9).
خداوند برتر و خارج از جهان مادی است، ما او را به عنوان یک خدای شخصی و زنده می شناسیم که با مخلوقاتش رابطه نزدیک و صمیمی دارد. او به اندازه ای ما را دوست دارد که حتی قادر به درک آن نیستیم (ارمیا فصل 31 آیه 3؛ رومیان فصل 5 آیه 8، فصل 8 آیه 35، آیه های 38 تا 39)، و گناه و سرپیچی انسان برای او بی اندازه دردآور است (مزامیر فصل 1 آیه 5، فصل 5 آیه های 4 تا 5؛ امثال فصل 6 آیه های 16 تا 19).
اما احساسات در خداوند، خواست و وعده های تغییرناپذیر و ثابت او را تغییر نمی دهند. به عبارت دیگر، خداوند تغییر نمی کند (ملاکی فصل 3 آیه 6؛ اعداد فصل 23 آیه 19؛ اول سموئیل فصل 15 آیه 29). او دچار نوسانات خلقی نمی شود. احساسات و کارهای خدا در رابطه با خلقت، داوری و بخشش، عدالت و لطف کاملا منطق با شخصیت او (تغییرناپذیری) می باشند (یعقوب فصل 1 آیه 17). واکنش خدا به خوب و بد نیز از همین اراده ی تغییرناپذیر او سرچشمه می گیرد. خدا انسان گناهکار را مجازات کند تا عدالت برقرار شود تا انسان گناهکار به سمت توبه کشیده شود، برای اینکه خواست خداوند نجات همه ی انسان هاست (اول تیموتائوس فصل 2 آیه 4). ما خدا را به عنوان موجودی می شناسیم که شخصیت و ویژگی ها خودش را دارد کسی که عشق دارد، نفرت دارد، غمگین می شود، می خندد، عصبانی می شود و همدردی می کند. او پرهیزکاران را دوست دارد و از شروران متنفر است (مزامیر فصل 11 آیه های 5 تا 7، فصل 5 آیه های 4 تا 5، فصل 21 آیه 8).
البته نمی توان گفت که احساست ما و خداوند دقیقا یکی هستند. احساسات ما گاهی مانع قضاوت و تصمیم گیری می شوند، برای اینکه ذات گناهکار انسان، احساسات ما را آلوده کرده است. اما خداوند از هر گناهی پاک است و احساسات او فساد ناپذیر هستند. به عنوان مثال، تفاوت بسیار زیادی بین خشم انسانی با خشم الهی وجود دارد. خشم انسان گذرا، شخصی، و در اکثر موارد خارج از کنترل هستند (امثال فصل 14 آیه 29، فصل 15 آیه 18؛ یعقوب فصل 1 آیه 20). خشم خداوند ریشه در عدالت الهی دارد. خشم او کاملا مقدس و قابل پیش بینی است و از روی بدخواهی و دمدمی مزاجی نیست. او در حالت خشم هرگز گناه نمی کند.
احساسات خداوند ریشه در طبیعت مقدس او دارند و همیشه بدون گناه ابراز می شوند. دلسوزی، غم و شادی خداوند همگی احساسات بی نقص یک موجود کامل است. عصبانیت عیسی مسیح از رهبران مذهبی در معبد (مرقس فصل 3 آیه 5) و محبت او نسبت به حاکم جوان ثروتمند (مرقس فصل 10 آیه 21) کاملا واکنش هایی بودند که از ذات الهی او سرچمشه می گرفتند.
راه و روش های خدا در کتاب مقدس ثبت شده اند تا ما آنها را درک کنیم و بشناسیم. خشم خدا بر ضد گناه واقعی ست (امثال فصل 8 آیه 13، فصل 15 آیه 9). و مهربانی و دلسوزی او برای گناهکار پابرجا و واقعی ست (دوم پطرس فصل 3 آیه 9؛ جامعه فصل 8 آیه 11؛ اشعیا فصل 30 آیه 18). کارهای او نشان دهنده ی لطف و مرحمت بی پایان اوست. اما بالاتر از هر چیزی، عشق بی پایان و تغییرناپذیر او به ما می باشد (ارمیا فصل 31 آیه 3؛ رومیان فصل 8 آیه 35، آیه های 38 تا 39). خداوند نه تنها دارای فکر و برنامه است بلکه احساسات و خواسته نیز دارد. برعکس احساست غیرقابل اعتماد و ناپایدار و آلوده به گناه انسان، احساسات خداوند درست مانند او غیرقابل تغییر و قابل اعتمادند.
دو مطلب جالب در رابطه با خداوند و احساسات وجود دارد: اول اینکه، او احساسات ما را درک می کند (برای اینکه او ما را با قابلیت حس کردن آن احساسات آفریده است) و دوم اینکه، احساسات خداوند از خاصیت کمال و بی نقصی او سرچشمه می گیرند. خداوند هرگز یک روز بد نخواهد داشت. او هرگز احساسات خود نسبت به نجات یافتگان را تغییر نمی دهد.
English
آیا خدا دارای احساسات است؟
