سوال
تئوری طراحی هوشمند چیست؟
جواب
تئوری طراحی هوشمند می گوید که برای توضیح ساختمان پیچیده و غنی اطلاعات بیولوژی وجود عواملی هوشمندانه لازم است که این عوامل از لحاظ تجربی قابل تشخیص هستند. نمادهای مخصوصی در بیولوژی، توضیح استاندارد تصادفی داروینی ها را رد می کنند، چون بنظر می آید که باید طرحی وجود داشته باشد که این خود نشانه وجود طراحی هوشمند است. سه بحث اساسی در تئوری طراحی هوشمند وجود دارد: 1) پیچیدگی کاهش ناپذیر 2) پیچیدگی اختصاصی و 3) هماهنگی قوانین فیزیکی آن با ادامه حیات در زمین.
پیچیدگی کاهش ناپذیر را می توان اینطور بیان کرد «یک سیستم منفرد که از چندین قسمت در رابطه باهم و کاملا هماهنگ درست شده تا با هم به عمل اصلی آن کمک کنند، بطوریکه برداشتن هر یک از آن قسمتها سیستم را از کار می اندازد». ساده تر بگوییم، حیات از قسمتهایی درست شده که به هم متکی هستند تا مفید باشند. جهش اتفاقی ممکن است باعث ایجاد یک قسمت جدید شود، اما نمی تواند باعث توسعه یک سیستم چند قسمتی در حال فعالیت شود. برای مثال، چشم انسان واضحا یک سیستم بسیار مفید است. بدون کره چشم، عصب بینایی، و قشر بینایی مغز، یعنی یک چشم ناقص ناشی از جهش اتفاقی، در واقع برای ادامه حیات یک رده از موجودات نتیجه معکوس به بار خواهد آورد و بنابراین می تواند آن رده را در ضمن انتخاب طبیعی منقرض کند. یک چشم در صورتی یک سیستم مفید خواهد بود که تمامی قسمتهایش وجود داشته باشند و کار کنند.
پیچیدگی اختصاصی یعنی از آنجایی که طراحی های پیچیده مخصوصی در موجودات دیده می شود، باید یک نوع راهنمایی اولیه موجود بوده باشد. بحث پیچیدگی اختصاصی می گوید که غیرممکن است یک پدیده پیچیده از طریق مراحل اتفاقی و تصادفی ایجاد شود. مثلا یک اطاق که در آن صد میمون و صد کامپیوتر است ممکن است بالاخره چند لغت تولید کند، و یا حتی یک جمله، اما هرگز یک نمایشنامه شکسپیر تولید نمی کند. و بیولوژی حیات چقدر پیچیده تر از یک نمایشنامه شکسپیر است؟
هماهنگی قوانین فیزیکی دنیا و وجود حیات بر روی زمین به ما می گوید که دنیا بطور دقیق تنظیم شده است تا حیات بر روی زمین وجود داشته باشد. اگر نسبت در صد عنصر های هوای جو زمین کمی عوض شود، بسیاری از رده های موجودات به سرعت نابود می شوند. اگر زمین چند مایل نزدیکتر و یا دورتر از خورشید بود، بسیاری از رده های موجودات می مردند. وجود و ادامه حیات بر زمین به عوامل بسیار زیادی نیاز دارد که با هم در هماهنگی کامل باشند بطوریکه غیرممکن است همه این عوامل بوسیله اتفاقات غیر هماهنگ اتفاقی بوجود بیایند.
اما تئوری طراحی هوشمند سعی بر تعیین این منشا هوشمند ندارد (خدا یا آدمهای فضایی و یا چیز دیگر)، اکثر کسانی که به تئوری طراحی هوشمند اعتقاد دارند به خدا ایمان دارند. آنها این طراحی هوشمند را که دنیای بیولوژی را کنترل می کند دلیلی برای وجود خدا می دانند. اما در عین حال عده ای هستند که به خدا اعتقاد ندارند و نمی توانند دلایل قاطع این طراحی را رد کنند، اما حاضر نیستند که وجود یک خدای خالق را اعتراف نمایند. آنها از این اطلاعات اینگونه برداشت می کنند که زمین بوسیله یک نژاد برتر فضایی درست شده است. البته آنها به منشا این آدمهای فضایی اشاره ای نمی کنند، بنابراین باز بر میگردند به بحث اولیه ای که جواب موجهی ندارد.
تئوری طراحی هوشمند همیشه همان خلقت کتاب مقدسی نیست. اختلاف مهمی بین این دو وجود دارد. خلقت کتاب مقدسی با این نتیجه شروع می شود که گزارش کتاب مقدس از خلقت درست و قابل اعتماد است، و حیات بر روی زمین بوسیله یک طراح هوشمند طراحی شده است – خدا. آنوقت آنها دنبال دلیلی برای راه طبیعی حمایت از این نتیجه هستند. معتقدان به طراحی هوشمند با دنیای طبیعی شروع می کنند و به این نتیجه می رسند که حیات بر روی زمین بوسیله یک طراح هوشمند طراحی شده است (هر کس که باشد).
طراحی هوشمند به خودی خود مشخص نمی کند که طراح یا طراحان چه کسانی هستند. طراحی هوشمند در نفس خود با خلقت کتاب مقدسی سازگار است اما ذاتا دیدگاه دینی نسبت به آن ندارد.
English
تئوری طراحی هوشمند چیست؟
