سوال
آیا خدا مُرده است؟
جواب
اصطلاح «خدا مرده است» را تئوتاناتولوژی می نامند. یک کلمه سه بخشی که ریشه یونانی دارد: تئوس (خدا) + تاناتوس (مرگ) + لوژیا ( گفته، سخن).
فردریش نیچه، شاعر و فیلسوف آلمانی، مشهورترین کسی است که عبارت «خدا مرده است» را در قرن نوزدهم میلادی رایج کردد. نیچه، تحت تاثیر فسلفه یونانی و تئوری تکامل، می نویسد، «خدا مرده است. خدا مرده باقی می ماند. و ما او را کشتیم. ما به عنوان قاتل قاتلان چگونه خود را تسلی خواهیم داد ؟ ... آیا بزرگی این عمل برای ما بیش از اندازه بزرگ نیست؟ آیا نباید خودمان خدایانی شویم تا شایسته این کار باشیم؟» (نیچه، کتاب حکمت شادان، صفحه 125).
هدف نیچه براندازی اخلاقیات سنتی – به خصوص مسیحی – بود؛ به نظر او، رهبران خودخواه دینی از این اخلاقیات برای کنترل مردم ضعیف و نادان استفاده می کردند. نیچه معتقد بود دیگر نیازی به "ایده" خدا نیست؛ در واقع، خدا دیگر دیگر به کار نمی آید، برای اینکه بشر در حال رسیدن به جایی بود که می توانست «اخلاقیات عالی» و رضایت بخش تر خودش را خلق کند.
فلسفه «خدا مرده است» نیچه، برای گسترش تئوری های اگزیستانسیالیسم (هستی گرایی)، نهیلیسم (هیچ انگاری) و سوسیالیسم (جامعه گرایی) استفاده شد. متخصصان افراطی الهیات مانند توماس آلتیزر و پل ون بورن در سال ها 1960 و 1970 از ایده «خدا مرده است» حمایت کردند.
عقیده «خدا مرده است» و دین دیگر کاربرد ندارد به طور طبیعی به مفاهیم زیر منتهی می شود:
1. اگر خدا مرده است، پس اخلاقیات، دیگر مطلق نیست و استاندارد جهانی وجود ندارد که انسان خودش را با آن سازگار کند.
2. اگر خدا مرده است، دیگر هدف یا نظم منطقی در زندگی وجود ندارد.
3. اگر خدا مرده است، همه طراحی های طبیعت توسط انسانی انجام شده است؛ انسانی که خودش با سردرگمی در جستجوی معنای زندگی می گردد.
4. اگر خدا مرده است، انسان بی نیاز است و در خلق ارزش های خودش کاملا آزاد می باشد.
5. اگر خدا مرده است، این دنیا (به جای بهشت و جهنم) تنها نگرانی انسان است.
عقیده «خدا مرده است» در واقع رقابتی با قدرت و حاکمیت خداوند در زندگی بشر می باشد. این ایده که ما می توانیم قوانین خودمان را خلق کنیم، دروغی بود که شیطان به حوا گفت: «مانند خدا می‌شويد» (پیدایش فصل 3 آیه 5). پطرس به ما هشدار می دهد، « انبيای دروغين نيز بودند، همانطور كه در ميان شما نيز معلمين دروغين پيدا خواهند شد كه با نيرنگ، دروغهايی دربارهٔ خدا بيان خواهند كرد و حتی با سَرور خود، مسيح كه ايشان را با خون خود خريده است، سر به مخالفت برخواهند داشت. اما ناگهان سرنوشتی هولناک دچار آنها خواهد شد» (دوم پطرس فصل 2 آیه 1).
بحث «خدا مرده است» اغلب با نام یک فلسفه عقلانی و قوی به هنرمندان و روشنفکران تزریق شده است. اما کتاب مقدس آن را حماقت می خواند. « كسی كه فكر می‌كند خدا نيست، احمق است» (مزامیر فصل 14 آیه 1). کسانیکه از فلسفه «خدا مرده است» حمایت می کنند، بعد از مرگ به فلسفه پوچ خود پی خواهند برد.
English
آیا خدا مُرده است؟
