سوال
ما چه درسی می توانیم از زندگی نوح بیاموزیم؟
جواب
نام نوح را برای اولین بار در پیدایش فصل 5 می بینیم که با این عبارت آغاز می شود « اين است شرح پيدايش آدم و نسل او.» این عبارت در کتاب پیدایش تکرار شده است. فصل پنجم، جزئیات نسل خداشناس شیث که در نقطه مقابل نسل دنیوی قائن قرار دارد را تشریح می کند (پیدایش فصل 4 آیه های 17-24). اگر فرض را بر این بگیریم که در این نسل ها گسستگی وجود نداشته، نوح نسل دهم آدم است. گزارش شجره نامه ای نوح می گوید، « لمک: وقتی لمک ۱۸۲ ساله بود، پسرش نوح به دنيا آمد. لمک گفت: «اين پسر، ما را از كار سختِ زراعت كه در اثر لعنت خداوند بر زمين، دامنگير ما شده، آسوده خواهد كرد » (پیدایش فصل 5 آیه های 28-29).
درست از ابتدای کار می بینیم که نوح انسان خاصی خواهد شد چون تنها عضو این نسب نامه است که درباره او توضیح داده می شود. لمک، پدر نوح می گوید او آسودگی را به ارمغان خواهد آورد (نوح از یک کلمه عبری می آید که به معنای آسودگی و استراحت می باشد). بلافاصله در پیدایش فصل 6 آیه های 1-8 می خوانیم که نوح باعث آسودگی آنها از چه چیزی می شود، در این بخش عواقب سقوط انسان را با افزایش پلیدی در سرتاسر جهان می بینیم. خداوند انسان را با این کلمات متهم می کند: « هنگامی كه خداوند ديد مردم غرق در گناهند و دائماً به سوی زشتی‌ها و پليدی‌ها می‌روند، از آفرينش انسان متأسف و محزون شد» (پیدایش فصل 6 آیه های 5-6). خداوند تصمیم گرفت که «انسانی را كه آفريده‌ام از روی زمين محو می‌كنم. حتی حيوانات و خزندگان و پرندگان را نيز از بين می‌برم، زيرا از آفريدن آنها متأسف شدم» (پیدایش فصل 6 آیه 7). اما حتی در این شرایط هم امیدی وجود دارد: «اما در اين ميان نوح مورد لطف خداوند قرار گرفت» (پیدایش فصل 6 آیه 8). علیرغم افزایش تصاعدی شرارت در روی زمین، یک مرد متمایز وجود دارد مردی که لطف خدا در زندگی شامل حال او شد. خداوند تصمیم داشت تا همه انسان ها را برای شرارت شان تنبیه کند اما لطف نجات دهنده خود را شامل حال نوح و خانواده اش کرد.
داستان طوفان نوح از پیدایش فصل 6 آیه 9 آغاز می شود و اینجاست که درس های زیاد از زندگی نوح فرا می گیریم. می بینیم که نوح یک مردم درستکار و بی عیب و خداشناس در روزگار خود بود. همچنین شاهد پیشرفت روحانی در زندگی نوح هستیم. او یک انسان درستکار و پرهیزکار بود یعنی اینکه از دستورات خدا اطاعت می کرد ( تا جایی که می توانست و درک می کرد). او در زمان خودش انسان پرهیزکاری بود. در حالیکه دیگران مشغول عیاشی و هرزگی بودند، نوح زندگی متفاوتی داشت. نوح از خدا پیروی کرد و این موضوع او را در طبقه ای مانند پدر پدربزرگش خنوخ قرار می داد (پیدایش فصل 5 آیه 24)؛ این مطلب نه تنها نشان دهنده یک زندگی مطیعانه است بلکه حاکی از رابطه پویا و نزدیک یک شخص با خداوند نیز می باشد.
زندگی مطیعانه نوح را در تمایل او برای اطاعت بی چون و چرا از خدا در ساخت کشتی می بینیم (پیدایش فصل 6 آیه 22؛ فصل 7 آیه های 5، 9؛ فصل 8 آیه 18). به این نکته توجه داشته باشید که نوح و مردم روزگار او به احتمال زیاد حتی باران را هم ندیده بودند و حال خدا به نوح می گوید که یک کشتی غول پیکر برای دریانوردی بسازد، آن هم در مکانی که به دریا نزدیک نیست. نوح چنان اعتمادی به خدا داشت که بدون هیچ سوالی از اواطاعت کرد. روز خشم خدا نزدیک بود و زندگی پرهیزکارانه نوح در فرمانبرداری او به نمایش گذاشته می شود. پطرس به ما می گوید نوح پیشرو خداشناسی و پرهیزکاری است (دوم پطرس فصل 2 آیه 5)، و نویسنده عبرانیان می گوید او با کارهایی که انجام داد مردم را محکوم به بی ایمانی کرد (عبرانیان فصل 11 آیه 7). نوح در سرتاسر دوره تاخیر و انتظار برای داوری الهی وفادارانه از او اطاعت کرد. او برای شهادت ایمان خود پس از طوفان قربانگاهی ساخت و قربانی هایی به خدا تقدیم کرد (پیدایش فصل 8 آیه 20). پرستش بخش محوری زندگی نوح بود.
ما به غیر از ماجرای طوفان و گزارشی از مستی نوح در پیدایش فصل 9 آیه های 20-27، اطلاعات بیشتری راجع به زندگی او نداریم. قطعا مستی تنها عمل ناشایست زندگی نوح نبوده است. او نیز مانند همه ما همراه با طبیعت گناه آلود به دنیا آمده بود. به احتمال زیاد گزارش کتاب مقدس از مستی او برای توضیح خصومت بین کنعانی ها و اسرائیلی ها آمده است. علیرغم این رویداد، زندگی نوح به عنوان یکی از معدود انسان ها در تاریخ قوم خدا مورد ستایش قرار گرفته است. خداوند دو مرتبه در حزقیال فصل 14 از زبان پیامبرش می گوید که حتی اگر نوح، دانیال و ایوب هم در این سرزمین حضور داشتند باز هم مردم را از مجازات و داوری نجات نمی داد. نوح در این جمع خداشناس همراه با دانیال و ایوب قرار گرفته است. از او به عنوان الگوی ایمانی در عبرانیان فصل 11 یاد شده است (عبرانیان فصل 11 آیه 6).
با توجه به همه این مطالب، چه چیزی می توان از زندگی نوح آموخت؟ نوح را می توان نمونه کاربردی و عملی از یک زندگی ایمانی دانست. عبرانیان فصل 11 آیه 7 درباره نوح می گوید، « نوح، يكی ديگر از كسانی است كه به خدا ايمان داشت. وقتی خدا به او فرمود كه سرنوشت هولناكی در انتظار مردم بی‌ايمان است، او سخن خدا را باور كرد. با اينكه هنوز هيچ نشانه‌ای از طوفان نبود، اما او بدون فوت وقت، يک كشتی ساخت و خانوادهٔ خود را نجات داد. ايمان نوح، در نقطه مقابل گناه و بی‌ايمانی مردم دنيا قرار داشت، مردمی كه حاضر نبودند خدا را اطاعت كنند. در اثر همين ايمان بود كه نوح مقبول خدا گرديد.» نوح نیازی نمی دید که خدا را قبل از هر اقدامی آزمایش کند بلکه خدا دستور داد و او اطاعت کرد. نوح از نسل خداپرست شیث بود که در زمان او «مردم شروع به عبادت خداوند نمودند » (پیدایش فصل 4 آیه 26). او از نسلی بود که از خدا اطاعت می کرد و به او ایمان داشت. اگر ما می خواهیم نوح را سرمشق خود قرار دهیم باید طلایه دار نسلی خداپرست و مطیع باشیم. به عبارت دیگر، با خدا و دیگران صادق و درستکار باشید و یک رابطه مطیعانه و پرستشی با خدا برقرار کنید. این مطلب گفته عیسی مسیح را به ما یادآوری می کند: « خداوند را كه خدای توست، با تمام قلب و جان و عقل خود دوست داشته باش. اين اولين و مهمترین دستور خداست. دومين دستور مهم نيز مانند اولی است: همسايهٔ خود را دوست بدار، به همان اندازه كه خود را دوست می‌داری» (متی فصل 22 آیه های 37-39).
از نظر الهیاتی هم می توانیم درس هایی از زندگی نوح بگیریم. اولین و مهمترین درس این است که زندگی نوح حقیقت ابدی نجات از طریق لطف خداوند و از راه ایمان را به ما نشان می دهد (افسسیان فصل 2 آیه 8). او انسان نمونه ای بود، به همین دلیل توانست از ذات گناه آلودی که همه ما دچار آن هستیم عبور کند. لطف خدا شامل حال او شد، در غیر اینصورت او نیز همراه گناهکاران در طوفان نابود می شد. نوح مثال برجسته ای از این حقیقت نیز هست که خداوند برگزیدگانش را نجات می دهد. در این داستان می بینیم که خداوند در حالیکه نوح مشغول ساخت کشتی است در مورد نزول داوری خود صبوری می کند (اول پطرس فصل 3 آیه 20، دوم پطرس فصل 2 آیه 5). خداوند می داند که در سختی ها چگونه خداشناسان را نجات دهد. این حقیقت به روشنی در دوم پطرس فصل 3 آیه های 8-9 بیان شده است، در این متن گفته می شود که خداوند داوری نهایی خود را تا زمان توبه همه برگزیدگان به تعویق خواهد انداخت.
در آخر اینکه زندگی نوح به ما یادآوری می کند که گناه مجازات خواهد شد و روز خداوند فرا خواهد رسید (دوم پطرس فصل 3 آیه 10). عیسی مسیح از زندگی نوح به عنوان مثالی برای به تصویر کشیدن روز داوری نهایی زمانی که پسر انسان باز می گردد استفاده می کند (متی فصل 24 آیه های 37-38، لوقا فصل 17 آیه های 26-27). به همین دلیل ما نیز باید مانند نوح طلایه دار پرهیزکاری باشیم و به این گفته پولس توجه بسیار ویژه ای داشته باشیم: «ما سفيران مسيح هستيم. خدا بوسيلهٔ ما با شما سخن می‌گويد. وقتی ما چيزی را از شما درخواست می‌كنيم، مانند اينست كه مسيح آن را از شما می‌خواهد. بنابراين، از جانب او از شما می‌خواهيم كه لطف و محبت خدا را رد نكنيد و با او آشتی نماييد» (دوم قرنتیان فصل 5 آیه 20). ما نیز مانند نوح سفیران مسیح در این روزهای آخر هستیم. داوری خدا فراخواهد رسید، اما او به ما پیشنهاد دوستی از راه ایمان به عیسی مسیح مسیح می دهد. ما باید این پیام دوستی و صلح را به دیگران نیز برسانیم.
English
ما چه درسی می توانیم از زندگی نوح بیاموزیم؟
