سوال
آیا دین و مذهب دلیل بیشتر جنگ ها هستند؟
جواب
بی تردید دلیل بسیاری از درگیری ها در طول تاریخ ظاهرا مذهبی بوده است و ادیان مختلفی شامل این موضوع بوده اند. برای مثال ، برخی از جنگ های مسیحی شامل موارد زیر می باشند:
• جنگ های صلیبی – به یک سری از جنگ ها از قرن یازدهم تا سیزدهم میلادی گفته می شود که برای بازپس گیری سرزمین های مقدس از مهاجمان مسلمان درگرفت و به کمک امپراطوری بیزانس رفت.
• جنگ های مذهبی فرانسه – دوره ای از جنگ های داخلی فرانسه در قرن 16 میلادی بین کاتولیک ها و پروتستان های این کشور در گرفت.
• جنگ سی ساله – جنگ دیگری که بین کاتولیک ها و پروتستان ها در آلمان قرن هفدهم در گرفت.
این لیست طولانی می تواند خسته کننده باشد. می توان شورش تایپینگ چین و ناآرامی های ایرلند شمالی را هم به این لیست اضافه کرد. مسیحیت بدون شک عامل بسیاری از جنگ ها در طول تاریخ دو هزار ساله خود بوده است.
کلمه «جهاد» یا همان جنگ مقدس در اسلام به معنی درگیری و جنگ است، اما این مفهوم در اصل برای حفاظت و گسترش مرزهای اسلامی استفاده شده است. جنگ تقریبا به طور پیوسته در خاورمیانه برای نیم قرن این ذهنیت را تقویت می کند که دین و مذهب دلیل بسیاری از جنگ ها می باشد. حملات 11 سپتامبر به عنوان یک جهاد بر ضد «شیطان بزرگ» یعنی آمریکا در نظر گرفته می شود، در چشم مسلمانان آمریکا و مسیحیت یکی هستند. در یهودیت، جنگ هایی که در عهد قدیم ( به خصوص در کتاب یوشع) به دستور خدا در گرفت برای فتح سرزمین موعود بود.
این نکته واضح است که مذهب به طور حتم نقشی در بیشتر جنگهای تاریخ بشر داشته است. اما آیا این مطلب نظر منتقدان دین را اثبات می کند که می گویند خود دین باعث جنگ می شود؟ پاسخ «بله» و «خیر» است. «بله» از این جهت که به ظاهر انگیزه بیشتر جنگ ها مذهبی بوده است. اما «نه» به این خاطر که دین هرگز دلیل اصلی جنگ نبوده است.
برای اثبات این نکته به قرن بیستم نگاه کنیم. اینطور که گفته می شود، قرن بیستم یکی از خونین ترین قرن ها در تاریخ بشر بوده است. دو جنگ جهانی که هیچ ربطی به دین نداشت، هولوکاست یهودیان، انقلاب های کمونیستی روسیه، چین، جنوب شرقی آسیا و کوبا که باعث مرگ 50 تا 70 میلیون (برخی می گویند حتی 100 میلیون) انسان شد. مورد مشترک همه این جنگ ها و نسل کشی ها مربوط به ایدئولوژی بوده است نه مذهب. می توانیم به راحتی بگوییم که انسان ها در طول تاریخ بیشتر به دلایل ایدئولوژیکی مرده اند تا مذهبی. ایدئولوژی کمونیستی ایجاب می کرد که بر دیگران حکومت شود. ایدئولوژی نازی ایجاب می کرد که نژادهای پست باید حذف شود. همین دو ایدئولوژی باعث مرگ میلیون ها انسان شدند و هیچ ربطی هم به دین نداشتند. در واقع ، کمونیسم یک ایدئولوژی خداناباور بود.
دین و ایدئولوژی هر دو دلایل ثانویه جنگ ها بوده اند. دلیل اصلی همه جنگ ها «گناه» است. به آیه های زیر توجه کنید:
«علت جنگ و دعواهای شما چيست؟ آيا علت آنها، آرزوهای ناپاكی نيست كه در وجود شما منزل دارد؟ در حسرت چيزی به سر میبريد كه نداريد؛ پس دستتان را به خون آلوده میكنيد تا آن را به چنگ آوريد. در آرزوهای چيزهايی هستيد كه متعلق به ديگران است، و شما نمیتوانيد داشته باشيد؛ پس به جنگ و دعوا میپردازيد تا از چنگشان بيرون بكشيد. علت اينكه آنچه میخواهيد نداريد، اينست كه آن را از خدا درخواست نمیكنيد. وقتی هم درخواست میكنيد، خدا به دعايتان جواب نمیدهد، زيرا هدفتان نادرست است؛ شما فقط در پی به دست آوردن چيزهايی هستيد كه باعث خوشی و لذتتان میشود» (یعقوب فصل 4 آیه های 1 تا 3).
« زيرا از دل بد اين قبيل چيزها بيرون میآيد: فكرهای پليد، آدمکشی، زنا و روابط نامشروع، دزدی، دروغ و بدنام كردن ديگران» (متی فصل 15 آیه 19).
« هيچ چيز مانند دل انسان فريبكار و شرور نيست؛ كيست كه از آنچه در آن میگذرد آگاه باشد؟ » (ارمیا فصل 17 آیه 9).
« هنگامی كه خداوند ديد مردم غرق در گناهند و دائماً به سوی زشتیها و پليدیها میروند، از آفرينش انسان متأسف و محزون شد » (پیدایش فصل 6 آیه 5).
کتاب مقدس دلیل اصلی جنگ را چه چیزی می داند؟ قلب های شرور ما. دین و ایدئولوژی فقط ابزاری هستند که توسط شرارت قلب های ما استفاده می شوند. تفکر مانند خداناباوران که به صراحت می گویند اگر بتوانیم «نیاز غیرمعقول به دین» را حذف کنیم می توانیم جامعه آرام تری بسازیم، ناشی از درک اشتباه از ذات انسان است. گواه تاریخ انسان این است که اگر دین را حذف کنیم چیز دیگری که همیشه منفی است جای آن را خواهد گرفت. حقیقت این است که دین واقعی انسان سقوط کرده را کنترل می کند و بدون آن، شرارت و گناه رهبر او خواهد شد.
حتی با وجود تاثیر دین حقیقی مسیحیت، باز هم هرگز روی آرامش را در این دنیا نخواهیم دید. هرگز روزی بدون درگیری در نقطه ای از دنیا وجود نخواهد اشت. تنها درمان جنگ ها، عیسی مسیح است و همانگونه که قول داده دوباره باز خواهد گشت و عصر فعلی را پایان داده و آرامش ابدی را بر پا خواهد کرد:
«خداوند به جنگهای بين قومها خاتمه خواهد داد و آنان شمشيرهای خود را به گاوآهن و نيزههای خويش را به اره تبديل خواهند كرد. قومهای دنيا ديگر در فكر جنگ با يكديگر نخواهند بود» (اشعیا فصل 2 آیه 4).
English
آیا دین و مذهب دلیل بیشتر جنگ ها هستند؟