سوال
چرا امروزه تردید و شک نسبت به دین (شک گرایی دینی) بسیار رایج است؟
جواب
تردید و شک نسبت به دین را نباید با آتئیسم (خداناباوری) یا بی دینی اشتباه گرفت؛ گرچه آتئیسم نوعی شک گرایی دینی است. شک گرای دینی می تواند کسی باشد که شک و تردید های جدی در مورد دین دارد یا به آن تعهدی ندارد. در واقع، شک گرایی دینی موضوع جدیدی نیست. شک گرایان معروفی مانند نتنائیل (یوحنا فصل 1 آیه های 45 تا 47) و توماس (یوحنا فصل 20 آیه 25) از شاگردان عیسی مسیح بودند. با این حال، به نظر می رسد که تعداد شک گرایان دینی در حال افزایش است.
عوامل بسیار زیادی به افزایش شک گرایی دینی کمک کرده اند. یکی از این عوامل فرهنگ و جامعه بوده است. برای بیش از هزار سال، فرهنگ و جوامع غربی مسیحی بودند؛ بنابراین، جهان بینی یهودی-مسیحی مورد احترام بود و آموزش داده می شد، حتی اگر شیوه زندگی افراد آن جامعه نبود. این رویه از دوره روشنگری (عصر خرد) در سال 1700 میلادی شروع به تغییر کرد، و تا عصر صنعتی، یعنی زمانیکه بشر سد راهی جلوی خودش نمی دید، ادامه یافت. تغییرات فرهنگی افزایش پیدا کرد و به عصر مردن و حال پست مدرن تبدیل شد، و بسیاری از فرهنگ های مختلف و جهان بینی های مختلف را تحت تاثیر قرار داد.
دیوید کینامن، مدیر گروه بارنا، در کتاب خود با عنوان «غیر مسیحی» می نویسد: نسل جدید واقعا چه فکری درباره مسیحیت می کنند ... و چرا طرز فکر آنها مهم است، «بسیاری از جوانان آمریکایی می گویند زندگی پیچیده به نظر می رسد. بمباران اطلاعاتی، جهان بینی ها و گزینه هایی که هر روزه با آنها روبرو هستند، درک روش زندگی صحیح را برای آنها مشکل کرده است. یکی از انتقادات خاصی که جوانان در مورد مسیحیت دارند این است که پاسخ های عمیق، متفکرانه و چالشی به زندگی در جامعه پیچیده امروز نمی دهد». به عبارت دیگر، آنها پاسخ های کتاب مقدس به مسائل فرهنگی را بسیار ساده و سطحی می دانند. جامعه پیچیده تر از آن است که توجهی به اصول قدیمی کتاب مقدس بکند. آنها پاسخ هایی با عنوان «چون کتاب مقدس می گوید» را رد می کنند، و نمی توانند دلایل عمیق تر تعالیم کتاب مقدس را ببینید یا شاید اینگونه آموزش داده شده اند که نبینند.
یکی دیگر از دلایل شک گرایی دینی، دینداران هستند. متاسفانه برخی از مردم مذهبی فاسد و ریاکارند. برخی از شک گرایان، تجربیات بدی از دین در زندگی خود داشته اند. بر اساس تحقیقات گروه بارنا، مهمترین دلیل افزایش تعداد شک گرایان در بین نسل هزاره ایالات متحده آمریکا (کسانی که بین سال های 1985 تا 2002 متولد شده اند) رابطه آنها با مسیحیانی بوده است که در واقع مسیحی واقعی نبوده اند. ریاکاران دینی باعث سرخوردگی و جدایی بسیاری از مردم از ایمانی شده اند که روزی جامعه غرب را یکپارچه کرده بود.
هر نوع کمبود رفتار و کردار مسیح گونه در بین ایمانداران مسیحی نشان دهنده عدم تغییر آنها (تولد دوباره) پس از ایمان آوردن به مسیح است. ما فراخوانده شده ایم تا شبیه مسیح شویم. اما بسیاری از مسیحیان بیشتر بر روی ناپاکی جامعه تمرکز می کنند تا پاکی قلب های خودشان. آنها به این نکته توجه نمی کنند که «وقتی مسيح بر روی صليب مصلوب شد، در حقيقت من نيز با او مصلوب شدم. پس ديگر من نيستم كه زندگی می‌كنم، بلكه مسيح است كه در من زندگی می‌كند !...» (غلاطیان فصل 2 آیه 20). زندگی های مصلوب شده (اشاره به ایمانداران واقعی) مخالف ریاکاری اند.
یکی دیگر از عواملی که به شک گرایی کمک کرده است تکیه بیش از اندازه به تجربه گرایی می باشد. کسانی که می خواهند همه چیز از نظر تجربی کاملا ثابت شود، طبیعتا نسبت به حقایق روحانی با چشم تردید نگاه می کنند، چراکه این حقایق را نمی توان در آزمایشگاه موشکافانه بررسی و آزمایش کرد. بسیاری از شک گرایان دینی، حقیقت انجیل را مانند نظریه تکامل طبیعی قبول می کنند، که هرگز ثابت نشده است، و این در حالی است که گزارش شاهدان عینی از معجزات مسیح در انجیل را نادیده می گیرند.
یکی دیگر از دلایل شک گرایی به دین می تواند گرایش به این سمت باشد که باید به اعتقادات همه ادیان توجه کرد، اما توجه به همه ادیان و عقاید متضاد و مختلف باعث سردرگمی خواهد شد. یگ گروه اعتقادی حرفی درباره مسیح می زند و گروه دیگر درست برعکس آن را می گوید. گروه دیگر عیسی مسیح را رد می کنند و به سمت یک معلم مذهبی محسور کننده، فلسفه عقلانی یا یک سنگ با ظاهر عجیب (اشاره به پرستش اشیاء) گرایش پیدا می کنند. نسبیت گرایی پست مدرن را هم به این سردرگمی ها باید اضافه کرد. به این دلایل، وجود تعداد زیاد شک گرایان دینی تعجب آور نیست.
شک گرایی دینی عاقلانه، به خودی خود بد نیست. در واقع، شک گرایی سالم خوب است، چراکه ما را از تعالیم غلط آگاه می کند؛ «اگر كسی ادعا كند كه از جانب خدا پيغامی دارد، زود باور نكنيد. نخست، او را بيازماييد تا دريابيد كه آيا پيغام او از جانب خداست يا نه» (اول یوحنا فصل 4 آیه 1). ایمان سالم و پایدار این اجازه را می دهد تا بپرسید و پاسخ را پیدا کنید. خداوند به ما اجازه تحقیق کردن داده است، شک برابر با بی ایمانی نیست. خداوند ما را فراخوانده تا با هم استدلال کنیم و به نتیجه برسیم (اشعیا فصل 1 آیه 18).
ما باید با کسانیکه هنوز ایمان نیاورده اند عاقلانه برخورد کنیم (کولیسان فصل 4 آیه 5، همچنین نگاه کنید به اول تسالونیکیان فصل 4 آیه 12 و اول تیموتائوس فصل 3 آیه 7)، و می توانیم با شک گرایان وارد بحث و گفتگویی شویم که به سمت حقیقت می رود. پطرس می گوید، «با خاطری آسوده، خود را به خداوندتان مسيح بسپاريد؛ و اگر كسی علت اين اعتماد و ايمان را جويا شد، حاضر باشيد تا با كمال ادب و احترام به او توضيح دهيد. بدون توجه به توهين و بدگويی مردم، آنچه را كه راست و درست است انجام دهيد؛ زيرا وقتی به درستكاری شما پی بردند، از كار خود شرمنده خواهند شد» (اول پطرس فصل 3 آیه 15 تا 16). تواضع و احترام در معاشرت با دنیای پُست مدرن، اهمیت بسیار زیادی دارد.
English
چرا امروزه تردید و شک نسبت به دین (شک گرایی دینی) بسیار رایج است؟
