سوال
خداشناسی روشمند یعنی چه؟
جواب
روشمند (سیتماتیک)" اشاره به چیزی می کند که در یک روند منظم و حساب شده قرار داده شده باشد. بنابراین خداشناسی روشمند یعنی تقسیم خداشناسی به روش هایی که قسمتهای مختلف آنرا توضیح می دهد. مثلا، خیلی از کتابهای کتاب مقدس در مورد فرشتگان اطلاعات می دهد. هیچیک از کتاب ها کاملا به معرفی فرشتگان اختصاص داده نشده اند. خداشناسی روشمند همه اطلاعات درباره فرشتگان را از کتابهای کتاب مقدس در می آورد و آنرا در یک سامانه منظم کرده و به آن فرشته شناسی می گویند. پس نظم دادن به آموزش های کتاب مقدس در قالب یک سامانه سازمان یافته و گروه بندی شده را خداشناسی روشمند می گویند.
خداشناسی پِراپِر یا پَتِرولوژی مطالعه درباره خدای پدر است. کریستولوژی مطالعه درباره خدای پسر، عیسی مسیح، است. نوماتولوژی مطالعه درباره روح القدس است. بیبلیولوژی مطالعه کتاب مقدس است. ساتریولوژی مطالعه نجات است. اِکلِزیولوژی مطالعه کلیساست. اِسکاتولوژی مطالعه زمانهای آخر است. اَنجِلولوژی مطالعه فرشتگان است. دِمانولوژی مسیحی مطالعه فرشتگان شریر (دیوها) از نظر مسیحیان است. انتروپولوژی مسیحی مطالعه درباره انسان است. هامارتیولوژی مطالعه گناه است. خداشناسی روشمند وسیله مهمی برای کمک به ماست تا کتاب مقدس را بصورت منظم درک کرده و آنرا تعلیم دهیم.
علاوه بر خداشناسی روشمند، روشهای دیگری هم برای تقسیم علم خداشناسی وجود دارند. خداشناسی کتاب مقدسی مطالعه کتاب یا کتابهای مخصوصی از کتاب مقدس است که محدوده تمرکز آنها را مشخص می کند. مثلا، انجیل یوحنا خیلی کریستولوژی دارد چون بیشتر تمرکز آن روی شناخت اولوهیت مسیح است (یوحنا فصل 1 آیه 1، فصل 1 آیه 14، فصل 8 آیه 58، فصل 10 آیه 30، فصل 20 آیه 28). خداشناسی تاریخی مطالعه اصول ایمان است و اینکه چطور در طول تاریخ، کلیسای مسیحی توسعه یافته است. خداشناسی دُگماتیک (تعصبی) مطالعه اصول ایمان گروه خاصی از مسیحیان است که اصول ایمانی منظمی دارند — مثلا، خداشناسی کالوینیستیک و خداشناسی دیسپِنسِیشنال. خداشناسی معاصر مطالعه اصول ایمانی است که اخیرا مورد توجه و توسعه قرار گرفته است. مهم نیست چه روشی از خداشناسی مورد مطالعه قرار می گیرد، چیزی که مهم است این است که خداشناسی مطالعه شود.
English
خداشناسی روشمند یعنی چه؟