سوال
بعل چه بود؟
جواب
بعل نام یکی از خدایان مورد پرستش در کنعان و فنیقیه باستان بود. پرستش بعل در زمان کتاب داوران به زندگی مذهبی یهودیان رخنه کرده بود (داوران فصل 3 آیه 7)، در زمان پادشاهی آهاب گسترش پیدا کرد (اول پادشاهان فصل 16 آیه های 31 تا 33) و یهودا را نیز تحت تاثیر قرار داد (دوم تواریخ فصل 28 آیه های 1 تا 2). کلمه بعل به معنی مالک و سرور است، و خدای باروری برای مردم و حاصلخیزی برای زمین بود. مناطق مختلف به روش های مختلفی بعل را می پرستیدند، بعل وفق پذیرترین خدایان بود. مردم نواحی مختلف هر کدام بر روی ویژگی های خاصی از بعل تاکید می کرند و گروه های بعل گرایی متعددی تشکیل داده بودند. بعل فغور (اعداد فصل 25 آیه 3) و بعل بریت (داوران فصل 8 آیه 33) دو نمونه از این بعل گرایی های مختلف می باشد.
بر اساس اسطوره شناسی کنعانی، بعل فرزند ال (بت والامقام) و اشیره (الهه دریا ) بود. بعل به عنوان قدرتمندترین خدا شناخته می شد و ال را که ضعیف و ناکارآمد دیده میشد تحت الشعاع خود قرار می داد. بعل در جنگهای مختلفی یام (خدای دریا) و مات (خدای مرگ و دنیای زیرین) را شکست داد. عشتارت الهه باروری و آنات اله عشق و جنگ همسر/خواهر بعل بودند. کنعانی ها بعل را به عنوان خدای آفتاب و طوفان پرستش می کردند – و آن معمولا به شکل رعد و برق به تصویر کشیده شده است، که دشمنان را شکست می داد و محصول تولید می کرد. آنها همچنین او را به عنوان خدای باروری که فرزندان را به وجود می آورد پرستش می کردند. پرستش بعل همراه با شهوت رانی و مراسم فاحشگی مقدس همراه بود. در دوره ای از تاریخ، خشنود کردن بعل شامل قربانی کردن انسان، معمولا فرزند اول، می شد (ارمیا فصل 19 آیه 5). کاهنان بعل در مراسم مذهبی او را همراه با کارهای وحشیانه مانند فریاد زدن و زخمی کردن خود پرستش می کردند (اول پادشاهان فصل 18 آیه 28).
قبل از اینکه یهودیان وارد سرزمین موعود شوند خداوند به آنها هشدار داده بود که مبادا خدایان کنعانی را پرستش کنند (تثنیه فصل 6 آیه های 14 تا 15) اما به هر حال اسرائیلی ها به بت پرستی روی آوردند. در زمان حکمرانی آهاب و ایزابل، نقطه اوج پرستش بعل در اسرائیل، خداوند از طریق ایلیا با بت پرستی مقابله کرد. اول از همه خدا به آنها نشان داد که او باران را کنترل می کند نه بعل، و این کار را با فرستادن خشکسالی به مدت 3 سال و نیم نشان داد (اول پادشاهان فصل 17 آیه 1). سپس ایلیا خدای واقعی را به جمعیتی که در کوه کرمل گرد آمده بودند معرفی کرد. در تمام مدت روز، تمامی 450 نبی بعل از خدایان خود درخواست نزول آتش از آسمان کردند که قطعا کار راحتی باید برای خدای رعد و برق باشد اما «نه صدايی از بعل برآمد و نه جوابی» (اول پادشاهان فصل 18 آیه 29). بعد از اینکه پیامبران بعل از کار خود دست کشیدند، خدای جواب دعای ساده ایلیا را با فرستادن آتش از آسمان بلافاصله داد. شواهد آنقدر واضح و روشن بودند که «وقتی بنیاسرائيل اين را ديدند، همگی روی خاک افتادند و فرياد زدند: خداوند، خداست! خداوند، خداست!» (آیه 39).
عیسی مسیح در متی فصل 12 آیه 27 شیطان را بعل الذباب می نامد که با بعل ذبوب خداوند فلسطینی ها مرتبط است (دوم پادشاهان فصل 1 آیه 2). بعل های عهد قدیم شیطان هایی هستند که نقاب خدایان به چهره داشتند. هر نوع بت پرستی در نهایت شیطان پرستی است (اول قرنتیان فصل 10 آیه 20).
English
بعل چه بود؟