Ερώτηση
Πρέπει οι χριστιανοί να δημιουργούν κλίκες;
Απάντηση
Μπορούμε να σκεφτούμε την κλίκα ως μια αποκλειστική ομάδα ανθρώπων που ξοδεύουν χρόνο μαζί και δεν είναι φιλικοί προς τους ξένους. Οι άνθρωποι εκ φύσεως έλκονται από τους ομοίους τους και μερικές φορές, χωρίς να το αντιλαμβάνονται, σχηματίζουν μια κλίκα. Όταν συναντούμε κάποιον με τις ίδιες αρέσκειες, την ίδια αίσθηση χιούμορ και την ίδια κοσμοθεωρία, θέλουμε να ξοδέψουμε περισσότερο χρόνο μ’ αυτόν ή αυτήν. Μας ευχαριστεί να περιτριγυρίζουμε ανθρώπους που επιβεβαιώνουν την δική μας αντίληψη και προσωπικότητα. Είναι τελείως φυσιολογικό και αποδεκτό να ξοδεύεις χρόνο με μια μικρή ομάδα φίλων με την οποία χαίρεσαι. Δεν είναι όμως αποδεκτό να γίνεσαι αγενής ή να φέρεσαι απαξιωτικά προς εκείνους που δεν συμμετέχουν στην ομάδα τών φίλων σου. Η Αγία Γραφή μάς λέει ν’ αγαπάμε τον πλησίον μας όπως αγαπάμε τον εαυτό μας (Γαλάτας 5:14), και μέσα σ’ αυτούς περιλαμβάνονται εκείνοι που είναι διαφορετικοί από εμάς.
Οι κλίκες συνδέονται συχνά με την ανώριμη συμπεριφορά τών παιδιών στο σχολείο, αλλά κάποιες εκκλησίες έχουν ήδη την φήμη πως έχουν δημιουργήσει κλίκες. Συγκεκριμένες δογματικές αποχρώσεις τείνουν να προπαγανδίζουν αυτήν την κουλτούρα περισσότερο από άλλες, και η στάση τού εκκλησιάσματος αντανακλά συχνά την νοοτροπία τής ηγεσίας τους. Ένας ποιμένας που είναι ανοιχτός, ταπεινός και πρόθυμος να επικοινωνεί με τον καθένα, οδηγεί συχνά μια εκκλησία γεμάτη με ανθρώπους τής ίδιας νοοτροπίας. Ποιμένες, όμως, που θεωρούν τους εαυτούς τους υπεράνω τού συνήθους πιστού ή εκείνοι που απομονώνουν τους εαυτούς των εντός ενός στεγανού κύκλου ολίγων, μπορεί να εμπνέουν ακούσια το εκκλησίασμά τους να κάνει το ίδιο. Το Α΄ Πέτρου 5:5 μας προειδοποιεί σχετικά με τέτοιες συμπεριφορές: «… όλοι, μάλιστα, καθώς θα υποτάσσεστε ο ένας στον άλλον, ντυθείτε την ταπεινοφροσύνη, επειδή “ο Θεός αντιτάσσεται στους υπερήφανους, στους ταπεινούς, όμως, δίνει χάρη”».
Δεν μπορεί παρά να μας ελκύουν οι άνθρωποι που μας κάνουν να αισθανόμαστε άνετα και μας αποδέχονται. Ο C. S. Lewis δήλωσε το ευρέως γνωστό «η φιλία γεννιέται την στιγμή που κάποιος λέει στον άλλον, “Τι; Κι εσύ; Εγώ νόμιζα πως αυτό συνέβαινε μόνο μ’ εμένα.”». Όταν συναντούμε αρκετούς ανθρώπους με τους οποίους έχουμε αυτήν την εμπειρία, είναι πιθανό να προτιμήσουμε την παρέα τους αντί για εκείνους που δεν γνωρίζουμε καλά ή δεν μας ενδιαφέρει ιδιαίτερα να τους περιτριγυρίζουμε. Μπορεί να νιώθουμε άβολα και αμήχανα όταν κάνουμε νέους φίλους. Έτσι, από φυσικού μας αναζητούμε τους ανθρώπους που ήδη γνωρίζουμε, και το μοτίβο αυτό μπορεί να οδηγήσει στην δημιουργία μιας κλίκας. Ένας κύκλος φίλων γίνεται κλίκα όταν οι άνθρωποι αυτοί χάνουν το ενδιαφέρον να συναντήσουν νέους ανθρώπους και δεν καλοδέχονται εκείνον που προσπαθεί να ταιριάξει μ’ αυτούς.
Στο πλαίσιο τής εκκλησίας, η παρουσία κλικών μπορεί ν’ αποβεί πνευματικά ολέθρια για νέα μέλη και ιδιαιτέρως για αδύναμους πιστούς. Διαβάζουμε στην Ιακώβου 2:1, «αδελφοί μου, μην έχετε με προσωποληψία την πίστη τού δοξασμένου Κυρίου μας Ιησού Χριστού». Η προσωποληψία αυτή σχετίζεται ενδεχομένως με την οικονομική κατάσταση, την δημοφιλία, την εμφάνιση, τον τρόπο ζωής ή την προσωπική ιστορία. Οι πιστοί πρέπει να αγρυπνούμε έναντι της τάσης να εκδηλώνουμε προσωποληψία και πρέπει να την καταστέλλουμε οποτεδήποτε την εντοπίζουμε μέσα μας. Όταν αναγνωρίζουμε ενώπιον του Θεού τις προκαταλήψεις μας, έχουμε κάνει ένα βήμα προς την υπερνίκησή τους. Δεν μπορούμε ν’ αλλάξουμε αυτό που δεν παραδεχόμαστε.
Κάποιοι έχουν υπαινιχθεί ότι ο Ιησούς ανήκε σε μια κλίκα, αφού διέθετε πολύ χρόνο όντας με τον Πέτρο, τον Ιάκωβο και τον Ιωάννη (Μάρκος 5:37). Ο Ιησούς είχε πολλούς μαθητές (Ιωάννης 6:60), αλλά μόνον δώδεκα διαλεγμένους αποστόλους (Ματθαίος 10:1). Είναι αλήθεια ότι έγινε κοινωνός μερικών πολύ σημαντικών εμπειριών με αυτούς, μόνον, που ήταν πολύ στενά συνδεδεμένοι μαζί Του, αλλά αυτό συνιστά κλίκα;
Οι υγιείς άνθρωποι αναγνωρίζουν ότι υπάρχουν πολλά επίπεδα σχέσεων, και όλοι οι άνθρωποι δεν αξίζουν το ίδιο επίπεδο εμπιστοσύνης. Η ζωή τού Ιησού επέδειξε την τέλεια ισορροπία στις σχέσεις. Είχε έναν μικρό εσωτερικό κύκλο έμπιστων φίλων αλλά δεν διέθεσε όλον τον ελεύθερο χρόνο Του μαζί τους μόνο. Η ζωή Του αναλώθηκε σε επικοινωνία, ευλογία, διδασκαλία και υπηρεσία όλων αυτών που έρχονταν σ’ Αυτόν, και δίδαξε τους μαθητές Του να κάνουν το ίδιο (Ματθαίος 4:23, 12:15, Λουκάς 20:1). Ο Ιησούς έδινε ανιδιοτελώς χωρίς να επιτρέπει στους ανθρώπους να πάρουν κάτι που δεν ήταν έτοιμος να δώσει. Ακόμη και αυτή η ζωή Του δεν Του αφαιρέθηκε αλλά την πρόσφερε με την θέλησή Του (Ιωάννης 10:18).
Δεν μπορούμε να διαθέτουμε όλες τις στιγμές μας δίνοντας. Ακόμη και ο Ιησούς διέθετε χρόνο να μένει μόνος με τον Πατέρα (Μάρκος 6:45-46). Ενθάρρυνε επίσης τους μαθητές Του ν’ αναπαύονται (Μάρκος 6:31). Οι υγιείς άνθρωποι γνωρίζουν την διαφορά μεταξύ αυτών που υπηρετούν κι εκείνων που τους βοηθούν να βαστάνε το φορτίο τής υπηρεσίας, και ξοδεύουν τα κατάλληλα ποσά χρόνου και ενέργειας με κάθε ομάδα.
Ένας κύκλος στενών φίλων δεν αποτελεί απαραιτήτως κλίκα. Μπορεί να είναι άνθρωποι που έχουν βρει συντρόφους που τους βοηθούν να βαστάζουν τα φορτία τους. Αν, μάλιστα, επενδύουν στην υπηρεσία τών άλλων, δίνοντας ανιδιοτελώς σ’ εκείνους που δεν μπορούν ν’ ανταποδώσουν, ενδέχεται τότε να χρειάζονται αυτόν τον στενό κύκλο ως ανακούφιση από την πίεση τής συνεχούς προσφοράς, όπως την είχε ανάγκη ο Ιησούς. Εκείνοι που διακονούν με πλήρη απασχόληση χρειάζονται ιδιαιτέρως ανθρώπους-κλειδιά άξιους εμπιστοσύνης, με τους οποίους μπορούνε να είναι απλά ο εαυτός τους, χωρίς τις συνεχείς απαιτήσεις και πιέσεις τής υπηρεσίας. Εκείνοι που δεν περιλαμβάνονται σ’ αυτόν τον φιλικό κύκλο ενδέχεται να τον αντιμετωπίζουν με ζήλεια και να τον αποκαλούν κλίκα, μη αντιλαμβανόμενοι ότι όλοι —συμπεριλαμβανομένων των ηγετών διακονιών— χρειάζονται μερικούς έμπιστους φίλους.
Ενώ πρέπει να είναι σκοπός κάθε χριστιανού να μιμείται τον Χριστό και να εκδηλώνει ανιδιοτελή ευσπλαχνία για κάθε άνθρωπο, είναι επίσης σημαντικό να καλλιεργεί στενές φιλίες. Αν, όμως, αυτός ο φιλικός κύκλος καταστεί μια κλειστή ενότητα ανθρώπων η οποία σκοπίμως εξαιρεί άλλους πιθανούς συντρόφους, είναι δυνατό να αυξήθηκε παθολογικά. Αν η αποκλειστικότητα μιας εκκλησιαστικής ομάδας πληγώνει ή προσβάλλει μέλη τού Σώματος του Χριστού, θα πρέπει η ομάδα αυτή να επαναδομηθεί έτσι ώστε να πάψει να είναι αληθής η φήμη πως συνιστά κλίκα.
English
Πρέπει οι χριστιανοί να δημιουργούν κλίκες;
