Ερώτηση
Γιατί ο Μιχαήλ και ο Διάβολος συζητούσαν για το σώμα του Μωυσή (Ιούδα 9);
Απάντηση
Το εδάφιο Ιούδα 9 αναφέρεται σ’ ένα γεγονός που δεν βρίσκεται πουθενά αλλού στις Γραφές. Ο Μιχαήλ έπρεπε να διαφωνήσει με τον Διάβολο σχετικά με το σώμα του Μωυσή, αλλά δεν αναφέρεται το περιεχόμενο της διαφωνίας. Ένας άλλος αγγελικός αγώνας σχετίζεται με τον Δανιήλ, που κάνει λόγο για έναν άγγελο που ήρθε σ’ αυτόν σε όραμα. Ο άγγελος εκείνος, ο Γαβριήλ, όπως αναφέρεται στον Δανιήλ 8:16 και 9:21, λέει στον Δανιήλ πως συνάντησε «αντίσταση» από ένα δαιμόνιο που αποκαλείται «ο άρχοντας της Περσίας» μέχρις ότου ο αρχάγγελος Μιχαήλ ήρθε να τον βοηθήσει (Δανιήλ 10:13). Έτσι, μαθαίνουμε από τον Δανιήλ ότι άγγελοι και δαιμόνια δίνουν πνευματικές μάχες για τις ψυχές των ανθρώπων και για τα έθνη κι ότι τα δαιμόνια αντιστέκονται στους αγγέλους και προσπαθούν να τους εμποδίσουν να εκτελέσουν τα προστάγματα του Θεού. Ο Ιούδας μας λέει ότι ο Μιχαήλ στάλθηκε από τον Θεό να χειριστεί το ζήτημα του σώματος του Μωυσή, που ο ίδιος ο Θεός είχε θάψει μετά τον θάνατο του Μωυσή (Δευτερονόμιο 34:5-6).
Διάφορες θεωρίες έχουν προταθεί για το τι αφορούσε αυτή η διαμάχη σχετικά με το σώμα του Μωυσή. Μια από αυτές λέει ότι ο Διάβολος, ο παντοτινός κατήγορος των ανθρώπων του Θεού (Αποκάλυψη 12:10), μπορεί ν’ αντιστάθηκε στη μετάβαση του Μωυσή προς την αιώνια ζωή, με βάση την αμαρτία του Μωυσή στη Μεριβά (Δευτερονόμιο 32:51) και τον φόνο του Αιγύπτιου (Έξοδος 2:12).
Κάποιοι έχουν υποθέσει πως η αναφορά του Ιούδα είναι η ίδια με αυτήν της περικοπής του Ζαχαρία 3:1-2, «Τότε ο Κύριος μου έδειξε τον αρχιερέα Ιησού να στέκεται μπροστά στον άγγελο του Κυρίου, ενώ ο σατανάς στεκόταν δεξιά του έτοιμος να τον κατηγορήσει. Ο άγγελος του Κυρίου είπε στο σατανά: «Πάψε, σατανά! Ο Κύριος δεν σου επιτρέπει να μιλήσεις, γιατί αγαπάει την Ιερουσαλήμ. Αυτός γλίτωσε τον Ιησού όπως έναν δαυλό που τον αρπάζουν από τη φωτιά» (ΝΜΒ). Οι αντιρρήσεις πως δεν πρόκειται για το ίδιο περιστατικό είναι προφανείς: (1) Η μόνη ομοιότητα μεταξύ των δύο περικοπών είναι η έκφραση «Ο Κύριος να σε επιτιμήσει (2) Το όνομα «Μιχαήλ» δεν αναφέρεται καθόλου στην περικοπή του Ζαχαρία. (3) Δεν υπάρχει αναφορά στο «σώμα του Μωυσή» στον Ζαχαρία, ούτε γίνεται κάποια νύξη.
Έχει, επίσης, προταθεί ότι ο Ιούδας αναφέρεται σε κάποιο απόκρυφο βιβλίο που περιείχε αυτήν την αφήγηση και ότι ο Ιούδας εννοεί να επιβεβαιώσει ότι η αφήγηση είναι αληθής. Ο Ωριγένης (185-254 μ.Χ.), ερμηνευτής και θεολόγος, αναφέρει το βιβλίο «Η κοίμησις του Μωυσέως» ως σωζόμενο στις μέρες του, που περιέχει αυτήν την αφήγηση της διαμάχης μεταξύ του Μιχαήλ και του Διαβόλου σχετικά με το σώμα του Μωυσή. Το βιβλίο αυτό, που τώρα έχει απολεστεί, ήταν ένα ιουδαίο-ελληνικό βιβλίο και ο Ωριγένης υπέθετε πως αυτή ήταν η πηγή της αφήγησης του Ιούδα.
Η μόνη ερώτηση σχετικά με το περιεχόμενο είναι το κατά πόσον η ιστορία είναι «αληθινή». Όποια και αν είναι η προέλευση, ο Ιούδας φαίνεται πως αναφέρεται πραγματικά σε μια διαμάχη μεταξύ του Μιχαήλ και του Διαβόλου που έλαβε χώρα. Μιλάει γι’ αυτήν με τον ίδιο τρόπο που θα μιλούσε για τον θάνατο του Μωυσή ή για το κτύπημα του βράχου. Και ποιος μπορεί ν’ αποδείξει πως αυτό δεν είναι αλήθεια; Υπάρχει κάποια μαρτυρία πως δεν είναι αλήθεια; Υπάρχουν πολλές αναφορές της Γραφής σε αγγέλους. Γνωρίζουμε ότι ο αρχάγγελος Μιχαήλ είναι πραγματικός· υπάρχουν πολλές αναφορές για τον Διάβολο· και υπάρχουν πολλές επιβεβαιώσεις ότι και οι καλοί και οι πονηροί άγγελοι χρησιμοποιούνται σε σημαντικές υποθέσεις αυτής της γης. Καθώς η φύση αυτής της ιδιαίτερης διαμάχης περί του σώματος του Μωυσή είναι τελείως άγνωστη, κάθε εικασία είναι περιττή. Δεν γνωρίζουμε κατά πόσον η διαμάχη έγινε για την κατοχή του σώματος, την ταφή του ή κάτι άλλο. Γνωρίζουμε όμως τούτα τα δύο: πρώτον, οι Γραφές είναι αλάνθαστες. Το αλάθητο της Γραφής είναι ένας πυλώνας της χριστιανικής πίστης. Ως χριστιανοί, ο σκοπός μας είναι να πλησιάζουμε τις Γραφές με σεβασμό και προσευχή, κι όταν συναντούμε κάτι που δεν κατανοούμε, προσευχόμαστε ακόμη περισσότερο, μελετούμε ακόμη περισσότερο, και –αν η αλήθεια συνεχίζει να μας ξεφεύγει- αναγνωρίζουμε ταπεινά τα όριά μας απέναντι στον τέλειο λόγο του Θεού.
Δεύτερον, το Ιούδα 9 προβάλλει την τέλεια εικόνα του πώς πρέπει εμείς οι χριστιανοί ν’ αντιμετωπίζουμε τον Διάβολο και τα δαιμόνια. Το παράδειγμα του Μιχαήλ που αρνήθηκε να προφέρει κατάρα ενάντια στον Διάβολο, θα πρέπει ν’ αποτελεί μάθημα στους χριστιανούς στο πώς να σχετιζόμαστε με τις δαιμονικές δυνάμεις. Οι πιστοί δεν πρέπει ν’ απευθυνόμαστε σ’ αυτές αλλά μάλλον να επιζητούμε του Κυρίου την επέμβαση ενάντια σ’ αυτές. Αν μια δυνατή ύπαρξη, όπως ο Μιχαήλ, δεν αυτενέργησε αλλά άφησε στον Κύριο την αντιμετώπιση του Διαβόλου, ποιοι είμαστε εμείς να τολμούμε να κατηγορούμε, να εκβάλλουμε ή να διατάζουμε δαιμόνια;
English
Γιατί ο Μιχαήλ και ο Διάβολος συζητούσαν για το σώμα του Μωυσή (Ιούδα 9);
