Ερώτηση
Τι είναι η μωσαϊκή διαθήκη;
Απάντηση
Η μωσαϊκή διαθήκη είναι μια υπό όρους διαθήκη που συνάφθηκε μεταξύ τού Θεού και του έθνους τού Ισραήλ στο όρος Σινά (Εξοδος 19-24). Μερικές φορές αναφέρεται ως η διαθήκη τού Σινά αλλά συνήθως αναφέρεται ως μωσαϊκή διαθήκη, καθώς ο Μωυσής ήταν ο εκλεγμένος ηγέτης τού Ισραήλ εκείνον τον καιρό. Ο τύπος τής διαθήκης έμοιαζε πολύ με άλλες αρχαίες διαθήκες εκείνων των χρόνων, διότι συνάπτονταν μεταξύ ενός κυρίαρχου βασιλιά (Θεού) και του λαού του (Ισραήλ) ή των υποτελών του. Την εποχή τής διαθήκης, ο Θεός υπενθύμισε στον λαό την υποχρέωσή τους να υπακούουν στον Νόμο Του (Εξοδος 19:5), και ο λαός αποδέχθηκε την διαθήκη λέγοντας, «Όλα όσα είπε ο Κύριος, θα τα πράξουμε» (Εξοδος 19:8). Η διαθήκη θα υπηρετούσε την ανάγκη να ξεχωρίσει το έθνος τού Ισραήλ από όλα τα άλλα έθνη ως ο εκλεγμένος λαός Του, και ήταν το ίδιο δεσμευτική όπως και η άνευ όρων διαθήκη τού Θεού με τον Αβραάμ, διότι ήταν και αυτή μία διαθήκη αίματος. Η μωσαϊκή διαθήκη είναι μια σημαντική διαθήκη τόσο στην λυτρωτική ιστορία τού Θεού όσο και στην ιστορία τού έθνους τού Ισραήλ, δια του οποίου ο Θεός επέλεξε κυρίαρχα να ευλογήσει τον κόσμο με τον γραπτό Του λόγο αλλά και τον ζωντανό Λόγο, τον Ιησού Χριστό.
Η μωσαϊκή διαθήκη ήταν επικεντρωμένη στην παράδοση από μέρους τού Θεού τού λόγου Του στον Μωυσή στο όρος Σινά. Στην προσπάθειά μας να κατανοήσουμε τις διαφορετικές διαθήκες στην Αγία Γραφή και την σχέση της μιας με τις άλλες, είναι σημαντικό να διακρίνουμε πως η μωσαϊκή διαθήκη διαφέρει πολύ από την αβρααμική και τις μεταγενέστερες διαθήκες, καθότι είναι υπό όρους, και αυτό σημαίνει ότι οι ευλογίες που ο Θεός υπόσχεται σχετίζονται άμεσα με την υπακοή τού Ισραήλ στον μωσαϊκό Νόμο. Αν ο Ισραήλ υπακούσει, ο Θεός θα τον ευλογήσει· αν όμως σταθεί ανυπάκουος, ο Θεός θα τον τιμωρήσει. Οι ευλογίες και οι κατάρες που συνδέονται με αυτήν την υπό όρους διαθήκη, καταγράφονται λεπτομερώς στο Δευτερονόμιο 28. Οι άλλες βιβλικές διαθήκες είναι μονομερείς διαθήκες υπόσχεσης, στις οποίες ο Θεός δεσμεύει τον εαυτό Του να πράξει ό,τι υποσχέθηκε, ασχέτως του τι θα πράξουν οι αποδέκτες τών υποσχέσεων. Από την άλλη πλευρά, η μωσαϊκή διαθήκη είναι μια διμερής συμφωνία, η οποία εξειδικεύει τις υποχρεώσεις τών δύο μερών τής διαθήκης.
Η μωσαϊκή διαθήκη είναι ιδιαιτέρως σημαντική διότι σ’ αυτήν ο Θεός υπόσχεται να καταστήσει τον Ισραήλ «ένα βασίλειο ιερέων και ένα έθνος άγιο» (Εξοδος 19:6). Ο Ισραήλ κλήθηκε ν’ αποτελέσει το φως τού Θεού στον πέριξ αυτών σκοτεινό κόσμο. Κλήθηκαν ν’ αποτελέσουν ένα ξεχωρισμένο έθνος, έτσι που όλοι γύρω τους να γνωρίσουν ότι λάτρευαν τον Γιαχβέ, τον Θεό που μένει πιστός στην διαθήκη Του. Είναι σημαντικό που ο Ισραήλ έλαβε τον μωσαϊκό Νόμο, ο οποίος επρόκειτο να καταστεί ο παιδαγωγός που θα τους οδηγούσε στην πορεία στον ερχόμενο Χριστό (Γαλάτας 3:24-25). Ο μωσαϊκός Νόμος θ’ αποκάλυπτε στους ανθρώπους την αμαρτωλότητά τους και την ανάγκη τους για έναν Σωτήρα, και είναι ο Χριστός ο ίδιος που είπε ότι δεν ήρθε να καταργήσει τον μωσαϊκό Νόμο αλλά να τον εκπληρώσει. Είναι σπουδαίο το σημείο αυτό διότι μερικοί άνθρωποι συγχέονται σκεπτόμενοι πως η τήρηση τού Νόμου έσωσε ανθρώπους στην Παλαιά Διαθήκη ενώ η Αγία Γραφή είναι ξεκάθαρη πως η σωτηρία ήταν ανέκαθεν δια της πίστης, μόνο, και η υπόσχεση τής σωτηρίας δια της πίστης που ο Θεός είχε δώσει στον Αβραάμ ως μέρος της αβρααμικής διαθήκης, παρέμενε ακόμη ενεργής (Γαλάτας 3:16-18).
Το σύστημα τών θυσιών τής μωσαϊκής διαθήκης δεν αφαιρούσε πραγματικά τις αμαρτίες (Εβραίους 10:1-4)· προεικόνιζε, απλώς, τον Χριστό που θα βάσταζε την αμαρτία μας, τον τέλειο Αρχιερέα, ο οποίος κατέστη, επίσης, η τέλεια θυσία (Εβραίους 9:11-28). Συνεπώς, η μωσαϊκή διαθήκη καθ’ εαυτή, με όλους τους λεπτομερείς νόμους, δεν μπορούσε να σώσει τους ανθρώπους. Δεν υπήρχε κάποιο πρόβλημα με τον Νόμο καθ’ εαυτόν, διότι ο Νόμος είναι τέλειος και δόθηκε από τον άγιο Θεό αλλά ο Νόμος δεν είχε την δύναμη να δώσει στους ανθρώπους νέα ζωή, και οι άνθρωποι δεν ήταν ικανοί να υπακούσουν τέλεια τον Νόμο (Γαλάτας 3:21).
Η μωσαϊκή διαθήκη αναφέρεται, επίσης, ως η Παλαιά Διαθήκη (Β΄ Κορινθίους 3:14, Εβραίους 8:6, 13) και αντικαταστάθηκε από την Καινή Διαθήκη που συνάφθηκε εν τω Χριστώ (Λουκάς 22:20, Α΄ Κορινθίους 11:25, Β΄ Κορινθίους 3:6, Εβραίους 8:8, 13, 9:15, 12:24). Η Καινή Διαθήκη εν τω Χριστώ είναι πολύ καλύτερη από την Παλαιά, μωσαϊκή Διαθήκη, που την αντικαθιστά διότι εκπληρώνει τις υποσχέσεις που δόθηκαν στον Ιερεμία 31:31-34, όπως αναφέρεται στην Εβραίους 8.
English
Τι είναι η μωσαϊκή διαθήκη;
