Τι είναι η Βιβλική Θεολογία;

Βιβλική Θεολογία είναι η μελέτη τών δογμάτων τής Γραφής, ταξινομημένη σύμφωνα με τo χρονολογικό και ιστορικό υπόβαθρό τους. Σε αντίθεση με την Συστηματική Θεολογία, η οποία κατηγοριοποιεί τα δόγματα κατά συγκεκριμένα θέματα, η Βιβλική Θεολογία παρουσιάζει προοδευτικά το ξετύλιγμα τής αποκάλυψης τού Θεού διαμέσου τής Ιστορίας. Η Βιβλική Θεολογία μπορεί ν’ αναζητεί για ν’ απομονώσει και να εκφράσει τις θεολογικές διδασκαλίες ενός συγκεκριμένου τμήματος τών Γραφών, όπως λ.χ. η θεολογία τής Πεντατεύχου (τα πρώτα βιβλία τής Παλαιάς Διαθήκης), ή η θεολογία που περιέχεται στα κείμενα τού Ιωάννη, κ.λπ. Η, μπορεί να εστιάσει σε μια συγκεκριμένη χρονική περίοδο, όπως η θεολογία τής περιόδου τού ενωμένου βασιλείου. Ενας άλλος κλάδος τής Βιβλικής Θεολογίας μπορεί να μελετήσει ένα ιδιαίτερο μοτίβο ή θέμα τής Γραφής: η μελέτη «του υπολοίπου», για παράδειγμα, μπορεί να ερευνήσει πώς αυτό το μοτίβο εισάγεται και αναπτύσσεται διαμέσου τών Γραφών.

Πολλοί πιστώνουν στον J. P. Gabler, Γερμανό βιβλικό θεολόγο, την ύπαρξη τού πεδίου τής Βιβλικής Θεολογίας. Αναλαμβάνοντας το 1787 καθηγητική θέση, ο Gabler απαίτησε την ευκρινή διάκριση μεταξύ Δογματικής (Συστηματικής) Θεολογίας και Βιβλικής Θεολογίας. Για τον Gabler, η Βιβλική Θεολογία πρέπει αυστηρά να αφορά μια ιστορική μελέτη τής πίστης και διδασκαλίας στις διάφορες περιόδους της βιβλικής ιστορίας, ανεξαρτήτως τών σύγχρονων εκκλησιαστικών αποχρώσεων, των δογματικών, φιλοσοφικών ή πολιτισμικών θεωρήσεων. Γενικώς, οι αρχές που υιοθέτησε ο Gabler ήταν σωστές, και επηρέασε την ανάπτυξη τής Βιβλικής Θεολογίας για πολλά χρόνια.

Θα πρέπει, όμως, να σημειώσουμε ότι δεν υπάρχει αυτό που θα χαρακτηρίζαμε ως πλήρως αντικειμενική βιβλική μελέτη. Κάθε ερμηνευτής κάνει συγκεκριμένες υποθέσεις στην εργασία του. Οι προτιμήσεις αυτές έχουν αξιοσημείωτη επίδραση στην διαδικασία ερμηνείας τών Γραφών. Ως αποτέλεσμα, ο αγρός τής Βιβλικής Θεολογίας αυλακώνεται με κάθε πιθανή γνώμη και ποικιλία τού τι διδάσκει η Γραφή. Η Βιβλική Θεολογία εξαρτάται πλήρως από την ερμηνευτική τού θεολόγου. Οι μέθοδοι που χρησιμοποιούνται στην ερμηνεία τών Γραφών είναι κρίσιμης σημασίας για την Βιβλική Θεολογία. Η Βιβλική Θεολογία κάποιου δεν μπορεί να είναι καλύτερη από τις μεθόδους που χρησιμοποιεί για να ερμηνεύσει τις Γραφές.

Η βασική διαφορά μεταξύ συστηματικής και Βιβλικής Θεολογίας είναι η εξής: η Συστηματική Θεολογία ρωτάει, «τι λέει συνολικά η Γραφή τους αγγέλους;» και κατόπιν εξετάζει κάθε περικοπή που αφορά τους αγγέλους, συνάγει συμπεράσματα και οργανώνει όλες τις πληροφορίες σ’ ένα σώμα που αποκαλείται «αγγελολογία». Το τελικό αποτέλεσμα είναι, από την Γένεση ως την Αποκάλυψη, το σύνολο της αποκαλυμμένης αλήθειας τού Θεού πάνω στο συγκεκριμένο θέμα.

Η Βιβλική Θεολογία ρωτάει, «πώς αναπτύσσεται διαμέσου της βιβλικής ιστορίας η κατανόησή μας περί των αγγέλων;», και κατόπιν ξεκινάει με την διδασκαλία τής Πεντατεύχου για τους αγγέλους και ιχνηλατεί την προοδευτική αποκάλυψη τού Θεού περί αυτών διαμέσου τών Γραφών. Ο βιβλικός θεολόγος, στην πορεία, εξάγει συμπεράσματα για το πώς αλλάζουν οι σκέψεις των ανθρώπων περί των αγγέλων καθώς αποκαλύπτεται ολοένα και περισσότερη αλήθεια. Το συμπέρασμα μιας τέτοιας μελέτης είναι, φυσικά, μια κατανόηση του τι έχει να πει η Γραφή σχετικά με τους αγγέλους, αλλά επίσης τοποθετεί αυτήν την γνώση στο πλαίσιο τής «μεγαλύτερης εικόνας» τής πλήρους αποκάλυψης τού Θεού. Η Βιβλική Θεολογία μάς βοηθάει να δούμε την Γραφή ως μια πλήρη ενότητα παρά ως συλλογή ασύνδετων δογματικών σημείων.

English

---

Επιστροφή στην Ελληνική αρχική σελίδα

Τι είναι η Βιβλική Θεολογία;