Ερώτηση
Πώς πρέπει ν’ αντιμετωπίζει τον εκφοβισμό ο χριστιανός;
Απάντηση
Η Αγία Γραφή δεν αναφέρεται συγκεκριμένα στους νταήδες ή στον εκφοβισμό, αλλά υπάρχουν κάποιες βιβλικές αρχές που μπορούν να εφαρμοστούν στο ζήτημα αυτό. Πρώτον, είναι σημαντικό να κατανοήσουμε τι είναι εκφοβισμός. Ένας απλός ορισμός είναι, «η χρήση ανώτερης δύναμης για να φοβηθούν κάποιοι άνθρωποι». Νταήδες είναι εκείνοι που εκμεταλλεύονται ανθρώπους που τους θεωρούν αδύναμους και απειλούν πως θα τους βλάψουν, ή πραγματικά τους βλάπτουν με σκοπό να περάσει το δικό τους. Είναι προφανές πως ο εκφοβισμός δεν πηγάζει από τον Θεό. Ο Χριστός καλεί τους χριστιανούς ν’ αγαπάνε τους συνανθρώπους τους και να φροντίζουν εκείνους που είναι αδύναμοι, και όχι να φοβερίζουν ή να χειραγωγούν τους άλλους (Ιακώβου 1:27, Α΄ Ιωάννου 3:17-18, Γαλάτας 6:9-10). Όντας προφανές ότι οι χριστιανοί δεν εκφοβίζουν άλλους ανθρώπους, πώς πρέπει ν’ αντιμετωπίζουν τον εκφοβισμό;
Υπάρχουν, γενικά, δύο καταστάσεις στις οποίες ο χριστιανός μπορεί να χρειαστεί ν’ αντιμετωπίσει εκφοβισμό: όταν αυτός είναι το θύμα τού εκφοβισμού και όταν είναι μάρτυρας εκφοβισμού κάποιου άλλου. Όταν υφίσταται εκφοβισμό, μια σωστή αντιμετώπιση μπορεί να είναι, να γυρίσει το άλλο μάγουλο ή να αμυνθεί. Όταν ο Χριστός έκανε λόγο για το «άλλο μάγουλο» στον Ματθαίο 5:38-42, μας δίδαξε να μην εκδικούμαστε σε περίπτωση προσωπικών προσβολών. Η ιδέα είναι να μην ανταποδώσουμε με προσβολή την προσβολή που δεχθήκαμε. Όταν κάποιος μας κακομεταχειρίζεται λεκτικά, δεν ανταποδίδουμε προσβάλλοντάς τον. Όταν κάποιος προσπαθεί να δείξει πως κατέχει θέση δύναμης για να μας εκφοβίσει ή να μας εξαναγκάσει σε μια συγκεκριμένη συμπεριφορά, μπορούμε ν’ αντισταθούμε στον χειρισμό του χωρίς ν’ ανταποδώσουμε χειρισμό σ’ αυτόν. Εν ολίγοις, ο εκφοβισμός προς έναν άνθρωπο που εκφοβίζει δεν αποτελεί βιβλική λύση, και τελείως ειλικρινά, δεν ωφελεί. Συνιστάται, ωστόσο, ν’ αναφέρουμε τον εκφοβισμό στις αρμόδιες Αρχές. Δεν αποτελεί λάθος για ένα παιδί στο σχολείο να ενημερώσει τον δάσκαλό του σχετικά με άλλα παιδιά που ασκούν εκφοβισμό. Δεν είναι λάθος για κάποιο πρόσωπο ν’ αναφέρει έναν απατεώνα στην Αστυνομία. Τέτοιες ενέργειες ενδέχεται να τον εμποδίσουν να βλάψει και άλλους. Ακόμη και όταν δεν εκδικούμαστε σε προσωπικό επίπεδο, μπορούμε να καταφύγουμε στα κοινωνικά συστήματα Δικαιοσύνης.
Σε άλλες περιπτώσεις, ιδιαιτέρως όταν ο εκφοβισμός είναι φυσικός, έχει την θέση της η αυτοάμυνα. Η Αγία Γραφή δεν υποστηρίζει την ολοκληρωτική φιλειρηνικότητα. Οι οδηγίες τού Θεού προς τον Ισραήλ στην Έξοδο 22, και του Ιησού προς τους μαθητές Του να λάβουν μάχαιρα στον Λουκά 22, είναι κατατοπιστικές. Οι χριστιανοί καλούμαστε να αγαπάμε και συγχωρούμε αλλά να μην ανεχόμαστε το κακό.
Όταν ένας χριστιανός γίνεται μάρτυρας κάποιου εκφοβισμού, μπορεί να είναι πρέπον να επέμβει και να εμποδίσει την επίθεση που γίνεται εναντίον τού θύματος. Κάθε κατάσταση είναι διαφορετική, και πολλές φορές η επέμβαση επιδεινώνει το πρόβλημα, αλλά συχνά αρκεί ένα μόνο πρόσωπο να σταθεί υπέρ τού αδυνάτου για να σταματήσει ο εκφοβισμός και να τον εμποδίσει να επαναληφθεί στο μέλλον. Ο χριστιανός μπορεί, σίγουρα, να μιλήσει με το θύμα τού εκφοβισμού μετά το περιστατικό και να το βοηθήσει στις όποιες ανάγκες του, μία από τις οποίες είναι η αναφορά τού γεγονότος.
Η σοφία τού Θεού είναι αναγκαία σε όλες τις περιπτώσεις αντιμετώπισης εκφοβισμού. Όσοι ακολουθούν τον Χριστό έχουν το Άγιο Πνεύμα μέσα τους. Μας βοηθάει να κατανοήσουμε τον λόγο τού Θεού και μπορεί να μας οδηγήσει και καταρτίσει ώστε να υπακούμε τον Θεό σε οιαδήποτε περίσταση μπορεί να βρεθούμε.
Είναι ακόμη ανάγκη ν’ αναλογιστούμε τις σκέψεις και την στάση μας απέναντι στους ανθρώπους που εκφοβίζουν. Είναι εύκολο να τους δαιμονοποιήσουμε και να τους θεωρήσουμε μισητούς. Αυτή, όμως, δεν είναι μια ευσεβής συμπεριφορά. Κάθε άνθρωπος γεννιέται αμαρτωλός και όλοι χρειαζόμαστε την σωτηρία τού Χριστού (Ρωμαίους 3:23, 6:23). Θα πρέπει, τουλάχιστον, να προσευχόμαστε ν’ αλλάξει η καρδιά τού ανθρώπου που εκφοβίζει και να γνωρίσει την σωτηρία τού Θεού (Α΄ Τιμόθεον 2:1-4). Πολλές φορές, όμως, αυτό που οι νταήδες κάνουν πηγάζει από την δική τους την καρδιά. Ίσως να είχαν υποστεί εκφοβισμό στο παρελθόν. Ίσως αισθάνονται ανασφαλείς και ο μόνος τρόπος για να αισθανθούν αποδεκτοί από τον ίδιο τους τον εαυτό είναι να μειώσουν τους άλλους. Μπορούμε να δείξουμε συμπάθεια στον πόνο τους και να εκδηλώσουμε συμπόνια, αγάπη και χάρη ενώ ταυτόχρονα θέτουμε σταθερά όρια στην αντιμετώπιση τής κακής συμπεριφοράς τους. Είτε ο εκφοβισμός πηγάζει από πληγές τού παρελθόντος είτε από την αμαρτωλή τους φύση, ο Θεός είναι Αυτός που μπορεί να θεραπεύσει, ν’ αποκαταστήσει και ν’ αλλάξει. Είναι πάντοτε σωστό να προσευχόμαστε και γι’ αυτούς που εκφοβίζουν και για τα θύματα. Παρομοίως, όταν εμείς είμαστε θύμα εκφοβισμού, μπορούμε να πλησιάσουμε τον Θεό και να ζητήσουμε να θεραπεύσει την πληγή μας και να μας καθησυχάσει.
Διαβάζουμε στην Ρωμαίους 12:17-21, «Σε κανέναν μην ανταποδίδετε κακό αντί κακού· προνοείτε τα καλά μπροστά σε όλους τούς ανθρώπους. Αν είναι δυνατόν, όσον αφορά το δικό σας μέρος, ειρηνεύετε με όλους τούς ανθρώπους. Αγαπητοί, μην εκδικείτε τον εαυτό σας αλλά δώστε τόπο στην οργή, επειδή είναι γραμμένο: “Σε μένα ανήκει η εκδίκηση· εγώ θα κάνω ανταπόδοση, λέει ο Κύριος”. Αν, λοιπόν, ο εχθρός σου πεινάει, δίνε του να φάει· αν διψάει, δίνε του να πιει· επειδή, κάνοντας αυτό, θα επισωρεύσεις κάρβουνα φωτιάς επάνω στο κεφάλι του. Μη νικιέσαι από το κακό, αλλά νίκα το κακό διαμέσου τού αγαθού.»
Ο Θεός έχει δείξει σε μας απίστευτο έλεος. Πρέπει κι εμείς να το δείξουμε στους άλλους με τον τρόπο που συμπεριφερόμαστε — όχι εκφοβίζοντας αλλά υπερασπιζόμενοι τον αδύναμο, όντας πρόθυμοι να συγχωρήσουμε, εμποδίζοντας τον εκφοβισμό όσο καλύτερα μπορούμε μέσω των κατάλληλων κοινωνικών διαύλων, και προσευχόμενοι τόσο γι’ αυτούς που εκφοβίζουν όσο και για τα θύματα τού εκφοβισμού. Η αγάπη και η χάρη τού Θεού είναι ικανές να θεραπεύσουν κάθε πληγή.
English
Πώς πρέπει ν’ αντιμετωπίζει τον εκφοβισμό ο χριστιανός;
