Ερώτηση
Γιατί ο Θεός πρόσταξε την εξόντωση / γενοκτονία των Χαναναίων, συμπεριλαμβανομένων των γυναικών και των παιδιών;
Απάντηση
Στο Α΄ Σαμουήλ 15:2-3, ο Θεός πρόσταξε τον Σαούλ και τους Ισραηλίτες, «Έτσι λέει ο Κύριος των δυνάμεων: Θα εκδικήσω όσα έκανε ο Αμαλήκ στον Ισραήλ, ότι του αντιστάθηκε στον δρόμο όταν ανέβαιναν από την Αίγυπτο· πήγαινε τώρα και πάταξε τον Αμαλήκ, και εξολόθρευσε κάθε τι που έχει, και μην τους λυπηθείς, αλλά θανάτωσε και άνδρα και γυναίκα, και παιδί και βρέφος που θηλάζει, και βόδι και πρόβατο, και καμήλα και γαϊδούρι.» Ο Θεός πρόσταξε παρόμοια πράγματα όταν οι Ισραηλίτες εισέβαλλαν στην υπεσχημένη χώρα (Δευτερονόμιο 2:34, 3:6, 20:16-18). Γιατί ο Θεός ήθελε οι Ισραηλίτες να εξοντώσουν πλήρως έναν λαό, συμπεριλαμβανομένων των γυναικών και των παιδιών;
Πρόκειται για ένα δύσκολο ζήτημα. Δεν κατανοούμε πλήρως το γιατί ο Θεός πρόσταξε κάτι τέτοιο, αλλά Τον εμπιστευόμαστε πως είναι δίκαιος – και αναγνωρίζουμε πως δεν μπορούμε πλήρως να εννοήσουμε έναν κυρίαρχο, άπειρο και αιώνιο Θεό. Καθώς κοιτάζουμε τέτοια δύσκολα ζητήματα, πρέπει να θυμόμαστε πως οι δρόμοι του Θεού είναι ανώτεροι από τους δικούς μας και οι σκέψεις Του είναι υψηλότερες από τις δικές μας (Ησαΐας 55:9, Ρωμαίους 11:33-36). Πρέπει να είμαστε πρόθυμοι να πιστέψουμε τον Θεό, δείχνοντάς Του εμπιστοσύνη, ακόμη κι όταν δεν καταλαβαίνουμε τους δρόμους Του.
Σε αντίθεση με μας, ο Θεός γνωρίζει το μέλλον. Ο Θεός γνώριζε ποια θα ήταν τα αποτελέσματα αν ο Ισραήλ δεν εξόντωνε τελείως τους Αμαληκίτες. Αν οι Ισραηλίτες δεν εκτελούσαν τις προσταγές του Θεού, οι Αμαληκίτες θα επέστρεφαν να ταλαιπωρήσουν τον Ισραήλ στο μέλλον. Ο Σαούλ ισχυρίστηκε πως σκότωσε όλους τους Αμαληκίτες εκτός από τον βασιλιά Αγάγ (Α΄ Σαμουήλ 15:20). Είναι προφανές πως ο Σαούλ είπε ψέματα – δύο δεκαετίες αργότερα, υπήρχαν αρκετοί Αμαληκίτες για να αιχμαλωτίσουν τις οικογένειες του Δαβίδ και των ανδρών του (Α΄ Σαμουήλ 30:1-2). Όταν ο Δαβίδ και οι άνδρες του επιτέθηκαν στους Αμαληκίτες και διέσωσαν τις οικογένειές τους, 400 Αμαληκίτες διέφυγαν. Αν ο Σαούλ είχε εκπληρώσει την εντολή του Θεού, αυτό δεν θα συνέβαινε ποτέ. Αρκετές εκατοντάδες χρόνια αργότερα, ένας απόγονος του Αγάγ, ο Αμάν, προσπάθησε να εξοντώσει ολόκληρο τον Ιουδαϊκό λαό (δες το βιβλίο της Εσθήρ). Έτσι, η ατελής υπακοή του Σαούλ παρ' ολίγον να στοιχίσει την εξολόθρευση του Ισραήλ. Ο Θεός γνώριζε πως θα συνέβαινε αυτό, έτσι πρόσταξε έγκαιρα την εξόντωση των Αμαληκιτών.
Αναφορικά με τους Χαναναίους ο Θεός πρόσταξε, «Από τις πόλεις, όμως, αυτών των λαών που ο Κύριος ο Θεός σου δίνει σε σένα ως κληρονομιά, δεν θα αφήσεις ζωντανό κανένα από εκείνα που έχουν πνοή· αλλά θα τους εξολοθρεύσεις κατά κράτος, τους Χετταίους και τους Αμορραίους, τους Χαναναίους και τους Φερεζαίους, τους Ευαίους και τους Ιεβουσαίους, καθώς σε πρόσταξε ο Κύριος ο Θεός σου· για να μη σας διδάξουν να κάνετε σύμφωνα με όλα τα βδελύγματά τους, που έκαναν στους θεούς τους, και αμαρτήσετε ενάντια στον Κύριο τον Θεό σας.» (Δευτερονόμιο 20:16-18). Οι Ισραηλίτες απέτυχαν να εκπληρώσουν κι αυτήν την αποστολή, και συνέβηκε αυτό που είχε προείπει ο Θεός (Κριτές 2:1-3, Α΄ Βασιλέων 11:5, 14:24, Β΄ Βασιλέων 16:3-4). Ο Θεός δεν πρόσταξε την εξόντωση αυτών των λαών γιατί ήταν σκληρός αλλά για να εμποδίσει να συμβεί στο μέλλον ένα ακόμη μεγαλύτερο κακό.
Το δυσκολότερο, προφανώς, μέρος αυτών των δύσκολων εντολών του Θεού είναι ο θάνατος των παιδιών και των βρεφών. Γιατί να προστάξει ο θεός τον θάνατο αθώων παιδιών; (1) Τα παιδιά δεν είναι αθώα (Ψαλμός 51:5, 58:3). (2) Αυτά τα παιδιά μεγαλώνοντας θα υποστήριζαν τις κακές πρακτικές και θρησκείες των γονιών τους. (3) Τερματίζοντας τη ζωή τους ως παιδιά, ο Θεός, τα ικάνωσε να έχουν είσοδο στον Ουρανό. Πιστεύουμε σθεναρώς πως όλα τα παιδιά που πεθαίνουν γίνονται δεκτά στον Ουρανό με τη χάρη και το έλεος του Θεού (Β΄ Σαμουήλ 12:22-23, Μάρκος 10:14-15, Ματθαίος 18:2-4).
Επαναλαμβάνουμε πως η απάντηση αυτή δεν αντιμετωπίζει πλήρως όλα τα ζητήματα. Θα πρέπει να εστιάσουμε στην εμπιστοσύνη μας στον Θεό ακόμη και όταν δεν κατανοούμε τους δρόμους Του. Πρέπει επίσης να θυμόμαστε πως ο Θεός βλέπει τα πράγματα από την αιώνια προοπτική και ότι οι δρόμοι Του είναι ανώτεροι από τους δικούς μας. Ο Θεός είναι δίκαιος, άγιος, γεμάτος αγάπη, ελεήμονας και κάνει χάρη. Το πώς συνδυάζονται οι ιδιότητές Του αποτελούν μυστήριο για μας – αλλά αυτό δεν σημαίνει πως δεν είναι Αυτός που η Γραφή διακηρύττει πως είναι.
English
Γιατί ο Θεός πρόσταξε την εξόντωση / γενοκτονία των Χαναναίων, συμπεριλαμβανομένων των γυναικών και των παιδιών;