Ερώτηση
Είναι σημαντικό να δώσουμε χριστιανική εκπαίδευση σ' ένα παιδί;
Απάντηση
Το ερώτημα του κατά πόσον ή όχι είναι σημαντική η χριστιανική εκπαίδευση φαίνεται προφανές για τους πιστούς εν Χριστώ Ιησού. Η απάντηση είναι ένα εμφατικό «ναι!». Γιατί λοιπόν να θέτουμε το ερώτημα; Ο λόγος είναι ότι το ερώτημα πηγάζει από μύριες οπτικές εντός της χριστιανικής πίστης. Ίσως το ερώτημα που πρέπει να τεθεί είναι «ποιος είναι υπεύθυνος να εισάγει το παιδί μου στη χριστιανική πίστη;» ή «πρέπει το παιδί μου να εκπαιδευτεί σε σχολείο δημόσιο ή ιδιωτικό ή με σύστημα στο σπίτι;» Υπάρχουν πολλές απόψεις πάνω στο θέμα αυτό, κάποιες πιστεύονται πολύ δυναμικά και συζητιούνται ασταμάτητα και με συναισθηματική φόρτιση.
Καθώς αρχίζουμε να ερευνούμε τη βιβλική προοπτική, συναντούμε τη συγκεκριμένη περικοπή της Παλιάς Διαθήκης σχετικά με την εκπαίδευση του σπιτιού στο Δευτερονόμιο 6:5-8 (ΝΜΒ): «Ν' αγαπάς, λοιπόν, τον Κύριο, τον Θεό σου, μ' όλη την καρδιά σου, μ' όλη την ψυχή σου και μ' όλη τη δύναμή σου. Να μείνουν στην καρδιά σου οι εντολές αυτές, που εγώ σήμερα σου δίνω. Να τις διδάσκεις στα παιδιά σου και να μιλάς γι' αυτές όταν κάθεσαι στο σπίτι σου κι όταν βαδίζεις στο δρόμο, όταν ξαπλώνεις για ύπνο κι όταν σηκώνεσαι. Να τις δέσεις σαν σημάδι στο χέρι σου και να τις έχεις σαν έμβλημα στο μέτωπό σου, ανάμεσα στα μάτια σου.» Η εβραϊκή ιστορία αποκαλύπτει ότι ο πατέρας έπρεπε να είναι επιμελής στην καθοδήγηση των παιδιών του στους δρόμους και στα λόγια του Κυρίου για τη δική τους πνευματική ανάπτυξη κι ευημερία. Το μήνυμα της περικοπής αυτής επαναλαμβάνεται στην Καινή Διαθήκη όπου ο Παύλος προτρέπει τους γονείς ν' ανατρέφουν τα παιδιά «με παιδεία και νουθεσία Κυρίου» (Εφεσίους 6:4). Στις Παροιμίες 22:6 μας λέει, «Μάθαινε το παιδί στην αρχή της ζωής του να 'χει καλές συνήθειες, και δεν θα ξεστρατίσει απ' αυτές ούτε όταν θα 'ναι γέρος πια» (ΝΜΒ). Η διδασκαλία δεν περιλαμβάνει μόνο την τυπική εκπαίδευση αλλά επίσης τις πρώτες οδηγίες που δίνουν οι γονείς σ' ένα παιδί, η πρώτη του εκπαίδευση. Η διδασκαλία αυτή είναι σχεδιασμένη να εδραιώσει σταθερά το παιδί στο θεμέλιο πάνω στο οποίο πρέπει να στηριχτεί η ζωή του.
Καθώς τώρα ερχόμαστε στο θέμα της τυπικής εκπαίδευσης, υπάρχουν παρανοήσεις που πρέπει ν' αντιμετωπίσουμε. Πρώτον, ο Θεός δεν λέει ότι μόνον οι γονείς πρέπει να εκπαιδεύουν τα παιδιά, όπως θα ισχυρίζονταν αρκετοί, και δεύτερον, δεν λέει ότι η δημόσια εκπαίδευση είναι κακή κι ότι πρέπει να μορφώνουμε τα παιδιά μας μόνο σε χριστιανικά σχολεία ή με σύστημα οικιακής εκπαίδευσης. Η αρχή που διατρέχει ολόκληρη τη Γραφή είναι αυτή της ολοκληρωτικής ευθύνης. Ο Θεός πουθενά δεν κατευθύνει τους γονείς ν' αποφεύγουν την εκπαίδευση έξω από το σπίτι. Έτσι, το να πούμε ότι η μόνη «βιβλική» μέθοδος τυπικής εκπαίδευσης είναι το ειδικό σύστημα εκπαίδευσης στο σπίτι ή στα χριστιανικά σχολεία, ισοδυναμεί με το να προσθέτουμε στον λόγο του Θεού αλλά θέλουμε ν' αποφύγουμε να χρησιμοποιούμε τη Γραφή για να δώσουμε κύρος στις προσωπικές μας απόψεις. Αληθές είναι το ακριβώς αντίθετο: θέλουμε να βασίσουμε τις απόψεις μας στην Αγία Γραφή. Θέλουμε επίσης ν' αποφύγουμε το επιχείρημα ότι μόνο «εκπαιδευμένοι» δάσκαλοι είναι ικανοί να μορφώσουν τα παιδιά μας. Και πάλι, το ζήτημα είναι η ολοκληρωτική ευθύνη που ανήκει στους γονείς.
Το ζήτημα στις Γραφές δεν είναι ποιο είδος γενικής εκπαίδευσης θα λάβουν τα παιδιά μας αλλά μέσω ποιου προτύπου θα πρέπει να φιλτράρονται αυτές οι γνώσεις. Για παράδειγμα, σ' ένα παιδί που διδάσκεται στο σπίτι μπορεί να δοθεί μια «χριστιανική» εκπαίδευση αλλά ν' αποτύχει στη ζωή διότι δεν γνωρίζει πραγματικά τον Θεό της Γραφής και δεν αντιλαμβάνεται πραγματικά τις βιβλικές αρχές. Παρομοίως, ένα παιδί που μορφώνεται σ' ένα δημόσιο σχολείο μπορεί να μεγαλώνει και ν' αντιλαμβάνεται τις πλάνες της κοσμικής σοφίας βλέποντας την αποτυχία της με το πρίσμα του λόγου του Θεού, τον οποίο έχει διδαχθεί επιμελώς στο σπίτι. Και στις δύο περιπτώσεις οι γνώσεις έχουν κοσκινιστεί μέσω της βιβλικής οπτικής αλλά η πνευματική κατανόηση υπάρχει μόνο στη δεύτερη. Παρομοίως, μπορεί ένας μαθητής να εκπαιδεύεται σε χριστιανικό σχολείο αλλά ποτέ να μην αναπτυχθεί να κατανοήσει τον Θεό σε μια στενή, προσωπική σχέση. Τελικά, είναι οι γονείς υπεύθυνοι για τη διαμόρφωση του παιδιού με τρόπο που θα πραγματοποιηθεί μια γνήσια πνευματική εκπαίδευση.
Στην Εβραίους 10:25, ο Θεός δίνει στους χριστιανούς την εντολή «μην αφήνοντας το να συνερχόμαστε μαζί, όπως είναι συνήθεια σε μερικούς, αλλά προτρέποντας ο ένας τον άλλον και μάλιστα, τόσο περισσότερο, όσο βλέπετε να πλησιάζει η ημέρα.» Το σώμα του Χριστού αποτελεί ένα καίριας σημασίας τμήμα της εκπαίδευσης των παιδιών, που βοηθάει τους γονείς στην ανατροφή και την εκπαίδευση των παιδιών σε πνευματικά ζητήματα. Η έκθεση σε κάτι πέραν της δομής της οικογένειας –εν προκειμένω στην υγιή βιβλική διδασκαλία μέσα στην Εκκλησία και το Κυριακό Σχολείο- είναι καλή και απαραίτητη.
Έτσι, ασχέτως του τύπου του θεσμού που επιλέγουμε, οι γονείς είναι απόλυτα υπεύθυνοι για την πνευματική εκπαίδευση των παιδιών τους. Ένας δάσκαλος χριστιανικού σχολείου μπορεί να σφάλλει, ένας ποιμένας κι ένας δάσκαλος Κυριακού σχολείου μπορεί να σφάλλουν και οι γονείς μπορεί να σφάλλουν σε οποιοδήποτε θεολογικό σημείο. Έτσι, καθώς διδάσκουμε τα παιδιά μας τα πνευματικά πράγματα, χρειάζεται να κατανοήσουν ότι η μόνη πηγή της απόλυτης αλήθειας είναι οι Γραφές (Β΄ Τιμόθεον 3:16). Συνεπώς, το σπουδαιότερο ίσως μάθημα που μπορούμε να διδάξουμε τα παιδιά μας είναι ν' ακολουθήσουν το παράδειγμα των Βεροιέων, οι οποίοι «εξέταζαν καθημερινά τις γραφές, αν έτσι έχουν αυτά (που δίδασκε ο Παύλος)» (Πράξεις 17:11) και να εξετάζουμε όλα όσα διδάσκονται –από όποια πηγή κι αν προέρχονται- με βάση τον λόγο του Θεού (Α΄ Θεσσαλονικείς 5:21). (Σ.τ.μ. Ο συγγραφέας του άρθρου έχει κατά νου πως στις Η.Π.Α. αρκετοί γονείς εφαρμόζουν εκπαιδευτικό σύστημα που τα παιδιά τους δεν φοιτούν σε δημόσιο σχολείο αλλά στο σπίτι τους.)
English
Είναι σημαντικό να δώσουμε χριστιανική εκπαίδευση σ' ένα παιδί;
