Ερώτηση
Τι είναι ο έρωτας;
Απάντηση
Η ελληνική γλώσσα χρησιμοποιεί διαφορετικές λέξεις για να εκφράσει το εύρος των διαφόρων εννοιών της «αγάπης». Μία λέξη είναι ο έρωτας, η λέξη που χρησιμοποιείται για να εκφράσει τη σεξουαλική αγάπη ή τα αισθήματα της διέγερσης που δημιουργούνται μεταξύ των ανθρώπων που ελκύονται σωματικά μεταξύ τους. Η λέξη αυτή, ως την εποχή της Καινής Διαθήκης, είχε τόσο υποτιμηθεί από την κουλτούρα, που δεν χρησιμοποιήθηκε ούτε μία φορά σε όλη την Καινή Διαθήκη.
Μια άλλη ελληνική λέξη που εκφράζει αγάπη είναι η λέξη φιλέω-ώ. Η λέξη αυτή εκφράζει περισσότερο τη ζεστασιά της στοργής που εκδηλώνεται μεταξύ των οικείων ή των φίλων. Ενώ ο έρωτας σχετίζεται περισσότερο με τη σεξουαλική επιθυμία, η φιλία εκφράζει περισσότερο τα συναισθήματα ή την καρδιά (μιλώντας μεταφορικά). Αισθανόμαστε φιλία για τους φίλους μας και την οικογένεια, όχι, προφανώς, με την έννοια του έρωτα, αλλά πρόκειται για την αγάπη που μας παρακινεί να θέλουμε να συμπεριφερόμαστε απέναντί τους με καλοσύνη και να τους βοηθάμε να προκόβουν. Παρ' όλα αυτά, η λέξη φιλώ δεν αφορά την αγάπη μεταξύ ανθρώπων που διάκεινται εχθρικά μεταξύ τους. Αισθανόμαστε τη φιλία μεταξύ φίλων και της οικογένειας αλλά όχι απέναντι σε ανθρώπους που μισούμε ή αποστρεφόμαστε.
Διαφορετική από τις δύο παραπάνω λέξεις είναι η ελληνική λέξη αγαπάω, που τυπικά ορίζεται ως «η αγάπη που θυσιάζεται». Είναι η αγάπη που ενεργοποιεί τους ανθρώπους να προβαίνουν σε πράξεις και να φροντίζουν για την ευημερία των άλλων, ασχέτως προσωπικού τιμήματος. Από βιβλική θεώρηση, η αγάπη είναι το χαρακτηριστικό του Θεού· είναι η αγάπη που έδειξε ο Θεός προς τους ανθρώπους στέλνοντας τον Υιό Του, τον Ιησού Χριστό, να πεθάνει για τις αμαρτίες μας. Είναι η αγάπη που εστιάζει στη θέληση και όχι στα συναισθήματα ή τη σεξουαλική επιθυμία. Είναι η αγάπη που ο Χριστός πρόσταξε να δείχνουμε απέναντι στους εχθρούς μας (Λουκάς 6:35). Ο έρωτας και η φιλία δεν εκδηλώνονται απέναντι σε ανθρώπους που μας μισούν κι επιζητούν το κακό μας· είναι η αγάπη που το κάνει. Στη Ρωμαίους 5:8 ο Παύλος μας λέει πως «Ο Θεός, όμως, δείχνει τη δική του αγάπη σε μας, επειδή, ενώ εμείς ήμασταν ακόμα αμαρτωλοί, (τουτέστιν εχθροί) ο Χριστός πέθανε για χάρη μας».
Ξεκινώντας λοιπόν από το βάση προς το αγνό, έχουμε τον έρωτα, τη φιλία, και την αγάπη. Λέγοντας το αυτό δεν δυσφημούμε τον έρωτα ως αμαρτωλό ή ακάθαρτο. Η σεξουαλική έλξη δεν είναι από τη φύση της ακάθαρτη ή κακή. Αντιθέτως, είναι το δώρο του Θεού στα παντρεμένα ζευγάρια που εκφράζουν την αγάπη τους ο ένας προς τον άλλον, ενδυναμώνουν τον μεταξύ τους δεσμό και διασφαλίζουν την επιβίωση του ανθρώπινου γένους. Η Αγία Γραφή αφιερώνει ένα ολόκληρο βιβλίο στην ευλογία του έρωτα και της σωματικής συνεύρεσης – το Άσμα Ασμάτων. Η αγάπη μεταξύ ενός άνδρα και μιας γυναίκας θα πρέπει μεταξύ άλλων να είναι μια ερωτική αγάπη. Παρ' όλα αυτά, μια μακρόχρονη σχέση βασισμένη μόνο στον έρωτα είναι καταδικασμένη σε αποτυχία. Η «έξαψη» του έρωτα γρήγορα σβήνει αν σε κάποιο βαθμό δεν συνοδεύεται με φιλία ή αγάπη.
Από την άλλη πλευρά, ενώ δεν υπάρχει κάτι εγγενώς κακό στο ερωτικό στοιχείο, είναι που σ' αυτήν τη σφαίρα γίνεται πλέον φανερή η αμαρτωλή μας φύση, διότι πρωταρχικά επικεντρώνεται στον εαυτό μας, ενώ η φιλία και η αγάπη εστιάζουν στους άλλους. Λάβε υπ' όψιν αυτό που ο απόστολος Παύλος γράφει στην εκκλησία των Κολοσσών: «Νεκρώσετε, λοιπόν, τα μέλη σας που είναι επάνω στη γη: Πορνεία, ακαθαρσία, πάθος, κακή επιθυμία, και την πλεονεξία, που είναι ειδωλολατρία» (Κολοσσαείς 3:5). Η λέξη «πορνεία» καλύπτει όλο το φάσμα της σεξουαλικής αμαρτίας (πορνεία, μοιχεία, ομοφυλοφιλία, κτηνοβασία, κ.λπ.).
Ο έρωτας που εκδηλώνεται μεταξύ των συζύγων, ενός άνδρα και της γυναίκας του, είναι ένα θαυμάσιο πράγμα αλλά εξαιτίας της ξεπεσμένης μας φύσης, πολύ συχνά ο έρωτας καταλήγει σε πορνεία. Όταν αυτό συμβαίνει, οι άνθρωποι τείνουν στα άκρα, να γίνουν είτε ασκητές είτε ηδονιστές. Ο ασκητής είναι το πρόσωπο που απέχει πλήρως από τη σεξουαλική πτυχή της αγάπης διότι η σύνδεση που κάνει με τη σεξουαλική ανηθικότητα, την κάνει να φαίνεται αμαρτωλή, και συνεπώς πρέπει ν' αποφεύγεται. Ο ηδονιστής είναι ο άνθρωπος που δεν θέτει κανένα όριο στη σεξουαλική του σχέση καθώς την θεωρεί απόλυτα φυσιολογική. Ως συνήθως, η βιβλική τοποθέτηση εξισορροπεί μεταξύ αυτών των δύο άστοχων άκρων. Ο Θεός τιμά την ομορφιά της σεξουαλικής σχέσης εντός του πλαισίου του ετερόφυλου γάμου: «Ας έρθει ο καλός μου στο περβόλι του και τους εξαίσιους ας γευτεί καρπούς του. Μπαίνω μες στο περβόλι μου, καλή μου κι αδερφή μου, τρυγώ τη σμύρνα μου, τρυγώ τ' αρώματά μου· γεύομαι την κερήθρα μου αντάμα με το μέλι μου και το κρασί μου πίνω με το γάλα μου μαζί. Φίλοι μου, φάτε, πιείτε και μεθύστε απ' αγάπη!» (Άσμα Ασμάτων 4:16–5:1). Πέραν, όμως, του βιβλικού γάμου, ο έρωτας παραμορφώνεται και καθίσταται αμαρτωλός.
English
Τι είναι ο έρωτας;
