Ερώτηση
Πώς μπορώ να υπερνικήσω τον φόβο του θανάτου; Πώς μπορώ να πάψω να φοβάμαι τον θάνατο;
Απάντηση
Ακόμη και ο πλέον ασφαλής και αφιερωμένος πιστός μπορεί σε κάποιες περιπτώσεις να φοβάται τον θάνατο. Είναι φυσικό να επιθυμούμε ν' αποφύγουμε τον θάνατο. Και ο θάνατος δεν ήταν αρχικό τμήμα του σχεδίου του Θεού για τη Δημιουργία Του. Δημιουργηθήκαμε να είμαστε ολόκληροι και άγιοι, ζώντας στον παράδεισο σε κοινωνία με τον Θεό. Η εισαγωγή του θανάτου ήταν η απαραίτητη ανταπόκριση στην αποδοχή της αμαρτίας μέσα στον κόσμο μας. Είναι καλοσύνη του Θεού που πεθαίνουμε. Αν δεν πεθαίναμε, θα έπρεπε να ζούμε σ' έναν αμαρτωλό κόσμο για όλη την αιωνιότητα.
Αυτή η γνώση δεν εξουδετερώνει απαραιτήτως την έμφυτη αντίδραση στη σκέψη της δικής σου θνητότητας. Η ευθραυστότητα των φυσικών μας σωμάτων και τα παραδείγματα των ξαφνικών θανάτων μάς υπενθυμίζουν πως δεν ελέγχουμε τα πράγματα σ' έναν μεγάλο και επικίνδυνο κόσμο. Έχουμε μια μεγάλη ελπίδα, ότι Αυτός που είναι μέσα μας είναι μεγαλύτερος από αυτόν που είναι μέσα στον κόσμο (Α΄ Ιωάννου 4:4). Κι έχει πάει να μας ετοιμάσει τόπο ώστε να πάμε κι εμείς μαζί Του (Ιωάννης 14:2). Θα μας βοηθούσε, όμως, να θεωρήσουμε τις πλέον άμεσες και πρακτικές σκέψεις που μας απασχολούν.
Υπάρχουν αρκετές πτυχές του ζητήματος του θανάτου που μπορούν να προκαλούν φόβο. Ευτυχώς, ο Θεός έχει μια απάντηση για κάθε μία από αυτές.
Ο φόβος του αγνώστου
Πώς ακριβώς είναι να πεθαίνεις; Τι βλέπεις όταν η ζωή σου εγκαταλείπει το φυσικό σου σώμα; Πώς θα συμβεί; Μοιάζει μ' αυτό που κάποιοι αναφέρουν – ένα λαμπρό φως; Κάποιοι σχετικοί;
Κανένας δεν γνωρίζει με βεβαιότητα πώς είναι να πεθαίνεις, αλλά η Αγία Γραφή μας περιγράφει τι συμβαίνει. Στη Β΄ Κορινθίους 5:6-8 και στη Φιλιππησίους 1:23 μας λέει πως όταν αφήνουμε το σώμα μας, βρισκόμαστε στην πατρίδα μας με τον Κύριο. Πόσο μας διαβεβαιώνει αυτή η σκέψη! Θα μείνουμε σ' αυτήν την κατάσταση μέχρις ότου έρθει ο Χριστός και αναστήσει τους πιστούς (Α΄ Κορινθίους 15:20-22, 6:14) οπότε θα μας δοθεί ένα καινούριο και ένδοξο σώμα.
Ο φόβος της απώλειας του ελέγχου
Εμείς οι άνθρωποι, φτάνοντας στην ενηλικίωση έχουμε διαμορφώσει αρκετά την ιδέα του πώς να αλληλεπιδρούμε με τον κόσμο γύρω μας. Γνωρίζουμε πώς να βρίσκουμε αυτό που χρειαζόμαστε, να παίρνουμε αυτό που θέλουμε και ν' αλληλεπιδρούμε με τους άλλους με τρόπο που ικανοποιεί τις προθέσεις μας.
Πολλοί, ακόμη κι αυτοί που ομολογούν πίστη στον Θεό, φοβούνται πολύ γιατί δεν παίρνουν αυτό που χρειάζονται με αποτέλεσμα να αισθάνονται πως πρέπει να χειραγωγούν τους άλλους που τους περιβάλλουν προς όφελός των. Όλοι έχουμε συναντήσει άνδρες και γυναίκες που κακομεταχειρίζονται άλλους και τσακώνονται από φόβο. Δεν εμπιστεύονται τον Θεό πως θα καλύψει τις ανάγκες τους κι έτσι μεριμνούν για τον εαυτό τους. Δεν εμπιστεύονται τους ανθρώπους πως θα τους σκεφτούν, κι έτσι απαιτούν αυτό που νομίζουν πως χρειάζονται.
Πόσο περισσότερο, λοιπόν, θα πρέπει να φοβούνται την απώλεια ελέγχου πάνω στον θάνατό τους! Ο Χριστός είπε στον Πέτρο σχετικά με τον τρόπο που θα πέθαινε, «Σε διαβεβαιώνω απόλυτα, όταν ήσουν νεότερος, έζωνες τον εαυτό σου, και περπατούσες όπου ήθελες· αφού γεράσεις, όμως, θα απλώσεις τα χέρια σου, και άλλος θα σε ζώσει, και θα σε φέρει όπου δεν θέλεις.» (Ιωάννης 21:18). Ο Πέτρος είχε αρνηθεί από φόβο τον Ιησού πριν λάβει αυτήν την προειδοποίηση. Όταν, όμως, ο Χριστός ανελήφθη στον Ουρανό, ο Πέτρος έγινε άλλος άνθρωπος –το πάθος του για τη μετάδοση του μηνύματος του Χριστού ξεπερνούσε την ανάγκη του να ελέγχει το περιβάλλον του (Πράξεις 5:17-42). Το Άγιο Πνεύμα, μόνο, του έδωσε τη δύναμη ν' αντιμετωπίσει τις οποιεσδήποτε προκλήσεις αντιμετώπιζε.
Φόβος γι' αυτούς που αφήνουμε πίσω
Η χριστιανική άποψη του θανάτου είναι «αποχωρισμός». Βασικά ο θάνατος είναι αποχωρισμός από τον Θεό. Στον φυσικό θάνατο αποχωριζόμαστε προσωρινά από τους αγαπητούς μας στη γη. Γνωρίζουμε πως ο αποχωρισμός μας θα είναι σύντομος, σε σύγκριση με την αιωνιότητα, αν κι αυτοί είναι χριστιανοί. Αν δεν είναι χριστιανοί, όμως, τα πράγματα διαφέρουν. Σ' αυτήν την περίπτωση έχουμε αποστολή να χρησιμοποιήσουμε αυτόν τον καιρό μαζί, να τους μιλήσουμε για το πού θα πάνε όταν πεθάνουν. Τελικά βέβαια η απόφαση είναι δική τους.
Ο φόβος του συμβάντος του θανάτου
Ελάχιστοι άνθρωποι γνωρίζουν το πώς θα πεθάνουν. Γρήγορα και ανώδυνα, στον ύπνο μας, μια μακρόχρονη αρρώστια –αυτό το άγνωστο στοιχείο και η ανικανότητα της προετοιμασίας μπορεί να μας τρομάζουν. Αλλά και αν γνωρίζουμε, αν υπάρχει διάγνωση μιας ανίατης αρρώστιας, και πάλι μπορεί να τρομάζουμε.
Αλλά είναι μόνο μια στιγμή. Μια στιγμή που όλοι στο παρελθόν έχουν βιώσει και όλοι θα βιώσουμε στο μέλλον. Οι χριστιανοί μπορούν να βασίζονται στην αλήθεια της Φιλιππησίους 3:20-21: «Επειδή το πολίτευμά μας είναι στους ουρανούς, απ' όπου και προσμένουμε Σωτήρα, τον Κύριο Ιησού Χριστό, ο οποίος θα μετασχηματίσει το σώμα της ταπείνωσής μας, ώστε να γίνει σύμμορφο με το σώμα της δόξας του, σύμφωνα με την ενέργεια με την οποία μπορεί και να υποτάξει τα πάντα στον εαυτό του.»
Θα βοηθηθείς στο να κατευνάσεις τον φόβο σου κάνοντας βήματα για να ετοιμάσεις τον εαυτό σου και τους πέριξ σου στην αντιμετώπιση του θανάτου.
Η υπερνίκηση του φόβου του θανάτου – πρακτικά βήματα
Πολλοί άνθρωποι πιστεύουν πως δεν θα έπρεπε να πεθάνουν διότι έχουν τόσα πολλά να κάνουν στη ζωή τους. Αυτό σημαίνει, συχνά, ότι έχουν ευθύνες και ατέλειωτες υποχρεώσεις που δεν θα πραγματοποιηθούν εάν αυτοί εκλείψουν. Αλλά το να έχεις υποχρεώσεις δεν σημαίνει πως δεν θα πεθάνεις στην ώρα σου. Ο έγκαιρος προγραμματισμός μπορεί να ελαττώσει τον φόβο.
Αν έχεις μια επιχείρηση ή παιδιά ή άλλα προστατευόμενα μέλη, ασχολήσου με τη φροντίδα τους. Δες ποιος μπορεί ν' αναλάβει τον ρόλο σου και κάνε ένα σχέδιο με το πρόσωπο αυτό. Γράψε την διαθήκη σου ή σύστησε καταπίστευμα. Σιγουρέψου πως όλα τα απαραίτητα έγγραφα είναι οργανωμένα και εύκολο να βρεθούν. Αποκατάστησε καταστρεμμένες σχέσεις πριν αυτό καταστεί αδύνατο. Αλλά μην ζεις για να πεθάνεις. Υπάρχει διαφορά ανάμεσα στο να κάνεις λογικά βήματα και στο να έχεις έμμονες ιδέες.
Η υπερνίκηση του φόβου του θανάτου – φυσικά βήματα
Αν έχεις έντονα συναισθήματα για το τι θα ήθελες να γίνει σε σένα όταν καταστείς αδύναμος, έκφρασέ τα τώρα. Είναι πολύ πιθανό πως κατά τη διάρκεια μιας αρρώστιας ή ενός ατυχήματος θα χάσεις τον έλεγχο της κατάστασης και θα καταστεί αδύνατο να γνωστοποιήσεις τις επιθυμίες σου. Κάνε μια διαθήκη ζωής. Ενημέρωσε τους στενούς σου ανθρώπους για το τι θέλεις –ή τουλάχιστον πες τους που αυτό είναι γραμμένο. Διάλεξε κάποιον που εμπιστεύεσαι και εξουσιοδότησέ τον να πάρει αποφάσεις για σένα όταν θα είσαι ανίκανος να τις πάρεις εσύ.
Η υπερνίκηση του φόβου του θανάτου – πνευματικά βήματα
Το πλέον σημαντικό πράγμα σχετικά με τον θάνατο είναι η αλήθεια περί ζωής. Αγαπάς την οικογένειά σου και την φροντίζεις αλλά ο Θεός την αγαπάει ακόμη περισσότερο. Μπορεί να στενοχωριέσαι για τη γήινη κληρονομιά που αφήνεις αλλά ο Θεός ενδιαφέρεται περισσότερο με την Ουράνια προοπτική. Όλα τα έγγραφα του κόσμου δεν μπορούν να προσφέρουν την ειρήνη του νου που δίνει μια απλή πράξη: μένω ενωμένος.
Ενώ ζούμε αυτή τη ζωή, είναι δύσκολο να έχουμε κατά νου πως πρόκειται μόνο για μια προσωρινή κατάσταση. Στη Α΄ Ιωάννου 2:15-17 γράφει, «Μην αγαπάτε τον κόσμο, ούτε αυτά που υπάρχουν μέσα στον κόσμο. Αν κάποιος αγαπάει τον κόσμο, η αγάπη του Πατέρα δεν υπάρχει μέσα σ' αυτόν· επειδή, κάθε τι που υπάρχει στον κόσμο: Η επιθυμία της σάρκας και η επιθυμία των ματιών και η αλαζονεία του βίου, δεν είναι από τον Πατέρα, αλλά είναι από τον κόσμο. Και ο κόσμος παρέρχεται και η επιθυμία του· εκείνος, όμως, που πράττει το θέλημα του Θεού, μένει στον αιώνα.» Αυτό πραγματοποιείται μένοντας ενωμένος (Α΄ Ιωάννου 2:24). Μένοντας στην αλήθεια του λόγου Του, πιστεύοντας αυτά που Εκείνος λέει για μας και τον κόσμο γύρω μας, θα μας δώσει τη σωστή προοπτική σχετικά με την παρούσα ζωή και τη μέλλουσα.
Όταν μπορούμε να μείνουμε σ' αυτήν την αιώνια προοπτική, τότε θα μπορούμε να πραγματοποιήσουμε τα λόγια στην Α΄ Ιωάννου 3:1-3: «Δέστε τι είδους αγάπη έδωσε σε μας ο Πατέρας, ώστε να ονομαστούμε παιδιά του Θεού. Γι' αυτό ο κόσμος δεν μας γνωρίζει, επειδή δεν γνώρισε αυτόν. Αγαπητοί, τώρα είμαστε παιδιά του Θεού κι ακόμα δεν φανερώθηκε τι πρόκειται να είμαστε· γνωρίζουμε, όμως, ότι όταν φανερωθεί θα είμαστε όμοιοι με αυτόν επειδή θα τον δούμε καθώς είναι.
Και καθένας που έχει αυτήν την ελπίδα επάνω σ' αυτόν, αγνίζει τον εαυτό του όπως εκείνος είναι αγνός.» Θα είναι τόσο φανερό πως δεν ανήκουμε σ' αυτόν τον κόσμο, που και οι άλλοι θα το αντιληφθούν. Έτσι θα είμαστε κάτοχοι της θέσης μας, ως παιδιά του Θεού, που ενεργά θα επιζητούμε να έρθει η ημέρα που θα γίνουμε σαν τον Χριστό και θα Τον δούμε όπως ακριβώς είναι.
English
Πώς μπορώ να υπερνικήσω τον φόβο του θανάτου; Πώς μπορώ να πάψω να φοβάμαι τον θάνατο;
