Ερώτηση
Έχουν οι άνθρωποι πραγματικά ελεύθερη βούληση;
Απάντηση
Εάν «ελεύθερη βούληση» σημαίνει ότι ο Θεός δίνει στους ανθρώπους την δυνατότητα να κάνουν επιλογές που επηρεάζουν πραγματικά τη μοίρα τους, τότε ναι, οι άνθρωποι έχουν ελεύθερη βούληση. Η σημερινή αμαρτωλή κατάσταση του κόσμου είναι άμεσα συνδεδεμένη με επιλογές του Αδάμ και της Εύας. Ο Θεός δημιούργησε τον άνθρωπο κατ΄ εικόνα Του και αυτό περιελάμβανε τη δυνατότητα να επιλέγει.
Ωστόσο, ελεύθερη βούληση δεν σημαίνει ότι ο άνθρωπος μπορεί να κάνει ό,τι θέλει. Οι επιλογές μας περιορίζονται σ΄ αυτές που είναι σύμφωνες με την φύση μας. Για παράδειγμα, ένας άνθρωπος μπορεί να επιλέξει να περάσει μια γέφυρα ή να μην την περάσει. Αυτό που δεν μπορεί να επιλέξει είναι να πετάξει πάνω από την γέφυρα – η φύση του τον εμποδίζει να πετάξει. Με παρόμοιο τρόπο, ο άνθρωπος δεν μπορεί να επιλέξει να είναι δίκαιος – η αμαρτωλή φύση του, τον εμποδίζει να ακυρώσει την ενοχή του (Προς Ρωμαίους 3:23). Έτσι, η ελεύθερη βούληση περιορίζεται από την φύση.
Ο περιορισμός αυτός δεν αμβλύνει την ευθύνη μας. Η Αγία Γραφή είναι σαφής ότι δεν έχουμε μόνο την ικανότητα να επιλέγουμε, έχουμε επίσης την ευθύνη να επιλέγουμε με σύνεση. Στην Παλαιά Διαθήκη, ο Θεός επέλεξε ένα έθνος (Ισραήλ) αλλά τα άτομα μέσα στο έθνος έφεραν την ευθύνη να επιλέξουν υπακοή στον Θεό. Και τα άτομα εκτός του Ισραήλ μπορούσαν να επιλέξουν επίσης να πιστεύουν και να ακολουθούν τον Θεό (π.χ. Ρουθ και Ραάβ).
Στην Καινή Διαθήκη, δίνεται στους αμαρτωλούς εντολή ξανά και ξανά να «μετανοήσουν» και να «πιστέψουν» (Κατά Ματθαίον 3:2, 4:17, Πράξεις 3:19, Α΄ Ιωάννη 3:23). Κάθε πρόσκληση για μετάνοια είναι μια πρόσκληση επιλογής. Η εντολή για πίστη προϋποθέτει ότι ο ακροατής μπορεί να επιλέξει να υπακούσει στην εντολή.
Ο Ιησούς προσδιόρισε το πρόβλημα ορισμένων άπιστων όταν τους είπε «Όμως, δεν θέλετε να έρθετε σε μένα, για να έχετε ζωή» (Κατά Ιωάννη 5:40). Προφανώς, θα μπορούσαν να πάνε αν το θέλανε, το πρόβλημά τους ήταν ότι επέλεξαν να μην πάνε. «Μη πλανιέστε• ο Θεός δεν εμπαίζεται• επειδή, ό,τι αν σπείρει ο άνθρωπος, αυτό και θα θερίσει» (Προς Γαλάτες 6:7) και εκείνοι που βρίσκονται εκτός σωτηρίας είναι «χωρίς δικαιολογία» (Προς Ρωμαίους 1:20-21).
Αλλά πως μπορεί ο άνθρωπος που περιορίζεται από μια αμαρτωλή φύση, ποτέ να επιλέξει αυτό που είναι καλό; Αυτό γίνεται μόνο με την χάρη και τη δύναμη του Θεού και η ελεύθερη βούληση γίνεται πραγματικά «ελεύθερη» με την έννοια να μπορεί να επιλέξει την σωτηρία (Κατά Ιωάννη 15:16). Είναι το Άγιο Πνεύμα που εργάζεται μέσα και μέσω της βούλησης ενός ατόμου για την αναγέννησή του (Κατά Ιωάννη 1:12-13) και να δώσει σ΄ αυτόν / αυτήν μια νέα φύση «…κτίστηκε σύμφωνα με τον Θεό, με δικαιοσύνη και οσιότητα της αλήθειας» (Προς Εφεσίους 4:24). Η σωτηρία είναι έργο του Θεού. Την ίδια στιγμή, τα κίνητρα, οι επιθυμίες και οι πράξεις μας είναι εθελοντικές και είμαστε δικαίως υπεύθυνοι γι΄ αυτές.
English
Έχουν οι άνθρωποι πραγματικά ελεύθερη βούληση;
