Ερώτηση
Αν ο Θεός γνώριζε ότι ο Αδάμ και η Εύα θα αμάρταναν, γιατί τους δημιούργησε;
Απάντηση
Η Αγία Γραφή λέει ότι ο Θεός δημιούργησε τα πάντα –κι εμάς τους ανθρώπους- για τον εαυτό Του. Η Δημιουργία Του Τον δοξάζει. «Απ’ αυτόν, και διαμέσου αυτού, και σ’ αυτόν είναι τα πάντα· σ’ αυτόν ανήκει η δόξα στους αιώνες, αμήν.» (Ρωμαίους 11:36).
Μπορεί να είναι δύσκολο ν’ αντιληφθούμε το πώς η πτώση τού Αδάμ και της Εύας στην αμαρτία μπορούσε να δοξάσει τον Θεό. Κάποιοι, ενδέχεται πραγματικά να διερωτώνται γιατί τους δημιούργησε στην αρχή, αν ο Θεός γνώριζε προ χρόνου το όλο πρόβλημα που θα προκαλούσαν.
Ο Θεός είναι παντογνώστης (Ψαλμός 139:1-6), και γνωρίζει το μέλλον (Ησαΐας 46:10). Είναι αναμφισβήτητο λοιπόν πως γνώριζε ότι ο Αδάμ και η Εύα θα αμάρταναν. Παρ’ όλα αυτά τους δημιούργησε και τους έδωσε ελεύθερη βούληση με την οποία επέλεξαν να αμαρτήσουν.
Πρέπει να σημειώσουμε προσεκτικά ότι η πτώση τού Αδάμ και της Εύας στην αμαρτία δεν σημαίνει ότι ο Θεός είναι η πηγή τής αμαρτίας ή ότι Αυτός τους πείραξε για ν’ αμαρτήσουν (Ιακώβου 1:13). Αλλά η Πτώση υπηρετεί πραγματικά το συνολικό σχέδιο τού Θεού για την Δημιουργία και το ανθρώπινο γένος.
Αν θεωρήσουμε αυτό που κάποιοι θεολόγοι ονομάζουν «μετά-αφήγηση» (ή πρωταρχική
ιστορία) των Γραφών, βλέπουμε ότι η βιβλική ιστορία μπορεί χοντρικά να χωριστεί σε τρία κύρια τμήματα: 1) παράδεισος (Γένεση 1-2)· 2) ο παράδεισος χάνεται (Γένεση 3—Αποκάλυψη 20)· και 3) ο παράδεισος επανακτάται (Αποκάλυψη 21-22). Το μεγαλύτερο με διαφορά αφηγηματικό τμήμα είναι αφιερωμένο στην μετάβαση από τον χαμένο παράδεισο ως την επανάκτησή του. Στο κέντρο αυτής της μετά-αφήγησης βρίσκεται ο σταυρός, που είχε σχεδιαστεί απ’ αυτήν την αρχή (Πράξεις 2:23).
Διαβάζοντας προσεκτικά τις Γραφές, οδηγούμαστε στα ακόλουθα συμπεράσματα:
1. Η Πτώση τού ανθρώπινου γένους ήταν εκ των προτέρων γνωστή στον Θεό.
2. Η σταύρωση τού Χριστού και ο εξιλασμός για τους εκλεκτούς τού Θεού ήταν προορισμένος από τον Θεό.
3. Ολοι οι άνθρωποι θα δοξάσουν τον Θεό κάποια μέρα (Ψαλμός 86:9), και ο Θεός προτίθεται «να ανακεφαλαιώσει τα πάντα στον Χριστό, κι αυτά που είναι μέσα στους ουρανούς κι αυτά που είναι επάνω στη γη» (Εφεσίους 1:10).
Σκοπός τού Θεού ήταν να δημιουργήσει έναν κόσμο στον οποίον η δόξα Του θα φανερωνόταν σε όλη της την πληρότητα. Η δόξα τού Θεού είναι ο κύριος σκοπός τής Δημιουργίας. Αυτός είναι πραγματικά ο κύριος στόχος όλων των ενεργειών Του. Το σύμπαν δημιουργήθηκε για να φανερώνει την δόξα τού Θεού (Ψαλμός 19:1), και η οργή τού Θεού αποκαλύπτεται ενάντια σ’ εκείνους που αποτυγχάνουν να δοξάσουν τον Θεό (Ρωμαίους 1:18–25). Ο κόσμος που φανερώνει με τον καλύτερο τρόπο την δόξα τού Θεού είναι ο κόσμος που έχουμε —ένας κόσμος που του επιτράπηκε ν’ αποτύχει, ένας κόσμος που λυτρώθηκε, ένας κόσμος που θ’ αποκατασταθεί στην αρχική του τελειότητα.
Η οργή και το έλεος τού Θεού φανερώνουν τον πλούτο τής δόξας Του, αλλά δεν μπορούμε να δούμε ούτε το ένα ούτε το άλλο χωρίς την Πτώση τού ανθρώπινου γένους. Δεν θα γνωρίζαμε ποτέ την χάρη αν δεν χρειαζόμασταν ποτέ αυτήν την χάρη. Ολο το σχέδιο τού Θεού, συνεπώς, —συμπεριλαμβανομένης της Πτώσης, της εκλογής, της λύτρωσης και του εξιλασμού τού ανθρώπου —υπηρετεί τον σκοπό τής δόξας τού Θεού. Όταν ο άνθρωπος έπεσε στην αμαρτία, το έλεος τού Θεού εκδηλώθηκε αμέσως καθώς ο Θεός δεν τον θανάτωσε επί τόπου. Η χάρη τού Θεού εκδηλώθηκε αμέσως παρέχοντας το κάλυμμα που θα σκέπαζε την ντροπή τους (Γένεση 3:21). Η υπομονή και η μακροθυμία τού Θεού έγιναν φανερές καθώς η ανθρωπότητα βυθιζόταν όλο και περισσότερο μέσα στην αμαρτία. Η δικαιοσύνη και η οργή τού Θεού εκδηλώθηκαν όταν έστειλε τον Κατακλυσμό, και το έλεος και η χάρη Του εκδηλώθηκαν και πάλι όταν έσωσε τον Νώε και την οικογένειά Του. Η άγια οργή και η τέλεια δικαιοσύνη τού Θεού θα εκδηλωθούν στο μέλλον όταν αντιμετωπίσει τον Σατανά άπαξ δια παντός (Αποκάλυψη 20:7-10).
Η δόξα τού Θεού αποκαλύπτεται επίσης στην αγάπη Του (Α΄ Ιωάννου 4:16). Η γνώση που έχουμε για την αγάπη τού Θεού πηγάζει από το πρόσωπο και το σωτηριακό έργο τού Ιησού Χριστού στον ξεπεσμένο κόσμο μας. «Με τούτο φανερώθηκε η αγάπη τού Θεού σε μας, επειδή ο Θεός τον Υιό του τον μονογενή απέστειλε στον κόσμο για να ζήσουμε διαμέσου αυτού.» (Α΄ Ιωάννου 4:9). Αν ο Θεός αποφάσιζε να μην δημιουργήσει τον Αδάμ και την Εύα με βάση την γνώση Του για την πτώση τους —ή τους κατασκεύαζε ρομπότ χωρίς βούληση —δεν θα είχαμε ποτέ γνωρίσει αληθινά τι είναι αγάπη.
Η απόλυτη φανέρωση τής δόξας τού Θεού έγινε στον σταυρό, όπου συναντήθηκαν η οργή Του, η δικαιοσύνη Του και το έλεός Του. Η δίκαιη κρίση όλης της αμαρτίας πραγματοποιήθηκε στον σταυρό, και η χάρη του Θεού φανερώθηκε στα λόγια του Γιου Του, «πατέρα, συγχώρεσέ τους» (Λουκάς 23:34). Η αγάπη και η χάρη τού Θεού γίνονται φανερές σ’ εκείνους που ο Θεός έχει σώσει (Ιωάννης 3:16, Εφεσίους 2:8-10). Τελικώς, ο Θεός θα δοξαστεί καθώς οι εκλεκτοί Του Τον λατρεύουν σε όλη την αιωνιότητα μαζί με τους αγγέλους, και οι ασεβείς θα δοξάσουν, επίσης, τον Θεό καθώς η δικαιοσύνη Του επιφέρει την αιώνια τιμωρία τών αμετανόητων αμαρτωλών (Φιλιππησίους 2:11). Χωρίς την πτώση τού Αδάμ και της Εύας δεν θα γνωρίζαμε ποτέ την δικαιοσύνη του Θεού, την χάρη, το έλεος ή την αγάπη.
Κάποιοι εγείρουν την αντίρρηση ότι η πρόγνωση τού Θεού και ο προορισμός τής Πτώσης ακυρώνει την ελευθερία τού ανθρώπου. Με άλλα λόγια, αν ο Θεός δημιούργησε το ανθρώπινο γένος με πλήρη γνώση τής επικείμενης πτώσης στην αμαρτία, πώς μπορεί ο άνθρωπος να είναι υπεύθυνος για την αμαρτία του; Η καλύτερη απάντηση στην ερώτηση αυτή βρίσκεται στην Ομολογία Πίστης τού Γουέστμινστερ:
«Ο Θεός όρισε προαιωνίως δια της σοφότατης και αγιότατης βουλής Του, ελευθέρως και αμεταβλήτως, το κάθε τι που θα συνέβαινε· έτσι ακόμη, καθώς κατ’ αυτόν τον τρόπο ούτε ο Θεός είναι ο δημιουργός της αμαρτίας, ούτε η βία προσφέρθηκε στη βούληση των δημιουργημάτων· ούτε η ελευθερία ή το ενδεχόμενο των δεύτερων αιτιών έχει απομακρυνθεί, αλλά μάλλον εδραιωθεί.» (WFC, III.1)
Με άλλα λόγια, ο Θεός ορίζει μελλοντικά γεγονότα με τέτοιο τρόπο που η ελευθερία μας και η δράση δεύτερων αιτιών (π.χ., οι νόμοι της φύσης) διατηρούνται. Οι θεολόγοι αυτό το αποκαλούν «σύμπτωση». Η κυρίαρχη βουλή τού Θεού ρέει συμπτωματικά μαζί με τις δικές μας ελεύθερες επιλογές με τέτοιον τρόπο που οι ελεύθερες επιλογές μας οδηγούν στο αποτέλεσμα τής πραγματοποίησης τού θελήματος τού Θεού (μιλώντας για «ελεύθερες» εννοούμε ότι οι επιλογές μας δεν επιβάλλονται από εξωτερικές επιρροές). Πρόκειται για μια πολύπλοκη διάδραση βουλήσεων και επιλογών αλλά ο Δημιουργός Θεός μπορεί να χειριστεί κάθε βαθμό πολυπλοκότητας.
Ο Θεός προείδε την Πτώση τού Αδάμ και της Εύας. Παρ’ όλα αυτά τους δημιούργησε σύμφωνα με την δική Του εικόνα για να δοξάσει τον εαυτό Του. Τους έδωσε ελευθερία επιλογής. Αν και επέλεξαν την ανυπακοή, η επιλογή τους αυτή κατέστη το μέσον δια του οποίου η απόλυτη βουλή του Θεού πραγματοποιήθηκε και δια της οποίας η πλήρης δόξα Του θα γίνει αντιληπτή.
English
Αν ο Θεός γνώριζε ότι ο Αδάμ και η Εύα θα αμάρταναν, γιατί τους δημιούργησε;