Ποιο είναι το οντολογικό επιχείρημα σχετικά με την ύπαρξη του Θεού;

Το οντολογικό επιχείρημα δεν βασίζεται στην παρατήρηση του κόσμου (όπως το κοσμολογικό και το τελολογικό) αλλά μονάχα στη λογική. Συγκεκριμένα, το οντολογικό επιχείρημα συνάγεται από τη μελέτη της ύπαρξης (οντολογία). Η πρώτη και πλέον δημοφιλής μορφή του επιχειρήματος αυτού ξεκινάει τον 11ο αιώνα μ.Χ., από τον Άνσελμο. Ξεκινά με τη δήλωση πως η ιδέα του Θεού αφορά «την ύπαρξη που καμία άλλη μεγαλύτερη δεν μπορεί να εννοηθεί». Καθώς η ύπαρξη είναι δυνατή, και το να υπάρχεις είναι μεγαλύτερο από το να μην υπάρχεις, τότε ο Θεός πρέπει να υπάρχει (αν ο Θεός δεν υπήρχε, τότε μια μεγαλύτερη ύπαρξη θα μπορούσε να επινοηθεί, αλλά αυτό αυτοαναιρείται –δεν μπορείς να έχεις κάτι μεγαλύτερο από αυτό που μεγαλύτερό του δεν μπορεί να εννοηθεί!). Συνεπώς, ο Θεός πρέπει να υπάρχει. Ο Ντεκάρτ εργάστηκε παρομοίως, μόνο που ξεκίνησε από την ιδέα της τέλειας ύπαρξης.

Ο αθεϊστής Μπέρτραντ Ράσσελ είπε ότι είναι ευκολότερο να πεις πως το οντολογικό επιχείρημα δεν είναι καλό παρά να πεις ακριβώς το τι δεν πάει καλά με αυτό! Τα οντολογικά επιχειρήματα, όμως, δεν είναι αρκετά δημοφιλή σήμερα στους περισσότερους χριστιανικούς κύκλους. Πρώτον, φαίνεται να θέτουν το ερώτημα, με τι μοιάζει ο Θεός. Δεύτερον, το υποκειμενικό ενδιαφέρον είναι λίγο για τους μη πιστούς, καθώς τα επιχειρήματα αυτά στερούνται αντικειμενικής υποστήριξης. Τρίτον, είναι δύσκολο το να δηλώσεις απλά πως κάτι πρέπει να υπάρχει εξ’ ορισμού. Χωρίς καλή φιλοσοφική υποστήριξη στο γιατί κάτι πρέπει να υπάρχει, απλά ορίζοντας πως κάτι υπάρχει, δεν είναι καλή φιλοσοφία (σαν να δηλώνεις πως οι μονόκεροι είναι κάτι μαγικό). Παρά τα προβλήματα αυτά, αρκετοί επιφανείς φιλόσοφοι συνεχίζουν σήμερα να εργάζονται σ’ αυτήν την περισσότερο ασυνήθιστη μορφή του θεολογικού επιχειρήματος.

English

---

Επιστροφή στην Ελληνική αρχική σελίδα

Ποιο είναι το οντολογικό επιχείρημα σχετικά με την ύπαρξη του Θεού;