Ερώτηση
Τι λέει η Αγία Γραφή σχετικά με την εξωσωματική εμπειρία / αστρική προβολή;
Απάντηση
Οι πληροφορίες σχετικά με τις «εξωσωματικές» εμπειρίες είναι πάρα πολλές και υποκειμενικές. Σύμφωνα με τη Βικιπαίδεια, ένας στους δέκα ανθρώπους ισχυρίζονται πως είχαν μια εξωσωματική εμπειρία, και προκύπτει από τους ισχυρισμούς αυτούς πως πρόκειται για πολλών ειδών εμπειρίες. Κυμαίνονται από αθέλητες εξωσωματικές εμπειρίες ή επιθανάτιες ή μετά ή κατά τη διάρκεια ενός ατυχήματος ή τραύματος, μέχρι αυτού που αποκαλείται «αστρική προβολή», κατά την οποία κάποιος προσπαθεί συνειδητά να εγκαταλείψει το σώμα του και να ανέλθει σ' ένα πνευματικό επίπεδο, όπου εκεί, πιστεύει, θα βρει την αλήθεια και τη σαφήνεια.
Λίγοι φημισμένοι χριστιανοί έζησαν αυτό που θα μπορούσαμε να χαρακτηρίσουμε, στον σημερινό κόσμο, ως εξωσωματική εμπειρία, και ο επιφανέστερος όλων ήταν ο απόστολος Παύλος. Γράφει στη Β΄ Κορινθίους 12:1-4, «Να καυχώμαι, βέβαια, δεν με συμφέρει, επειδή θάρθω σε οπτασίες και αποκαλύψεις του Κυρίου. Γνωρίζω έναν άνθρωπο εν Χριστώ πριν από 14 χρόνια, (είτε μέσα στο σώμα, δεν ξέρω· είτε έξω από το σώμα, δεν ξέρω· ο Θεός ξέρει)· ότι αυτού του είδους ο άνθρωπος αρπάχτηκε μέχρι τον τρίτο ουρανό. Και γνωρίζω αυτού του είδους τον άνθρωπο, (είτε μέσα στο σώμα, είτε έξω από το σώμα, δεν ξέρω, ο Θεός ξέρει), ότι αρπάχτηκε στον παράδεισο, και άκουσε λόγια ανεκλάλητα, που δεν επιτρέπεται σε έναν άνθρωπο να μιλήσει.» Στα εδάφια που προηγούνται αυτής της περικοπής, ο Παύλος απαριθμεί τα «καυχήματά» του, όλα εκείνα που, αν βασιζόταν στα έργα και τις καλές πράξεις, θα του εξασφάλιζαν την είσοδο στον Ουρανό. Αν και φαίνεται πως αναφέρεται σε κάποιον τρίτο, οι ερευνητές συμφωνούν πως μιλάει για τον εαυτό του χρησιμοποιώντας το τρίτο πρόσωπο. Συνεπώς, περιλαμβάνει αυτήν την, ως φαίνεται, εξωσωματική εμπειρία στην απαρίθμηση των καυχημάτων του. Το ζήτημα είναι πως κάθε αποκάλυψη που προέρχεται πέραν της Αγίας Γραφής (εξωβιβλική αποκάλυψη) δεν αποτελεί αξιόπιστη πηγή, και καθώς ο Παύλος λέει, «δεν προκύπτει κανένα όφελος από αυτήν». Αυτό δεν σημαίνει ότι η εξωσωματική εμπειρία του δεν ήταν πραγματική, αλλά ότι δεν βασίζεται σ' αυτήν για να βρει την αλήθεια ή για να ωφελήσει πραγματικά, καθ' οιονδήποτε τρόπο, τον εαυτό του ή τους άλλους.
Μια επιθανάτια εμπειρία, ή μια αθέλητη εξωσωματική εμπειρία, όπως αυτή του αποστόλου Παύλου, θα πρέπει ν' αντιμετωπίζεται όπως συμβαίνει μ' ένα όνειρο στη ζωή του χριστιανού –ένα ανεξήγητο φαινόμενο που ενδέχεται ν' αποτελεί μια καλή ιστορία, αλλά δεν μας προσφέρει κάποια αλήθεια. Ο μόνος τόπος στον οποίο βρίσκουμε την απόλυτη αλήθεια είναι ο λόγος του Θεού. Όλες οι άλλες πηγές είναι απλώς υποκειμενικές αφηγήσεις ή εξηγήσεις βασισμένες σ' αυτά που μπορούμε ν' ανακαλύψουμε με την περιορισμένη νοημοσύνη μας. Το βιβλίο της Αποκάλυψης ή το όραμα του Ιωάννη αποτελεί μια εξαίρεση σ' αυτό, όπως επίσης οι προφητείες ή τα οράματα των προφητών της Παλαιάς Διαθήκης. Σε κάθε μία από τις περιπτώσεις αυτές, ο Θεός αποκάλυπτε κάτι στους προφήτες μέσω των λόγων που τους απηύθυνε, κι εκείνοι έπρεπε να μεταδώσουν αυτό που είχαν δει διότι προερχόταν άμεσα από το στόμα του Θεού.
Μια εθελούσια εξωσωματική εμπειρία ή «αστρική προβολή» διαφέρει. Ο άνθρωπος που προσπαθεί να επιτύχει μια εξωσωματική εμπειρία προκειμένου να συνδεθεί με πνεύματα, εξασκεί αποκρυφισμό. Υπάρχουν δύο σχετικές μορφές. Η πρώτη αποκαλείται μοντέλο της «φάσης», σύμφωνα με το οποίο κάποιος προσπαθεί να βρει νέα πνευματική αλήθεια αποκτώντας πρόσβαση σε τμήμα του νου που είναι «αποκομμένο» κατά τη διάρκεια της καθημερινής ζωής. Η πρακτική αυτή συνδέεται με τον βουδισμό ή τον μεταμοντερνισμό και την πεποίθηση ότι ο φωτισμός επιτυγχάνεται καθώς στρέφουμε τη ματιά μας μέσα μας. Η άλλη μορφή αποκαλείται το «μυστικό» μοντέλο, κατά το οποίο κάποιος προσπαθεί να εξέλθει τελείως από το σώμα του και το πνεύμα του ταξιδεύει σ' ένα άλλο επίπεδο, που δεν συνδέεται καθόλου με τον φυσικό κόσμο.
Η Αγία Γραφή προειδοποιεί ενάντια στην εξάσκηση του αποκρυφισμού ή της μαγείας, λέγοντας στη Γαλάτας 5:19-20, ότι εκείνοι που την εφαρμόζουν δεν θα κληρονομήσουν τη βασιλεία του Θεού. Οι εντολές του Θεού αποβαίνουν πάντοτε προς όφελός μας, και μας προστάζει να μείνουμε μακριά από αποκρυφιστικές πρακτικές διότι υπάρχει ο μεγάλος κίνδυνος ν' ανοιχτεί κάποιος στα δαιμόνια, που λένε ψέματα για τον Θεό και προκαλούν σύγχυση στο νου μας, όταν προσπαθούμε να εισδύσουμε στον κόσμο των πνευμάτων. Στον Ιώβ 4:12-21, ο Ελιφάζ αναφέρει πως τον επισκέφθηκε σε όνειρό του ένα πνεύμα ψεύδους, που του είπε ότι ο Θεός δεν έχει σε υπόληψη τους ανθρώπους και δεν ενδιαφέρεται γι' αυτούς, πράγμα που είναι ψέμα! Το μοντέλο της φάσης είναι, ακόμη, μάταιο, σύμφωνα με τις Γραφές. Στον Ιερεμία 17:9 γράφει, «Ανεξερεύνητα είναι τα βάθη της ανθρώπινης καρδιάς! Είναι τόσο απατηλή και αδιόρθωτη· ποιος μπορεί να την γνωρίσει σε βάθος;» (ΝΜΒ) και στην Α΄ Κορινθίους 2:1-5 γράφει, «Αδελφοί, και εγώ όταν ήρθα σε σας, ήρθα όχι με υπεροχή λόγου ή σοφίας κηρύττοντας σε σας τη μαρτυρία του Θεού. Επειδή, αποφάσισα να μη ξέρω ανάμεσά σας τίποτε άλλο, παρά μονάχα τον Ιησού Χριστό, κι αυτόν σταυρωμένο. Και εγώ ήρθα σε σας με ασθένεια, και με φόβο, και με πολύ τρόμο. Και ο λόγος μου και το κήρυγμά μου δεν γίνονταν με καταπειστικά λόγια ανθρώπινης σοφίας αλλά με απόδειξη Πνεύματος και δύναμης· ώστε η πίστη σας να είναι όχι διαμέσου της σοφίας των ανθρώπων αλλά διαμέσου της δύναμης του Θεού.» Είναι μάταιο να επιζητείς απεριόριστη σοφία μέσα στον περιορισμένο ανθρώπινο νου.
Ένα συγκεκριμένο παράδειγμα έχουμε στο δημοφιλές βιβλίο 90 λεπτά στον Ουρανό, του Ντον Πάιπερ. Ο Πάιπερ περιγράφει τι είναι, στην πραγματικότητα, η εξωσωματική εμπειρία που είχε μετά από σοβαρό τροχαίο ατύχημα, κατά τη διάρκεια του οποίου πιστεύει πως πέθανε και μετέβη στον Ουρανό για 90 λεπτά. Είναι συζητήσιμο το κατά πόσον ο Πάιπερ είδε πραγματικά τον Ουρανό ή μετέβη εκεί για κάποιο χρονικό διάστημα, και τελικά κανένας δεν γνωρίζει εκτός από τον Θεό. Υπάρχει όμως ένα σοβαρό πρόβλημα, από θεολογική άποψη, με το συμπέρασμα που συνήγαγε ο ποιμένας Πάιπερ από την εμπειρία του. Λέει στον αναγνώστη ότι τώρα, αφού έχει βρεθεί στον Ουρανό, μπορεί να παρηγορεί θλιμμένους ανθρώπους στις κηδείες «με περισσότερη εξουσία» από ό,τι μπορούσε να το κάνει προηγουμένως. Τα κίνητρα του Πάιπερ είναι σωστά: θέλει να δώσει ελπίδα στους ανθρώπους. Είναι, όμως, τελείως λάθος να λέμε ότι η δική του υποκειμενική εμπειρία θα του δώσει περισσότερη εξουσία να προσφέρει την ελπίδα του Ουρανού παρά αυτό που προσφέρει η τέλεια αλήθεια των Γραφών.
Συμπερασματικά, για όποιο είδος εξωσωματικής εμπειρίας κι αν μιλάμε, το κύριο σημείο που πρέπει να θυμόμαστε είναι ότι αυτή η εμπειρία δεν θα μας προσθέσει ούτε αλήθεια ούτε γνώση. Αν συμβεί μια ακούσια εξωσωματική εμπειρία στη ζωή ενός χριστιανού, η καλύτερη προσέγγιση θα ήταν να την θεωρήσουμε πως ανήκει στην ίδια κατηγορία που ανήκουν τα όνειρα –κάτι ενδιαφέρον, ίσως, αλλά όχι μια πηγή αλήθειας. Οι χριστιανοί καλούνται να βρίσκουν την αλήθεια μόνο στα λόγια του Θεού, όπως προσευχήθηκε ο Χριστός στον Ιωάννη 17:17, «αγίασέ τους στην αλήθεια· ο λόγος σου είναι αλήθεια».
English
Τι λέει η Αγία Γραφή σχετικά με την εξωσωματική εμπειρία / αστρική προβολή;