Ερώτηση
Είναι κακό να έχουμε εικόνες του Χριστού;
Απάντηση
Όταν ο Θεός έδωσε τον Νόμο Του στον άνθρωπο, του μίλησε στην αρχή με τα λόγια: «Εγώ είμαι ο Κύριος ο Θεός σου, που σε έβγαλε από τη γη της Αιγύπτου» (Έξοδος 20:2), με την προειδοποίηση πως ο Ισραήλ δεν πρέπει να έχει άλλους θεούς εκτός από Αυτόν. Αμέσως μετά ακολούθησε η εντολή να μην κατασκευάσει κάποιο ομοίωμα οιουδήποτε πράγματος «από όσα είναι στον ουρανό επάνω ή όσα είναι στη γη κάτω ή όσα είναι στα νερά κάτω από τη γη» (Έξοδος 20:4) με σκοπό να τα λατρέψει ή να τα προσκυνήσει. Το εκπληκτικό, αναφορικά με την ιστορία του λαού Ισραήλ, είναι ότι παράκουσαν την εντολή αυτή περισσότερο από κάθε άλλη. Ξανά και ξανά έφτιαξαν είδωλα που αναπαριστούσαν θεούς και τα λάτρεψαν. Ξεκίνησαν με το χρυσό μοσχάρι, την ίδια ώρα που ο Θεός έγραφε τις Δέκα Εντολές πάνω στις πλάκες για τον Μωυσή (Έξοδος 32)! Η λατρεία των ειδώλων όχι μόνο απομάκρυνε τον Ισραήλ μακριά από τον αληθινό και ζωντανό Θεό, αλλά και τους οδήγησε σε κάθε μορφής αμαρτία , όπως στην ιερή πορνεία, στα όργια, ακόμη και στις θυσίες των παιδιών τους.
Το να έχουμε, βέβαια, μια εικόνα του Ιησού να κρέμεται στον τοίχο του σπιτιού μας ή της εκκλησίας, δεν σημαίνει ότι ασκούμε ειδωλολατρία. Είναι πιθανό μια εικόνα του Χριστού ή του Εσταυρωμένου να αποβεί αντικείμενο λατρείας, οπότε ο λατρευτής εκτρέπεται. Δεν υπάρχει όμως στην Καινή Διαθήκη κάτι συγκεκριμένο που απαγορεύει στον χριστιανό να έχει μια εικόνα του Ιησού. Μια τέτοια εικόνα θα μπορούσε ν' αποτελεί υπενθύμιση για προσευχή, για στροφή της προσοχής στον Κύριο, ή για πορεία στα ίχνη Του. Οι πιστοί οφείλουν να γνωρίζουν ότι ο Κύριος δεν περιορίζεται σε μια εικόνα δύο διαστάσεων κι ότι η προσευχή και η δοξολογία δεν προσφέρονται σε μια εικόνα. Μια εικόνα δεν θα καταστεί ποτέ η πλήρης αποτύπωση του προσώπου του Θεού, ή μια ακριβής επίδειξη της δόξας Του, και δεν θα πρέπει ποτέ ν' αποτελέσει υποκατάστατο της θεώρησης του προσώπου Του και της εμβάθυνσης στη γνώση Του. Και φυσικά, ακόμη και η ομορφότερη αναπαράσταση του Ιησού Χριστού, δεν είναι τίποτα περισσότερο από τη σύλληψη ενός καλλιτέχνη, για το πώς θα έμοιαζε ο Κύριος.
Τα πράγματα δείχνουν πως δεν γνωρίζουμε πώς φαινόταν ο Χριστός. Αν οι λεπτομέρειες της φυσικής Του εμφάνισης ήταν σημαντικές για μας να τις γνωρίζουμε, ο Ματθαίος, ο Πέτρος και ο Ιωάννης θα μας είχαν, ασφαλώς, δώσει μια ακριβή περιγραφή, όπως επίσης τα αδέλφια του Ιησού, ο Ιάκωβος και ο Ιούδας. Αλλά οι συγγραφείς αυτοί της Καινής Διαθήκης δεν δίνουν καμία λεπτομέρεια των φυσικών χαρακτηριστικών του Ιησού. Το θέμα αφήνεται στη δική μας φαντασία.
Είναι βέβαιο πως δεν χρειαζόμαστε μια εικόνα για να δούμε τη φύση του Κυρίου και Σωτήρα μας. Χρειάζεται μόνο να στρέψουμε τη ματιά μας στη Δημιουργία, όπως μας υπενθυμίζει ο Ψαλμός 19:1–2: «Οι ουρανοί διηγούνται τη δόξα του Θεού, και το στερέωμα αναγγέλλει το έργο των χεριών του. Η ημέρα προς την ημέρα εκφράζει λόγο, και η νύχτα προς τη νύχτα αναγγέλλει γνώση.» Ακόμη, η ύπαρξή μας καθ' εαυτή ως λυτρωμένοι του Κυρίου, αγιασμένοι και δικαιωμένοι με το χυμένο αίμα Του στο σταυρό, θα πρέπει να Τον θεωρεί πάντοτε ενώπιον μας.
Η Αγία Γραφή, αυτός ο λόγος του Θεού, είναι γεμάτος με μη φυσικές περιγραφές του Χριστού, που αιχμαλωτίζουν τη φαντασία μας και συναρπάζουν την ψυχή μας. Είναι το φως του κόσμου (Ιωάννης 1:5)· ο άρτος της ζωής (Ιωάννης 6:32–33)· το ζωντανό νερό που σβήνει τη δίψα της ψυχής μας (Ιωάννης 4:14)· ο αρχιερέας που μεσιτεύει υπέρ ημών στον Πατέρα (Εβραίους 2:17)· ο καλός ποιμένας που θυσιάζει τη ζωή Του για τα πρόβατά Του (Ιωάννης 10:11, 14)· ο άμωμος Αμνός του Θεού (Αποκάλυψη 13:8)· ο αρχηγός και τελειωτής της πίστης μας (Εβραίους 12:2)· ο δρόμος, η αλήθεια και η ζωή (Ιωάννης 14:6)· και αυτή η εικόνα του αόρατου Θεού (Κολοσσαείς 1:15). Ένας τέτοιος Σωτήρας είναι πολύ πιο όμορφος από ένα κομμάτι χαρτί που κρέμεται στον τοίχο.
Στο βιβλίο της Χρυσό Νήμα, η ιεραπόστολος Έιμυ Καρμάικλ μιλάει για την Πρίνα, μια νεαρή Ινδή κοπέλα, που έγινε χριστιανή και έζησε στο ορφανοτροφείο της Έιμυ. Η Πρίνα δεν είχε δει ποτέ μια εικόνα του Χριστού· η δεσποινίς Καρμάικλ, όμως, προσευχόταν το Άγιο Πνεύμα ν' αποκαλύψει τον Χριστό σε κάθε κορίτσι, «διότι ποιος άλλος παρά μια θεία ύπαρξη μπορεί να δείξει τη θεότητα!» Μια μέρα η Πρίνα έλαβε ένα πακέτο από το εξωτερικό. Το άνοιξε ανυπόμονα και έβγαλε από μέσα μια εικόνα του Χριστού. Η Πρίνα ρώτησε αθώα ποιος ήταν αυτός. Όταν έλαβε την απάντηση πως ήταν ο Ιησούς, ξέσπασε σε κλάματα. «Τι συμβαίνει» την ρώτησαν. «Γιατί κλαις;» Η απάντηση της μικρής Πρίνα τα λέει όλα: «Νόμιζα πως ήταν πολύ πιο όμορφος από αυτήν» (σελίδα 151).
English
Είναι κακό να έχουμε εικόνες του Χριστού;