Ερώτηση
Τι είναι η παριστάνω τον Θεό;
Απάντηση
Το ερώτημα αυτό φέρνει στην επιφάνεια μερικές από τις κρυφές σκέψεις που παίζουν ρόλο στην λήψη αποφάσεων σχετικά με το τέλος τής ζωής. Η πρωταρχική σκέψη για πολλούς ανθρώπους είναι το κατά πόσον η ζωή έχει «νόημα» πέραν συγκεκριμένων ορίων ταλαιπωρίας ή απώλειας ζωτικών λειτουργιών. Ένα πρόβλημα στην αξιολόγηση τέτοιου «νοήματος» είναι η συχνή υποκειμενική φύση τής διαδικασίας λήψης απόφασης.
Μια βαθύτερη θεώρηση είναι το θέλημα τού Θεού, ο Δωρητής τής ζωής και της σοφίας —σοφία που πολύ την χρειαζόμαστε μέσα στις κακουχίες τής ζωής (Ψαλμός 27:11, 90:12). Είναι ο Θεός που δίνει σκοπό και νόημα στην ζωή ως την στιγμή τού θανάτου. Πρέπει να προστατεύουμε την ζωή ως δώρο τού Θεού. Ο Θεός μόνον είναι κυρίαρχος πάνω στην ώρα και τον τρόπο τού θανάτου μας. Ο γιατρός που διαχειρίζεται μια αγωγή που μπορεί να σώσει μια ζωή δεν «παριστάνει τον Θεό»· τιμά το δώρο τού Θεού.
Οι συγκρουόμενες αξίες στην λήψη απόφασης για το τέλος τής ζωής κυμαίνονται μεταξύ δύο άκρων. Στο ένα άκρο τού φάσματος βρίσκονται εκείνοι που προωθούν την ευθανασία: είναι κακό να υποφέρει κάποιος και πρέπει να το περιορίσουμε —σκοτώνοντας τον πάσχοντα, αν χρειαστεί. Στο άλλο άκρο υπάρχουν αυτοί που θεωρούν ιερή την ζωή και επιδιώκουν να την παρατείνουν με κάθε τίμημα, χρησιμοποιώντας κάθε διαθέσιμη τεχνολογία.
Το πρόβλημα με την πρώτη άποψη, πέραν του γεγονότος ότι η ευθανασία είναι φόνος, είναι ότι οι Γραφές δεν μας ωθούν πουθενά ν’ αποφεύγουμε την κακοπάθεια με κάθε τίμημα. Οι πιστοί καλούμαστε πραγματικά να πάσχουμε όπως ο Χριστός για να εκπληρώσουμε τους δίκαιους και λυτρωτικούς σκοπούς Του για μας (Α΄ Πέτρου 2:20-25, 3:8-18, 4:12-19). Συμβαίνει συχνά, αφού κάποιος έχει απογοητευτεί από σημαντική ταλαιπωρία και απώλεια, ν’ αξιολογεί ό,τι είναι αληθώς σημαντικό και να μπορεί να προοδεύσει στην επέκταση τών σχεδίων τού Θεού.
Η εγγενής πολυπλοκότητα τής άλλης άποψης αποτελεί τον ορισμό τής «ζωής». Πότε τελειώνει πραγματικά η ζωή; Η κλασική απεικόνιση είναι η καλούμενη συνεχής φυτική κατάσταση, στην οποία κάποιος μπορεί να ζήσει για πολλά χρόνια απλώς και μόνο διότι τρέφεται κι ενυδατώνεται. Πολλοί υποθέτουν ότι τέτοιοι ασθενείς δεν έχουν νοητική αντίληψη και συνεπώς δεν έχουν καθόλου «ζωή». Οι νευρολόγοι μετρούν την ανταπόκριση τών ασθενών με συγκεκριμένες νευρολογικές διεγέρσεις στην προσπάθειά τους να πληροφορήσουν τους λαμβάνοντες αποφάσεις. Αλλοι, όμως, πιστεύουν πως αν κάποιος στην κατάσταση αυτήν έχει παλμό, τότε υπάρχει ελπίδα και πρέπει να διατηρηθεί η ζωή, έστω και αν αυτό επιτυγχάνεται μόνο δια της μηχανικής υποστήριξης.
Η καλύτερη απάντηση βρίσκεται προφανώς μεταξύ των δύο απόψεων. Ο χριστιανός θα επιδιώξει να διατηρήσει την ζωή, αλλά υπάρχει διαφορά μεταξύ της διατήρησης τής ζωής και της παράτασης τού θανάτου. Η διατήρηση τεχνητώς ενός δείγματος τής ζωής λειτουργεί, απλώς διότι το βρίσκει κάποιος πολύ δύσκολο συναισθηματικά να επιτρέψει στο αγαπημένο του πρόσωπο να πεθάνει, κι αυτό θα σήμαινε πραγματικά πως «παριστάνει τον Θεό». Ο θάνατος έρχεται στον «καθορισμένο» καιρό (Εβραίους 9:27). Όταν το σώμα τού ασθενούς αρχίζει να μην λειτουργεί, όταν η ιατρική παρέμβαση δεν θα θεραπεύσει αλλά μόνον θα επιμηκύνει την φυσική διαδικασία τού θανάτου, τότε δεν καθίσταται ανήθικη η αποσύνδεση τών μηχανημάτων ώστε να επιτρέψουμε στον άνθρωπο αυτόν να πεθάνει. Αυτό απαιτεί σοφία. Εναλλακτικώς, η επίσπευση τού θανάτου είναι κάτι κακό. Σημαίνει πως «παριστάνουμε τον Θεό». Επίσης, μια παθητική στάση που στερεί τον ασθενή από αγωγή που θα μπορούσε να τον σώσει είναι κάτι κακό. Το να επιτρέψουμε στην ζωή να τερματίσει την πορεία της, να παράσχουμε ανακουφιστική αγωγή και ν’ αφήσουμε τον άνθρωπό μας να πεθάνει στον διορισμένο από τον Θεό χρόνο, δεν συνιστά κάτι κακό.
Εχοντας αυτές τις θεωρήσεις ως δεδομένα, υπάρχει σαφής κίνδυνος να «παραστήσουμε τον Θεό» στα δύο άκρα: να ελαχιστοποιήσουμε τον πόνο με κάθε τίμημα, και να χρησιμοποιήσουμε κάθε δυνατή θεραπεία, επίσης με κάθε τίμημα. Αντί να παριστάνουμε τον Θεό, θα πρέπει ν’ αφήσουμε τον Θεό να ενεργεί ως Θεός. Οι Γραφές μάς καλούν να εξαρτιόμαστε από τον Θεό για να πάρουμε σοφία (Ιακώβου 1:5) και ν’ αξιολογήσουμε τι έχει νόημα ενόσω διαρκεί η ζωή (Εκκλησιαστής 12).
English
Τι είναι η παριστάνω τον Θεό;
