Ερώτηση
Είναι βιβλική η δημόσια προσευχή; Είναι σωστό να προσευχόμαστε δημόσια;
Απάντηση
Πολλοί χριστιανοί προβληματίζονται με το ζήτημα της δημόσιας προσευχής. Καθώς είναι γνωστό ότι πολλοί πιστοί στην Αγία Γραφή, όπως και ο ίδιος ο Χριστός, προσεύχονταν δημόσια, δεν υπάρχει κάτι κακό με τη δημόσια προσευχή. Πολλοί ηγέτες, στην Παλαιά Διαθήκη, προσευχήθηκαν δημόσια για το έθνος τους. Ο Σολομών προσευχήθηκε μπροστά σε όλο τον λαό για το έθνος τους και για τον εαυτό του. Δεν υπάρχει κάτι που να δείχνει ότι η προσευχή αυτή δεν ήταν αποδεκτή από τον Κύριο (Α΄ Βασιλέων 8:22-23). Μετά την επιστροφή των Ισραηλιτών από τη βαβυλωνιακή αιχμαλωσία, ο Έσδρας ήταν τόσο συντετριμμένος από τη γνώση ότι οι Ισραηλίτες είχαν εγκαταλείψει τη λατρεία του αληθινού Θεού, ώστε προσευχήθηκε κι έκλαψε πικρά μπροστά στον Οίκο του Κυρίου. Τόσο θερμή ήταν η προσευχή του που παρακίνησε ένα μεγάλο πλήθος ανδρών, γυναικών και παιδιών να συγκεντρωθεί μαζί του και να κλάψει πικρά (Έσδρας 10:1).
Παρ' όλ' αυτά, τα παραδείγματα της Άννας και του Δανιήλ, δείχνουν πως είναι δυνατό να παρανοηθεί ή να διωχθεί κάποιος ένεκα της δημόσιας προσευχής του. Όπως ισχύει με κάθε προσευχή, η δημόσια προσευχή θα πρέπει να γίνεται με σωστή νοοτροπία και κίνητρα. Υπάρχουν αρκετά βιβλικά παραδείγματα που μας βοηθούν να σχηματίσουμε την καθαρή εικόνα της δημόσιας προσευχής που είναι αποδεκτή από τον Θεό και Τον τιμά.
Η Άννα, η μητέρα του προφήτη Σαμουήλ, ήταν άτεκνη για χρόνια και υπέμενε τη ντροπή και τη περιφρόνηση που αντιμετώπιζαν οι άτεκνες γυναίκες σ' εκείνους τους βιβλικούς καιρούς (Α΄ Σαμουήλ 1:1-6). Πήγαινε τακτικά στον Ναό να ικετεύσει τον Θεό να της δώσει ένα παιδί, προσευχόμενη ένθερμα «από το πλήθος του πόνου της και της θλίψης της». Τόσο εγκάρδια ήταν η προσευχή της, που ο Ηλεί, ο ιερέας, νόμισε πως ήταν μεθυσμένη (Α΄ Σαμουήλ 1:10-16).
Πρόκειται για ένα παράδειγμα δημόσιας προσευχής που παρεξηγήθηκε. Η προσευχή της Άννας ήταν δίκαιη και η καρδιά της ήταν σωστή απέναντι στον Θεό. Δεν προσπαθούσε ν' αποσπάσει την προσοχή κάποιου στον εαυτό της αλλά ήταν απλά απελπισμένη και συντριμμένη στην ανάγκη της να προσευχηθεί. Ο Ηλεί νόμισε πως ήταν μεθυσμένη αλλά πρόκειται για δικό του λάθος κι όχι δική της αμαρτία.
Η δημόσια προσευχή του Δανιήλ ήταν μια περίπτωση που εκμεταλλεύθηκαν οι εχθροί του για να τον διώξουν και να τον σκοτώσουν. Ο Δανιήλ ξεχώριζε στα καθήκοντά του μεταξύ των διοικητών υπό τον βασιλιά Δαρείο σε τέτοιο βαθμό που ο βασιλιάς σκεπτόταν σοβαρά να τον καταστήσει επικεφαλής όλου του βασιλείου του (Δανιήλ 6:1-3). Αυτό εξόργισε τους άλλους διοικητές και προσπάθησαν να βρουν τρόπο να δυσφημήσουν και καταστρέψουν τον Δανιήλ. Ενθάρρυναν τον Δαρείο να εκδώσει ένα διάταγμα που θ' απαγόρευε τους υπηκόους του από του να προσεύχονται σε οποιονδήποτε άλλον εκτός από τον βασιλιά για τις επόμενες τριάντα ημέρες. Η τιμωρία για την ανυπακοή θα ήταν να ριχτεί στο λάκκο των λιονταριών. Ο Δανιήλ, όμως, συνέχισε να προσεύχεται στον Θεό το ίδιο φανερά, που μπορούσαν να τον δουν από το παράθυρο του δωματίου του. Ο Δανιήλ προσευχόταν με τρόπο που όχι μόνο ήταν ορατός στους άλλους, αλλά τον εξέθετε στους εχθρούς του. Ήξερε, όμως, καθαρά ότι η προσευχή του τιμούσε τον Θεό, κι έτσι δεν σταμάτησε τη συνήθειά του αυτή. Δεν έθεσε τις γνώμες και τις απειλές των ανθρώπων πάνω από την επιθυμία του να υπακούει στον Κύριο.
Στον Ματθαίο 6:5-7, ο Χριστός μας δίνει δύο τρόπους που μας διαβεβαιώνουν ότι οι προσευχές μας είναι δίκαιες. Πρώτον, οι προσευχές δεν θα πρέπει να γίνονται με σκοπό να μας δουν οι άλλοι ότι είμαστε δίκαιοι ή «πνευματικοί». Δεύτερον, οι προσευχές θα πρέπει να είναι αυθεντικές, από την καρδιά και όχι ως επανάληψη «κενών φράσεων». Όταν αυτή η περικοπή συγκρίνεται με άλλες που δείχνουν ανθρώπους που προσεύχονται δημόσια, αντιλαμβανόμαστε ότι ο Χριστός δεν προτρέπει να προσευχόμαστε πάντοτε απομονωμένοι. Το ζήτημα είναι ν' αποφεύγουμε την αμαρτία. Εκείνοι που αγωνίζονται με την επιθυμία να φαίνονται ως δίκαιοι και παρατηρούν τον πειρασμό να παρεισφρέει κατά τη διάρκεια της δημόσιας προσευχής θα έκαναν καλά να προσέξουν στην οδηγία του Χριστού να προσεύχονται μόνοι τους στον Ουράνιο Πατέρα, που θα τους ανταμείψει. Ο Χριστός γνώριζε ότι οι Φαρισαίοι επιθυμούσαν να φαίνονται στους ανθρώπους ως δίκαιοι και όχι να μιλούν πραγματικά στον Θεό. Η πρόταση αυτή του Χριστού για την προσευχή είχε σκοπό να ελέγξει και είναι διδακτική για όλους τους χριστιανούς, αλλά δεν σημαίνει πως κάθε προσευχή πρέπει να γίνεται μυστικά.
Η δημόσια προσευχή θα πρέπει να τιμά τον Θεό, να μην είναι εγωκεντρική και να βασίζεται στην αληθινή επιθυμία να μιλήσουμε στον Θεό και όχι στους ανθρώπους. Αν μπορούμε να προσευχόμαστε δημόσια χωρίς να παραβιάζουμε αυτές τις αρχές, τότε καλώς κάνουμε. Αν όμως η συνείδησή μας το απαγορεύει, θα κάνουμε καλά να προσευχόμαστε μυστικά.
English
Είναι βιβλική η δημόσια προσευχή; Είναι σωστό να προσευχόμαστε δημόσια;
