Ερώτηση
Τι είναι οι επτά οικονομίες;
Απάντηση
Ο Οικονομιασμός είναι η μέθοδος ερμηνείας της ιστορίας που διαιρεί το έργο και τους σκοπούς του Θεού για την ανθρωπότητα σε διαφορετικές χρονικές περιόδους. Θεωρούνται πως είναι επτά οι οικονομίες αν και κάποιοι θεολόγοι πιστεύουν πως είναι εννιά. Υπάρχουν κι εκείνοι που υπολογίζουν μόνο τρεις ή κάποιοι άλλοι που μιλούν για πολλές-τριάντα επτά οικονομίες. Σ’ αυτό το άρθρο θα περιοριστούμε στις επτά βασικές οικονομίες που συναντούμε στις Γραφές.
Η πρώτη οικονομία αποκαλείται η οικονομία της αθωότητας (Γένεση 1:28-30 και 2:15-17). Η οικονομία αυτή κάλυψε την περίοδο του Αδάμ και της Εύας στον Κήπο της Εδέμ. Στην οικονομία αυτή οι εντολές του Θεού ήταν (1) να πληθύνονται (απόκτηση απογόνων), (2) να κυριεύσουν πάνω στη γη, (3) να έχουν κυριαρχία πάνω στα ζώα, (4) να φροντίζουν τον Κήπο, και (5) να μην φάνε τον καρπό του δέντρου της γνώσης του καλού και του κακού. Ο Θεός προειδοποίησε για την τιμωρία του φυσικού και πνευματικού θανάτου στην περίπτωση της ανυπακοής. Η οικονομία είναι σύντομη κι έληξε με την ανυπακοή του Αδάμ και της Εύας, καθώς έφαγαν τον απαγορευμένο καρπό και εκδιώχθηκαν από τον Κήπο.
Η δεύτερη οικονομία είναι η οικονομία της συνείδησης και διήρκησε 1.656 χρόνια, από την έξωσή τους από τον Κήπο ως τον Κατακλυσμό (Γένεση 3:8–8:22). Η οικονομία αυτή δείχνει τι κάνει η ανθρωπότητα όταν αφεθεί στη θέλησή της και στη συνείδησή της, που είναι μολυσμένη από την αμαρτωλή φύση που κληρονόμησε. Οι πέντε μεγαλύτερες διαστάσεις της οικονομίας αυτής είναι 1) η κατάρα που δόθηκε στο φίδι, 2) η αλλαγή που επηρέασε τη γυναικεία φύση και την τεκνογονία, 3) η κατάρα που έπεσε στη φύση, 4) η επιβολή της εργασίας στο ανθρώπινο γένος για την προμήθεια τροφής, και 5) η υπόσχεση περί του Χριστού ως του σπέρματος που θα σύντριβε το κεφάλι του φιδιού (τον Διάβολο).
Η τρίτη οικονομία είναι η οικονομία της ανθρώπινης διακυβέρνησης, που άρχισε στη Γένεση 8. Ο Θεός είχε καταστρέψει τη ζωή στη γη με τον Κατακλυσμό, σώζοντας την οικογένεια του Νώε και κάνοντας έτσι ένα νέο ξεκίνημα για το ανθρώπινο γένος. Ο Θεός έδωσε τις ακόλουθες υποσχέσεις και εντολές στον Νώε και την οικογένειά του:
1. Δεν θα καταραστεί, ο Θεός, ξανά τη γη.
2. Ο Νώε και οι οικείοι του καλούνται να πληθύνουν τη γη με τους απογόνους τους.
3. Να έχουν κυριαρχία πάνω στο ζωικό βασίλειο.
4. Τους επιτρέπεται να τρώνε κρέας.
5. Θεμελιώνεται ο νόμος της θανατικής ποινής.
6. Δεν θα συμβεί ξανά Κατακλυσμός.
7. Το σημείο της υπόσχεσης του Θεού θα είναι το ουράνιο τόξο.
Οι απόγονοι του Νώε δεν διασκορπίστηκαν και δεν γέμισαν τη γη, όπως είχε προστάξει ο Θεός, αποτυγχάνοντας να σταθούν υπεύθυνοι στην οικονομία αυτή. 325 χρόνια μετά τον Κατακλυσμό, οι κάτοικοι της γης άρχισαν να κτίζουν έναν πύργο, ένα μεγάλο μνημείο που φανέρωνε την αλληλοϋποστήριξή τους και την αλαζονεία τους (Γένεση 11:7-9). Ο Θεός προκάλεσε την παύση της κατασκευής, φέρνοντας σύγχυση στις γλώσσες που μιλούσαν και ενδυνάμωσε την εντολή Του να γεμίσουν τη γη. Το αποτέλεσμα ήταν η δημιουργία πολλών εθνών και πολιτισμών. Από το σημείο αυτό και πέραν, οι ανθρώπινες κυβερνήσεις αποτελούν μια πραγματικότητα.
Η τέταρτη οικονομία, αποκαλείται η οικονομία της υπόσχεσης κι έχει την αφετηρία της στο κάλεσμα του Άβραμ. Συνεχίστηκε στη ζωή των υπολοίπων πατριαρχών και τελείωσε με την Έξοδο των Εβραίων από την Αίγυπτο. Καλύπτει μια περίοδο, περίπου 430 χρόνων. Κατά τη διάρκεια αυτής της οικονομίας ο Θεός δημιούργησε και ανέπτυξε ένα μεγάλο έθνος που έκλεξε ως λαό Του (Γένεση 12:1–Έξοδος 19:25).
Η βασική υπόσχεση κατά τη διάρκεια της οικονομίας της υπόσχεσης ήταν η αβρααμική διαθήκη. Μερικά από τα σημεία αυτής της απόλυτης διαθήκης είναι τα ακόλουθα:
1. Από τον Αβραάμ θα προερχόταν ένα μεγάλο έθνος που θα το ευλογούσε ο Θεός χαρίζοντας υλική και πνευματική ευημερία.
2. Ο Θεός θα μεγάλυνε το όνομα του Αβραάμ.
3. Ο Θεός θα ευλογούσε αυτούς που θα ευλογούσαν τους απογόνους του Αβραάμ, ενώ η κατάρα θα έπεφτε πάνω τους αν τους καταριόνταν.
4. Όλες οι φυλές της γης θα ευλογούνταν μέσω του Αβραάμ. Η υπόσχεση αυτή εκπληρώθηκε δια του Χριστού και του σωτήριου έργου Του.
5. Το σημάδι της διαθήκης ήταν η περιτομή.
6. Η διαθήκη αυτή, που ο Θεός την ανανέωσε με τον Ισαάκ και τον Ιακώβ, αφορούσε τον εβραϊκό λαό, δηλαδή τις δώδεκα φυλές του Ισραήλ.
Η Πέμπτη οικονομία αποκαλείται η οικονομία του Νόμου. Διήρκησε περίπου 1.500 χρόνια, από το γεγονός της Εξόδου έως τη θανατική εκτέλεση του Ιησού Χριστού. Η οικονομία αυτή θα συνεχιστεί κατά τη διάρκεια της χιλιετίας με κάποιες προσαρμογές. Κατά τη διάρκεια της οικονομίας του Νόμου, ο Θεός ασχολήθηκε συγκεκριμένα με το έθνος του Ισραήλ συνάπτοντας τη μωσαϊκή Διαθήκη, τη Διαθήκη του Νόμου, που την διαβάζουμε στην Έξοδο 19–23. Η οικονομία αυτή συμπεριλάμβανε τη λατρεία στη Σκηνή του Μαρτυρίου με τους ιερείς και την περαιτέρω κατεύθυνση που έδινε ο Θεός δια των προφητών. Τελικά, ένεκα της ανυπακοής του λαού απέναντι στη Διαθήκη, οι φυλές του Ισραήλ έχασαν την υπεσχημένη χώρα και υποδουλώθηκαν.
Η έκτη οικονομία, αυτή στην οποία τώρα ζούμε, είναι η οικονομία της χάρης. Ξεκίνησε με την Καινή Διαθήκη που συνάφθηκε με βάση το αίμα του Χριστού (Λουκάς 22:20). Αυτός ο «αιώνας της χάρης», ή ο «αιώνας της Εκκλησίας» είναι η χρονική περίοδος μεταξύ της 69ης και 70ης εβδομάδας του Δανιήλ 9:24. Αρχίζει με τον θάνατο του Χριστού και τελειώνει με την Αρπαγή της Εκκλησίας (Α΄ Θεσσαλονικείς 4). Η οικονομία αυτή είναι παγκόσμια καθώς περιλαμβάνει και Ιουδαίους και εθνικούς. Η ευθύνη του ανθρώπου, κατά τη διάρκεια της οικονομίας της χάρης, είναι να πιστέψει στον Ιησού Χριστό, τον Γιο του Θεού (Ιωάννης 3:18). Σ’ αυτήν την οικονομία το Άγιο Πνεύμα κατοικεί μέσα στους πιστούς ως Παράκλητος (Ιωάννης 14:16-26). Η οικονομία αυτή έχει διαρκέσει περίπου 2.000 χρόνια και κανένας δεν γνωρίζει πότε θα λήξει. Γνωρίζουμε ότι θα λήξει με την Αρπαγή όλων των αναγεννημένων πιστών από τη γη στον Ουρανό από τον Χριστό. Την Αρπαγή θ’ ακολουθήσουν οι κρίσεις του Θεού που θα διαρκέσουν επτά χρόνια.
Η έβδομη οικονομία αποκαλείται η χιλιετής βασιλεία του Χριστού και θα διαρκέσει 1.000 χρόνια, όταν ο ίδιος ο Χριστός θα βασιλέψει πάνω στη γη. Η βασιλεία αυτή θ’ αποτελέσει την εκπλήρωση της προφητείας προς το ιουδαϊκό έθνος ότι ο Χριστός θα επιστρέψει και θα γίνει βασιλιάς τους. Ο μόνος λαός που θα εισέλθει σ’ αυτήν τη βασιλεία είναι οι αναγεννημένοι πιστοί από τον αιώνα της χάρης και οι δίκαιοι που θα επιβιώσουν από τα επτά χρόνια της θλίψης. Σε κανέναν άπιστο δεν θα επιτραπεί η πρόσβαση στη βασιλεία. Ο Διάβολος θα δεθεί κατά τη διάρκεια των χιλίων χρόνων. Η περίοδος αυτή τελειώνει με την τελική Κρίση (Αποκάλυψη 20:11-14). Ο παλιός κόσμος καταστρέφεται με φωτιά για ν’ ακολουθήσουν ο καινούριος Ουρανός και η καινούρια γη της Αποκάλυψης 21 και 22.
English
Τι είναι οι επτά οικονομίες;