το βιβλίο της Εξόδου
Συγγραφέας: Ο συγγραφέας του βιβλίου της Εξόδου είναι ο Μωυσής (Έξοδος 17:14, 24:4-7, 34:27).Χρονολογία συγγραφής: Η Έξοδος γράφτηκε μεταξύ 1440 και 1400 π.Χ.
Σκοπός συγγραφής: Η λέξη «έξοδος» σημαίνει αναχώρηση. Στην ώρα του Θεού, η έξοδος των Ισραηλιτών από την Αίγυπτο σημάδεψε το τέλος μιας περιόδου καταπίεσης για τους απογόνους του Αβραάμ (Γένεση 15:13) και την αρχή της εκπλήρωσης της υπόσχεσης για τη διαθήκη προς τον Αβραάμ, ότι οι απόγονοί του όχι μόνο θα ζήσουν στη γη της επαγγελίας αλλά και θα πολλαπλασιαστούν και θα γίνουν ένα μεγάλο έθνος (Γένεση 12:1-3, 7). Ο σκοπός του βιβλίου μπορεί να εκφραστεί ως η καταγραφή της πορείας του Ισραήλ, από την ταχεία αύξηση των απογόνων του Ιακώβ στην Αίγυπτο μέχρι την εγκαθίδρυση του θεοκρατικού έθνους στη γη της επαγγελίας.
Εδάφια-κλειδιά: Έξοδος 1:8, «Και ένας καινούριος βασιλιάς σηκώθηκε στη διακυβέρνηση της Αιγύπτου, που δεν γνώριζε τον Ιωσήφ.»
Έξοδος 2:24-25, «Και ο Θεός εισάκουσε τους στεναγμούς τους· και ο Θεός θυμήθηκε τη διαθήκη του προς τον Αβραάμ, τον Ισαάκ, και τον Ιακώβ· και ο Θεός έριξε το βλέμμα του επάνω στους γιους Ισραήλ, και ο Θεός τους ελέησε.»
Έξοδος 12:27, «Αυτό είναι η θυσία του Πάσχα στον Κύριο, επειδή παρέτρεξε τα σπίτια των γιων Ισραήλ στην Αίγυπτο, όταν χτύπησε τους Αιγυπτίους και έσωσε τα σπίτια μας. Τότε ο λαός, σκύβοντας, προσκύνησε.»
Έξοδος 20:2-3, «Εγώ είμαι ο Κύριος ο Θεός σου, που σε έβγαλε από τη γη της Αιγύπτου, από οίκο δουλείας. Μην έχεις άλλους θεούς εκτός από μένα.»
Σύντομη σύνοψη: Η Έξοδος αρχίζει εκεί όπου η Γένεση σταματά, καθώς ο Θεός ασχολείται με τον εκλεκτό λαό Του, τους Ισραηλίτες. Ανάγει τα γεγονότα από τη στιγμή που ο Ισραήλ εισήλθε στην Αίγυπτο ως φιλοξενούμενοι του Ιωσήφ, ο οποίος ήταν ισχυρός στην Αίγυπτο, μέχρι που τελικά απελευθερώθηκαν από τα σκληρά δεσμά της σκλαβιάς στα οποία είχαν οδηγηθεί από «…έναν καινούριο βασιλιά… που δεν γνώριζε τον Ιωσήφ.» (Έξοδος 1:8).
Τα κεφάλαια 1-14 περιγράφουν τις συνθήκες υποδούλωσης των Ισραηλιτών από τον Φαραώ, την άνοδο του Μωυσή ως απελευθερωτή τους, τις πληγές που ο Θεός έφερε πάνω στην Αίγυπτο λόγω της άρνησης του Φαραώ να υποταχθεί σ' Αυτόν και την αναχώρηση από την Αίγυπτο. Το κυρίαρχο και δυνατό χέρι του Θεού φαίνεται στα θαύματα των πληγών -που τελειώνουν με την πληγή του θανάτου των πρωτοτόκων και τον θεσμό του πρώτου Πάσχα- την απελευθέρωση των Ισραηλιτών, τον χωρισμό της Ερυθράς Θάλασσας και την καταστροφή του αιγυπτιακού στρατού.
Το μεσαίο τμήμα της Εξόδου είναι αφιερωμένο στην περιπλάνηση στην έρημο και τη θαυμαστή προμήθεια του Θεού για τον λαό Του. Όμως, παρόλο που τους έδωσε ψωμί από τον Ουρανό, γλυκό νερό από πικρό, νερό από βράχο, νίκη επάνω σ' αυτούς που θα τους κατέστρεφαν, τις Εντολές Του γραμμένες πάνω σε πέτρινες πλάκες από το δικό Του χέρι και την παρουσία Του με τη μορφή στύλων φωτιάς και νεφέλης, ο λαός συνεχώς παραπονιόταν κι επαναστατούσε εναντίον Του.
Το τελευταίο, τρίτο τμήμα του βιβλίου περιγράφει την κατασκευή της Κιβωτού της Διαθήκης και το σχέδιο για τη Σκηνή του Μαρτυρίου με τις διάφορες θυσίες, βωμούς, επίπλωση, τελετές και εθιμοτυπίες λατρείας.
Προμηνύματα: Οι πολυάριθμες θυσίες που απαιτούνταν από τους Ισραηλίτες αποτελούσαν την προεικόνιση της τελικής θυσίας του πασχαλινού Αμνού του Θεού, του Ιησού Χριστού. Τη νύχτα της τελευταίας πληγής στην Αίγυπτο, σφάχτηκε ένα άμωμο αρνί και το αίμα του έβαψε τις πόρτες των σπιτιών του λαού του Θεού, προστατεύοντάς τον από τον άγγελο του θανάτου. Αυτό προεικόνιζε τον Ιησού, τον χωρίς ψεγάδι ή κηλίδα Αμνό του Θεού (Α΄ Πέτρου 1:19), του οποίου το αίμα ραντίζοντάς μας, μας εξασφαλίζει αιώνια ζωή. Ανάμεσα στις συμβολικές προεικονίσεις του Χριστού στο βιβλίο της Εξόδου είναι η ιστορία με το νερό από την πέτρα στο 17:6. Όπως ακριβώς ο Μωυσής χτύπησε την πέτρα για να δώσει στον λαό ζωογόνο νερό να πιει, έτσι κι ο Θεός χτύπησε τον Βράχο της σωτηρίας μας, σταυρώνοντάς Τον για τις αμαρτίες μας και ήρθε από τον Βράχο η δωρεά του ζωντανού νερού (Ιωάννης 4:10). Η προμήθεια του μάννα στην έρημο είναι μια τέλεια εικόνα του Χριστού, του Άρτου της Ζωής (Ιωάννης 6:48), που παρέχεται από τον Θεό για να μας δίνει ζωή.
Πρακτική εφαρμογή: Ο Μωσαϊκός Νόμος δόθηκε εν μέρει για να δείξει ότι η ανθρωπότητα δεν ήταν σε θέση να τον τηρήσει. Δεν μπορούμε να ευχαριστήσουμε τον Θεό τηρώντας τον Νόμο. Συνεπώς, ο Παύλος μας προτρέπει να «πιστέψουμε στον Ιησού Χριστό για ν' ανακηρυχθούμε δίκαιοι από την πίστη στον Χριστό και όχι από τα έργα του νόμου· επειδή από τα έργα του νόμου δεν θα ανακηρυχθεί δίκαιος κανένας άνθρωπος.» (Γαλάτας 2:16).
Η προμήθεια του Θεού για τους Ισραηλίτες, από την απελευθέρωση από την αιχμαλωσία μέχρι το μάννα και τα ορτύκια στην έρημο, είναι σαφείς ενδείξεις της σπλαχνικής φροντίδας Του για τον λαό Του. Ο Θεός έχει υποσχεθεί να μας προμηθεύει σε όλες τις ανάγκες μας. «Πιστός είναι ο Θεός, διαμέσου του οποίου προσκληθήκατε στο να είστε κοινωνοί του Υιού του, του Ιησού Χριστού, του Κυρίου μας.» (Α' Κορινθίους 1:9).
Πρέπει να εμπιστευόμαστε τον Κύριο, γιατί μπορεί να μας ελευθερώσει από οτιδήποτε. Ο Θεός όμως δεν αφήνει για πάντα ατιμώρητη την αμαρτία. Επομένως, μπορούμε να Τον εμπιστευθούμε στην τιμωρία και τη δικαιοσύνη Του. Όταν ο Θεός μάς απομακρύνει από μια κακή κατάσταση, δεν πρέπει να προσπαθούμε να επιστρέψουμε. Όταν ο Θεός έχει απαιτήσεις από μας περιμένει να τις τηρήσουμε, παράλληλα όμως, παρέχει χάρη και έλεος διότι ξέρει ότι από μόνοι μας δεν είμαστε ικανοί να υπακούσουμε πλήρως.
English
Επιστροφή στην Ελληνική αρχική σελίδα
Επιστροφή στην Ελληνική αρχική σελίδα
το βιβλίο της Εξόδου
