το κατά Μάρκον ευαγγέλιο
Συγγραφέας: Αν και το κατά Μάρκον ευαγγέλιο δεν αναφέρει τον συγγραφέα του, υπάρχει ομόφωνη μαρτυρία των πατέρων της πρώτης εκκλησίας πως ο Μάρκος είναι ο συγγραφέας. Συνεργάστηκε με τον απόστολο Πέτρο και προφανώς υπήρξε το πνευματικό του παιδί (Α' Πέτρου 5:13). Παρέλαβε από πρώτο χέρι, τον Πέτρο, τις πληροφορίες των γεγονότων και της διδασκαλίας του Κυρίου Ιησού Χριστού και τα διέσωσε σε γραπτή μορφή.Είναι γενικώς αποδεκτό πως ο Μάρκος είναι ο Ιωάννης-Μάρκος της Καινής Διαθήκης (Πράξεις 12:12). Η μητέρα του ήταν πλούσια κι επιφανής χριστιανή στην εκκλησία της Ιερουσαλήμ, και φαίνεται πως η συνάθροιση της εκκλησίας γινόταν στο σπίτι της. Ο Μάρκος ενώθηκε με τον Παύλο και τον Βαρνάβα στο πρώτο τους ιεραποστολικό ταξίδι, αλλά όχι στο δεύτερο εξαιτίας μιας έντονης διαφωνίας μεταξύ των δύο ανδρών μ' αυτόν στο επίκεντρο (Πράξεις 15:37-38). Παρ' όλ' αυτά, ο Παύλος προς το τέλος της ζωής του κάλεσε τον Μάρκο να μείνει κοντά του (Β' Τιμόθεον 4:11).
Χρονολογία συγγραφής: Το κατά Μάρκον ευαγγέλιο ήταν, πιθανόν, ένα από τα πρώτα βιβλία της Καινής Διαθήκης, περί το 57 έως 59 μ.Χ.
Σκοπός της συγγραφής: Ενώ ο Ματθαίος έγραψε απευθυνόμενος στους ομοεθνείς του Ιουδαίους, ο Μάρκος φαίνεται πως απευθύνεται σε Ρωμαίους πιστούς, ιδιαίτερα, εθνικούς. Ο Μάρκος έγραψε ως ποιμένας σε χριστιανούς που ήδη είχαν ακούσει και πιστέψει στο ευαγγέλιο (Ρωμαίους 1:8). Ήθελε να έχουν οι πιστοί αυτοί, ως βιογραφία, την ιστορία της ζωής του Ιησού Χριστού ως Δούλου του Κυρίου και Σωτήρα του κόσμου, για να ενδυναμώσει την πίστη τους έναντι σοβαρού διωγμού και να τους διδάξει τι σημαίνει να είναι μαθητές Του.
Εδάφια-κλειδιά: Μάρκος 1:11: «Και φωνή ακούστηκε από τους ουρανούς: Εσύ είσαι ο Υιός μου ο αγαπητός, στον οποίο ευαρεστήθηκα.»
Μάρκος 1:17: «Ο Ιησούς είπε σ' αυτούς: Ελάτε πίσω μου, και θα σας κάνω να γίνετε ψαράδες ανθρώπων.»
Μάρκος 10:14-15: «Όμως, ο Ιησούς, βλέποντας αυτό αγανάκτησε και τους είπε: Αφήστε τα παιδιά να έρχονται σε μένα, και μη τα εμποδίζετε· επειδή, για τέτοιους είναι η βασιλεία του Θεού. Σας διαβεβαιώνω: Όποιος δεν δεχθεί τη βασιλεία του Θεού σαν παιδί, δεν μπορεί να μπει μέσα σ' αυτήν.»
Μάρκος 10:45: «επειδή, ο Υιός του ανθρώπου δεν ήρθε για να υπηρετηθεί, αλλά για να υπηρετήσει και να δώσει τη ζωή του λύτρο για πολλούς.»
Μάρκος 12:33: «το να τον (τον Θεό) αγαπάει κάποιος με όλη του την καρδιά και με όλη του τη σύνεση και με όλη του την ψυχή και με όλη του τη δύναμη, και το να αγαπάει τον πλησίον του σαν τον εαυτό του, είναι περισσότερο από όλα τα ολοκαυτώματα και τις θυσίες.»
Μάρκος 16:6: «Και εκείνος λέει σ' αυτές: Μην τρομάζετε· τον Ιησού ζητάτε, τον Ναζαρηνό, τον σταυρωμένο· αναστήθηκε, δεν είναι εδώ· δέστε, ο τόπος όπου τον είχαν βάλει.»
Μάρκος 16:15: «Και τους είπε: Πηγαίνετε σε όλο τον κόσμο, και κηρύξτε το ευαγγέλιο σε όλη την κτίση.»
Σύντομη σύνοψη: Αυτό το ευαγγέλιο είναι μοναδικό διότι τονίζει περισσότερο τα έργα του Ιησού απ' ό,τι τη διδασκαλία Του. Είναι γραμμένο με απλό τρόπο και κινείται γρήγορα από το ένα γεγονός της ζωής του Χριστού στο άλλο. Δεν ξεκινά με γενεαλογία, όπως ο Ματθαίος, διότι οι εθνικοί δεν ενδιαφέρονταν για το γενεαλογικό Του δέντρο. Μετά την εισαγωγή του Ιησού στη βάπτισή Του, ο Ιησούς αρχίζει τη δημόσια διακονία Του στη Γαλιλαία και καλεί τους τέσσερις (από τους δώδεκα) πρώτους μαθητές Του. Ακολουθεί η αφήγηση της ζωής του Ιησού, του θανάτου Του και της ανάστασής Του.
Η αφήγηση του Μάρκου δεν αποτελεί απλώς μια συλλογή ιστοριών αλλά πρόκειται για καταγραφή που θέλει να δείξει πως ο Ιησούς είναι ο Μεσσίας, όχι μόνο των Ιουδαίων αλλά και των εθνικών. Σε μια δυναμική ομολογία, που ο Πέτρος πρωτοστατεί, οι μαθητές φανέρωσαν την πίστη τους σ' Αυτόν (Μάρκος 8:29-30), αν και δεν κατάφεραν ν' αντιληφθούν πλήρως τη μεσσιανικότητά Του μέχρι μετά την ανάστασή Του.
Καθώς ακολουθούμε τις περιοδείες Του στη Γαλιλαία και τις πέριξ περιοχές, και μετά στην Ιουδαία, αντιλαμβανόμαστε πόσο βιαστικό ήταν το βήμα Του. Άγγιξε τις ζωές πολλών ανθρώπων αλλά άφησε ανεξίτηλο το στίγμα του πάνω στους μαθητές Του. Στο γεγονός της μεταμόρφωσής Του (Μάρκος 9:1-9), έδωσε στους τρεις μαθητές Του μια πρόγευση του ένδοξου και δυναμικού μέλλοντος ερχομού Του και ταυτόχρονα τους αποκαλύφθηκε ποιος πραγματικά ήταν.
Παρ' όλ' αυτά, βλέπουμε τους μαθητές σαστισμένους, φοβισμένους και μ' αμφιβολίες λίγο πριν το τελικό Του ταξίδι προς την Ιερουσαλήμ. Στη σύλληψή Του εκείνοι σκόρπισαν κι έμεινε μόνος. Στις ώρες μιας περιπαιχτικής δίκης, ο Ιησούς διακήρυξε με θάρρος πως είναι ο Χριστός, ο Γιος του Ευλογητού κι ότι θα επέστρεψε θριαμβευτής (Μάρκος 14:61-62). Τα κλιμακωτά γεγονότα που περιστοιχίζουν τη σταύρωση, τον θάνατο, την ταφή και την ανάσταση δεν αποτέλεσαν αντικείμενο μαρτυρίας των περισσοτέρων μαθητών. Αρκετές, όμως, πιστές γυναίκες στάθηκαν μάρτυρες του πάθους Του. Μετά το Σάββατο, νωρίς το πρωί, την πρώτη μέρα της εβδομάδας, πήγαν στον τάφο με αρώματα για ν' αλείψουν το σώμα Του. Όταν είδαν τον λίθο αποκυλισμένο, μπήκαν στον τάφο. Δεν βρήκαν το σώμα Του αλλά είδαν έναν άγγελο ντυμένο στα λευκά. Έλαβαν το χαρμόσυνο μήνυμα «αναστήθηκε!» Οι γυναίκες υπήρξαν οι πρώτοι ευαγγελιστές καθώς διέδωσαν την καλή αγγελία της ανάστασής Του. Το ίδιο μήνυμα έχει μεταδοθεί σε όλον τον κόσμο, στους αιώνες που ακολούθησαν μέχρις αυτής της ημέρας.
Συνδέσεις: Απευθυνόμενος ο Μάρκος στους εθνικούς, δεν αναφέρεται συχνά στην Παλαιά Διαθήκη, όπως κάνει ο Ματθαίος που έγραψε κυρίως για τους Ιουδαίους. Δεν ξεκινά με γενεαλογία ώστε να συνδέσει τον Ιησού με τους πατριάρχες αλλά αρχίζει την αφήγησή του με το βάπτισμα του Ιησού, στο ξεκίνημα της επίγειας διακονίας Του. Εκεί όμως αναφέρεται στην προφητεία της Παλαιάς Διαθήκης που κάνει λόγο για τον αγγελιαφόρο -τον Ιωάννη τον βαπτιστή- που θα καλούσε τον λαό να «ετοιμάσει τον δρόμο του Κυρίου» (Μάρκος 1:3, Ησαΐας 40:3) ενώ προσδοκούσαν τον ερχομό του Μεσσία τους.
Είναι ο ίδιος ο Ιησούς που αναφέρεται στην Παλαιά Διαθήκη σε αρκετές περικοπές του Μάρκου. Στον Μάρκο 7:6 ο Ιησούς ελέγχει τους Φαρισαίους γιατί λατρεύουν τον Θεό επιπόλαια, με τα χείλη τους, ενώ η καρδιά τους είναι μακριά Του, κι αναφέρεται στον προφήτη τους, τον Ησαΐα, για να τους ελέγξει για την σκληροκαρδία τους (Ησαΐας 29:13). Ο Ιησούς αναφέρθηκε σε μια άλλη προφητεία της Παλαιάς Διαθήκης, σύμφωνα με την οποία οι μαθητές θα διασκορπίζονταν σαν πρόβατα χωρίς ποιμένα όταν θα Τον συλλάμβαναν και Τον καταδίκαζαν σε θάνατο (Μάρκος 14:27, Ζαχαρίας 13:7). Αναφέρθηκε, επίσης, στον Ησαΐα, όταν καθάρισε τον Ναό από τους αργυραμοιβούς (Μάρκος 11:15-17, Ησαΐας 56:7, Ιερεμίας 7:11) και στους Ψαλμούς όταν εξήγησε πως Αυτός είναι ο ακρογωνιαίος λίθος της πίστης μας και της Εκκλησίας (Μάρκος 12:10-11, Ψαλμός 118:22-23).
Πρακτική εφαρμογή: Ο Μάρκος δείχνει πως ο Ιησούς είναι ο πάσχων Δούλος του Κυρίου (Μάρκος 10:45) που ήρθε να υπηρετήσει και να θυσιαστεί για μας, εν μέρει για να μας εμπνεύσει να περπατήσουμε στα ίχνη του. Οφείλουμε να υπηρετούμε όπως Εκείνος με την ίδια μεγαλοπρεπή ταπείνωση και αφοσίωση στην υπηρεσία των συνανθρώπων μας. Ο Ιησούς μας δίδαξε να θυμόμαστε πως για να είμαστε μεγάλοι στη βασιλεία του Θεού, πρέπει να γίνουμε υπηρέτες όλων (Μάρκος 10:44). Η αυτοθυσία θα πρέπει να υπερβαίνει την ανάγκη μας για αναγνώριση ή ανταμοιβή, όπως ο Ιησούς ήταν πρόθυμος να φθαρεί καθώς πρόσφερε τη ζωή Του για τα πρόβατα.
English
Επιστροφή στην Ελληνική αρχική σελίδα
Επιστροφή στην Ελληνική αρχική σελίδα
το κατά Μάρκον ευαγγέλιο
