το κατά Ματθαίον ευαγγέλιο
Συγγραφέας: Το ευαγγέλιο αυτό είναι γνωστό ως το κατά Ματθαίον ευαγγέλιο γιατί γράφτηκε από έναν απόστολο του Χριστού με αυτό το όνομα. Ο τρόπος γραφής του βιβλίου είναι ακριβώς αυτός που θα περίμενε κανείς από έναν άνθρωπο που ήταν τελώνης (φοροεισπράκτορας). Ο Ματθαίος δείχνει μεγάλο ενδιαφέρον για τα λογιστικά (18:23-24, 25:14-15). Το βιβλίο το χαρακτηρίζει η τάξη και είναι περιεκτικό. Ο Ματθαίος ταξινομεί το ευαγγέλιο σε έξι συζητήσεις αντί να γράφει με χρονολογική σειρά.Ως τελώνης, ο Ματθαίος κατείχε την ικανότητα που καθιστά το γραπτό του όλο και πιο ενδιαφέρον για τους χριστιανούς. Θεωρείτο πως οι τελώνες ήταν ικανοί να γράφουν με ένα είδος στενογραφίας, που αυτό ουσιαστικά σήμαινε πως ο Ματθαίος μπορούσε να καταγράφει τα λόγια κάποιου την ώρα που μιλούσε, λέξη προς λέξη. Αυτή η ικανότητα σημαίνει πως τα λόγια του Ματθαίου όχι μόνο είναι εμπνευσμένα από το Άγιο Πνεύμα αλλά αποτελούν στην κυριολεξία μια απομαγνητοφώνηση κάποιων μηνυμάτων του Χριστού. Για παράδειγμα, η επί του Όρους Ομιλία, όπως καταγράφεται στα κεφάλαια 5-7, είναι σχεδόν σίγουρα μια τέλεια καταγραφή αυτού του σπουδαίου μηνύματος.
Χρονολογία συγγραφής: Ως ένας από τους αποστόλους, ο Ματθαίος έγραψε το βιβλίο την πρώτη περίοδο της εκκλησίας, πιθανότατα γύρω στο 50 μ.Χ. Ήταν εκείνη η περίοδος όπου οι περισσότεροι χριστιανοί προήρχοντο από τον Ιουδαϊσμό· έτσι γίνεται αντιληπτό το γιατί ο Ματθαίος επικεντρώνεται στην ιουδαϊκή θεώρηση του ευαγγελίου.
Σκοπός της συγγραφής: Ο Ματθαίος σκοπεύει ν' αποδείξει στους Ιουδαίους ότι ο Ιησούς είναι ο υπεσχημένος Μεσσίας. Περισσότερο από κάθε άλλο ευαγγέλιο, ο Ματθαίος παραθέτει την Παλαιά Διαθήκη για να δείξει πως ο Ιησούς εκπλήρωσε τα λόγια των Ιουδαίων προφητών. Ο Ματθαίος καταγράφει με λεπτομέρεια την γενεαλογία του Ιησού από τον Δαβίδ, και χρησιμοποιεί πολλά σχήματα λόγου με τα οποία οι Ιουδαίοι ήταν εξοικειωμένοι. Η αγάπη και το ενδιαφέρον του Ματθαίου για τους ομοεθνείς του είναι εμφανής μέσω της σχολαστικής προσέγγισης του κατά την αφήγηση της ιστορίας του ευαγγελίου.
Εδάφια-κλειδιά: Ματθαίος 5:17: «Μη νομίσετε ότι ήρθα για να καταργήσω τον νόμο ή τους προφήτες· δεν ήρθα να καταργήσω αλλά να εκπληρώσω.»
Ματθαίος 5:43-44: «Ακούσατε ότι ειπώθηκε: «Θα αγαπάς τον πλησίον σου, και θα μισείς τον εχθρό σου». Εγώ, όμως, σας λέω: Να αγαπάτε τούς εχθρούς σας, να ευλογείτε εκείνους που σας καταρώνται, να ευεργετείτε εκείνους που σας μισούν, και να προσεύχεστε για εκείνους που σας βλάπτουν και σας κατατρέχουν».
Ματθαίος 6:9-13: «Έτσι, λοιπόν, να προσεύχεστε εσείς: Πατέρα μας, που είσαι στους ουρανούς, ας αγιαστεί το όνομά σου· ας έρθει η βασιλεία σου· ας γίνει το θέλημά σου, όπως στον ουρανό, έτσι και επάνω στη γη· το καθημερινό μας ψωμί δώσε μας σήμερα· και συγχώρεσε σε μας τις αμαρτίες μας, όπως κι εμείς συγχωρούμε σ' αυτούς που αμαρτάνουν σε μας· και μη μας φέρεις μέσα σε πειρασμό, αλλά ελευθέρωσέ μας από τον πονηρό.»
Ματθαίος 16:26: «Επειδή, τι ωφελείται ο άνθρωπος αν κερδίσει ολόκληρο τον κόσμο, ζημιωθεί όμως την ψυχή του; Ή, τι θα δώσει ο άνθρωπος σε ανταλλαγή της ψυχής του;»
Ματθαίος 22:37-40: «Και ο Ιησούς του είπε: «Θα αγαπάς τον Κύριο τον Θεό σου από όλη την καρδιά σου, και από όλη την ψυχή σου, και από όλη τη διάνοιά σου». Αυτή είναι πρώτη και μεγάλη εντολή. Δεύτερη, όμως, όμοια μ' αυτήν είναι: «Θα αγαπάς τον πλησίον σου σαν τον εαυτό σου». Σ' αυτές τις δύο εντολές κρέμονται ολόκληρος ο νόμος και οι προφήτες.»
Ματθαίος 27:31: «Και αφού τον ενέπαιξαν, τον ξέντυσαν από τη χλαμύδα και τον έντυσαν με τα ιμάτιά του· και τον έφεραν για να τον σταυρώσουν.»
Ματθαίος 28:5-6: «Και αποκρινόμενος ο άγγελος είπε στις γυναίκες: Εσείς μη φοβάστε· επειδή ξέρω ότι ζητάτε τον Ιησού τον σταυρωμένο· δεν είναι εδώ· επειδή αναστήθηκε, όπως το είχε πει· ελάτε, δείτε τον τόπο όπου ήταν τοποθετημένος ο Κύριος».
Ματθαίος 28:19-20: «Αφού, λοιπόν, πορευτείτε, κάντε μαθητές όλα τα έθνη, βαπτίζοντάς τους στο όνομα του Πατέρα και του Υιού και του Αγίου Πνεύματος, διδάσκοντάς τους να τηρούν όλα όσα παρήγγειλα σε σας· και δέστε, εγώ είμαι μαζί σας όλες τις ημέρες, μέχρι τη συντέλεια του αιώνα. Αμήν.»
Σύντομη σύνοψη: Ο Ματθαίος καταγράφει τη γενεαλογία, τη γέννηση και την παιδική ηλικία του Χριστού στα δύο πρώτα κεφάλαια. Κατόπιν, το βιβλίο αφηγείται τη διακονία του Ιησού. Οι περιγραφές της διδασκαλίας του Χριστού, είναι τακτοποιημένες γύρω από «συνομιλίες», όπως η επί του Όρους Ομιλία στα κεφάλαια 5 έως 7. Το κεφάλαιο 10 περιέχει την αποστολή και τον σκοπό των μαθητών. Το κεφάλαιο 13 είναι μια συλλογή παραβολών· το κεφάλαιο 18 αναφέρεται στην εκκλησία· το κεφάλαιο 23 ξεκινά μια συζήτηση για την υποκρισία και το μέλλον. Από το κεφάλαιο 21 μέχρι το 27 περιγράφεται η σύλληψη, τα πάθη και η εκτέλεση του Ιησού. Το τελευταίο κεφάλαιο αφηγείται την Ανάσταση και την μεγάλη Αποστολή.
Συνδέσεις: Επειδή ο σκοπός του Ματθαίου είναι να παρουσιάσει τον Ιησού Χριστό ως τον Βασιλιά και Μεσσία του Ισραήλ, αναφέρεται στην Παλαιά Διαθήκη περισσότερο απ' ό,τι οι άλλοι τρεις συγγραφείς ευαγγελίων. Ο Ματθαίος αναφέρεται πάνω από 60 φορές σε προφητείες της Παλαιάς Διαθήκης, δείχνοντας πώς ο Ιησούς τις εκπλήρωσε. Αρχίζει το ευαγγέλιό του με τη γενεαλογία του Ιησού που φτάνει μέχρι τον Αβραάμ, τον γεννήτορα των Ιουδαίων. Από εκεί, ο Ματθαίος αναφέρεται αναλυτικά στους προφήτες, χρησιμοποιώντας συχνά τη φράση, «εκείνο που ειπώθηκε από τον Κύριο διαμέσου του προφήτη (των προφητών)» (Ματθαίος 1:22-23, 2:5-6, 2:15, 4:13-16, 8:16-17, 13:35, 21:4-5). Αυτά τα εδάφια αναφέρονται στις προφητείες της Παλαιάς Διαθήκης σχετικά με την γέννηση Του από παρθένο (Ησαΐας 7:14) στη Βηθλεέμ (Μιχαίας 5:2), την επιστροφή Του από την Αίγυπτο μετά τον θάνατο του Ηρώδη (Ωσηέ 11:1), τη διακονία Του στους εθνικούς (Ησαΐας 9:1-2, 60:1-3), τις θαυματουργικές θεραπείες Του στο σώμα και την ψυχή (Ησαΐας 53:4), τις ομιλίες Του με παραβολές (Ψαλμός 78:2) και την θριαμβευτική είσοδό Του στην Ιερουσαλήμ (Ζαχαρίας 9:9).
Πρακτική εφαρμογή: Το ευαγγέλιο σύμφωνα με τον Ματθαίο είναι μια εξαίρετη εισαγωγή στις ουσιώδεις διδασκαλίες του χριστιανισμού. Ο τρόπος της λογικής περιγραφής καθιστά εύκολο να εντοπίσεις συζητήσεις πάνω σε ποικίλα θέματα. Το κατά Ματθαίον ευαγγέλιο είναι εξαιρετικά χρήσιμο για να κατανοήσουμε πώς η ζωή του Χριστού ήταν η εκπλήρωση των προφητειών της Παλαιάς Διαθήκης.
Ο Ματθαίος απευθύνθηκε στους ομοεθνείς του Ιουδαίους, πολλοί από τους οποίους –ιδιαίτερα οι Φαρισαίοι και οι Σαδδουκαίοι- αρνούνταν πεισματικά να δεχτούν τον Ιησού ως Μεσσία τους. Παρά τους αιώνες ανάγνωσης και μελέτης της Παλαιάς Διαθήκης, τα μάτια τους ήταν κλειστά στην αλήθεια του ποιος ήταν ο Ιησούς. Ο Ιησούς τους επέπληξε για την σκληρή καρδιά τους και την άρνησή τους να αναγνωρίσουν τον Έναν που υποτίθεται πως περίμεναν (Ιωάννης 5:38-40). Ήθελαν έναν Μεσσία με τους δικούς τους όρους, έναν που θα εκπλήρωνε τις δικές τους επιθυμίες και θα έκανε αυτό που εκείνοι ήθελαν να κάνει. Πόσο συχνά αναζητούμε τον Θεό με τους δικούς μας όρους; Δεν Τον απορρίπτουμε θεωρώντας πως έχει εκείνες τις ιδιότητες που εμείς λογαριάζουμε ως αποδεκτές, εκείνες που μας κάνουν να αισθανόμαστε καλά –την αγάπη Του, το έλεος, την χάρη– ενώ αρνούμαστε εκείνες που τις βρίσκουμε απαράδεκτες –την οργή Του, την δικαιοσύνη και τον άγιο θυμό; Ας μην κάνουμε το λάθος των Φαρισαίων, δημιουργώντας τον Θεό σύμφωνα με τη δική μας εικόνα και μετά περιμένοντας από Εκείνον να φτάσει τα δικά μας πρότυπα. Τέτοιος θεός είναι μόνο ένα είδωλο. Η Αγία Γραφή μας δίνει περισσότερες από αρκετές πληροφορίες για την πραγματική φύση και ταυτότητα του Θεού και του Ιησού Χριστού για να εξασφαλίσουν τη λατρεία μας και την υπακοή μας στο πρόσωπό Του.
English
Επιστροφή στην Ελληνική αρχική σελίδα
Επιστροφή στην Ελληνική αρχική σελίδα
το κατά Ματθαίον ευαγγέλιο
