Ερώτηση
Τι είναι η τριχοτόμηση ή διχοτόμηση;
Απάντηση
Η Αγία Γραφή διδάσκει ότι ο άνθρωπος έχει σώμα, ψυχή και πνεύμα. Αναφορικά με το πώς αυτά τα τμήματα της ανθρώπινης φύσης συνδέονται και σχετίζονται μεταξύ τους, υπάρχουν τέσσερις κύριες θεωρίες. Δύο από τις απόψεις, ο ανθρωπολογικός μονισμός και ο ανθρωπολογικός υλομορφισμός, ασχολούνται πρωταρχικά με το πώς τα τρία τμήματα τής ανθρώπινης ύπαρξης συνδυάζονται και σχηματίζουν την ανθρώπινη φύση. Τα δύο άλλα υποδείγματα, η διχοτόμηση (ανθρωπολογική δυαδική υπόσταση) και η τριχοτόμηση ασχολούνται με την διάκριση μεταξύ της ανθρώπινης ψυχής και του ανθρωπίνου πνεύματος. Η διάκριση μεταξύ του υλικού (φυσικού) και άυλου (πνευματικού) τμήματος της ανθρώπινης φύσης είναι ξεκάθαρος. Η διάκριση μεταξύ των δύο άυλων τμημάτων της ανθρώπινης φύσης είναι περισσότερο δύσκολη.
Ενώ υπάρχουν βιβλικά εδάφια που χρησιμοποιούν εναλλακτικά τους όρους ψυχή και πνεύμα (Ματθαίος 10:28, Λουκάς 1:46-47, Α΄ Κορινθίους 5:3; 7:34), άλλες βιβλικές περικοπές δεν παρουσιάζουν την ψυχή και το πνεύμα ως το ίδιο ακριβώς πράγμα. Υπάρχουν, επίσης, περικοπές που υπαινίσσονται τον χωρισμό μεταξύ ψυχής και πνεύματος (Ρωμαίους 8:16, Α΄ Θεσσαλονικείς 5:23, Εβραίους 4:12). Διαβάζουμε στο Εβραίους 4:12, «Επειδή, ο λόγος τού Θεού είναι ζωντανός και ενεργός, και κοφτερότερος περισσότερο από κάθε δίκοπη μάχαιρα, και εισχωρεί βαθιά μέχρι διαίρεσης και της ψυχής και του πνεύματος.». Το εδάφιο αυτό μας λέει δύο πράγματα: (1) υπάρχει σημείο διαχωρισμού μεταξύ της ψυχής και του πνεύματος, και (2) το διαχωριστικό σημείο είναι διακριτό μόνον από τον Θεό. Εχοντας κατά νου όλα αυτά τα εδάφια, ούτε η διχοτόμηση ούτε η τριχοτόμηση μπορεί ν’ αποδειχθεί ξεκάθαρα. Αποτελούν το άυλο τμήμα τής ανθρώπινης ύπαρξης ψυχή και πνεύμα; Ναι. Είναι η ψυχή και το πνεύμα απολύτως ενοποιημένα και ενωμένα (διχοτόμηση) ή συνδέονται στενά αλλά είναι ξεχωριστά (τριχοτόμηση); Είναι ασαφές.
Εκείνοι που πιστεύουν ότι η ανθρώπινη φύση είναι τριπλή, πιστεύουν τυπικά τα ακόλουθα: το φυσικό σώμα είναι αυτό που μας συνδέει με τον φυσικό κόσμο ολόγυρά μας· η ψυχή είναι η ουσία τής ύπαρξής μας και το πνεύμα είναι αυτό που μας συνδέει με τον Θεό. Γι’ αυτό μπορεί να λεχθεί πως ο μη σωσμένος είναι πνευματικά νεκρός (Εφεσίους 2:1, Κολοσσαείς 2:13), ενώ είναι αρκετά ζωντανός φυσικά και ψυχικά. Εκείνοι που πιστεύουν ότι η ανθρώπινη φύση είναι διπλή, έχουν την ίδια κατανόηση για το σώμα αλλά θεωρούν πως το πνεύμα αποτελεί τμήμα της ψυχής που συνδέεται με τον Θεό. Ετσι, το ερώτημα τής διχοτόμησης ή τριχοτόμησης είναι ουσιαστικά το κατά πόσον η ψυχή και το πνεύμα αποτελούν διαφορετικές πλευρές της άυλης ανθρώπινης φύσης, ή αν το πνεύμα είναι απλώς τμήμα τής ψυχής, οπότε η ψυχή αποτελεί ολόκληρο το άυλο τμήμα τής ανθρώπινης φύσης.
Τριχοτόμηση ή διχοτόμηση τού ανθρώπου – ποια άποψη είναι η σωστή; Φαίνεται πως είναι άσοφο να είμαστε δογματικοί. Και οι δύο θεωρίες είναι εύλογες εξεταζόμενες βιβλικά. Καμία ερμηνεία δεν είναι αιρετική. Είναι, ίσως, ένα ζήτημα που αδυνατούμε να συλλάβουμε πλήρως με τον περιορισμένο ανθρώπινο νου μας. Μπορούμε να είμαστε βέβαιοι ότι η ανθρώπινη ύπαρξη αποτελείται από σώμα, ψυχή και πνεύμα. Το κατά πόσον η ψυχή και το πνεύμα είναι ένα ή κάπως διακριτά, αποτελεί ζήτημα που ο Θεός επέλεξε να μην καταστήσει επαρκώς σαφές μέσα στον λόγο Του. Είτε πιστεύεις στην διχοτόμηση είτε στην τριχοτόμηση, πρόσφερε το σώμα σου ως ζωντανή θυσία (Ρωμαίους 12:1), ευχαρίστησε τον Θεό για την σωτηρία της ψυχής σου (Α΄ Πέτρου 1:9), και λάτρευε τον Θεό πνευματικά και αληθινά (Ιωάννης 4:23-24).
English
Τι είναι η τριχοτόμηση ή διχοτόμηση;
