Saludsod
Anya kadi ti kunkunaen ti Biblia maipapan iti panagsina ti agassawa ken panagasawa manen?
Sungbat
Umuna iti amin, uray anyaman ti panangipapan ti maysa a tao iti pagsasaritaan ti panagsina ti agassawa, napateg unay nga pagtulnogan ti kinuna ti Dios iti libro ti Malakias 2:16a “Kagurak ti panagsina ti agassawa, kuna ti Apo a Dios ti Israel.” Kuna iti Biblia, ti balabala ti Dios iti panagassawa ket ti sibubukel a biag a panagdinna. “Isut’ gapuna a saandan a dua no di ket maymaysadan a bagi. Ngarud, saan a pagsinaen ti tao ti pinagtipon ti Dios” (Mateo 19:6). Maawatan ti Dios nga gapu ti panagassawa ket iti nagbaetan ti dua a managbasol a tao, ti panagsina ket mabalin a mapasamak. Iti Daan a Tulag, nangituyang ti Dios ti sumagmamano a linteg tapno salakniban ti karbengan dagiti tao nga nakisina iti asawana nangruna kadagiti babai (Deuteronomio 24:1-4). Inyunay-unay ni Jesus nga dagiti nakuna a paglintegan ket naited gapu iti kinatangken ti ulo dagiti tao, ken saan a gapu iti daytoy ti kaunaan nga pagayatan ti Dios (Mateo 19:8).
Ti pagsasaritaan nga ti panagsina ti agassawa ken panagasawa manen ket palpalubosan iti Biblia ket naggapu kadagiti kinuna ni Jesus iti libro ti Mateo 5:32 ken 19:9. Ti sao a “malaksid laeng iti pannakikamalala” ket dagiti laeng sao iti kasuratan nga kasla ipalpalubos ti Dios ti panagsina ti agassawa ken panagasawa manen. Adu dagiti makaawat iti nakuna “malaksid a versiculo” nga agkukuna iti “pannakikamalala” iti panawen laeng ti panagtulag nga agpakasar. Iti kultura a Judio, ti babai ken ti lalaki ket ipagapu nga agassawa uray no isuda ket nagtulag laeng nga agpakasar. Ti imoralidad laeng iti panawen ti “tulag nga agpakasar” ti mabalin laeng a makaanay nga makagapu para iti panagsina. Nupay kasta, ti sao nga Griego nga ipatarus iti “pannakikamalala” ket mabalin a kaipapanan ti uray ania a klase ti seksual nga imoralidad. Mabalin daytoy nga kaipapanan ti sao a pannakikamalala, prostitusion ken sabali pay. Mabalin a kunkunaen ni Jesus nga palpalubosan ti pangsina ti agassawa no adda napasamak nga seksual nga imoralidad iti nagbaetan ti agassawa. Ti relasion a seksual ket ti kabuklan ken napateg a paset ti panagassawa, “Daytoy ti gapuna a panawan ti lalaki dagiti nagannak kenkuana tapno agtiponda iti asawana ket agbalinda a maymaysa” (Genesis 2:24; Mateo 19:5; Efeso 5:31).
Isut gapuna, ti panagsukir ken panangsupiat iti nakuna a paglitegan iti babaen ti kaaddaan ti relasion a seksual nga saan a kasar ket mabalin nga umanay nga makagapu para iti panagsina. Adda met iti panunot ni Jesus ti pagsasaritaan ti panagasawa manen iti daytoy a versiculo. Ti versiculo a “no mangasawa ti sabali” (Mateo 19:9) ket agpakpakita nga ti panagsina ti agassawa ken panagasawa manen ket palpalubosan no sakop daytoy iti versiculo nga “malaksid,” Napateg unay nga ipalagip nga ti laeng awan basolna a partido ti palubosan nga agasawa manen. Uray no saan a nakasuarat daytoy iti teksto, ti pammalubos tapno makapangasawa manen kalpasan ti panagsina ti agassawa ket gapu iti asi ti Dios iti tao a naaramidan ti basol, ken saan a para iti tao nga nagaramid ti seksual nga imoralidad. Mabalin nga adda ti tiempo nga ti nagbasol a partido ket palpalubosan nga agasawa manen- ngem daytoy a kapanunotan ket saan nga isursuro kadagiti versiculo a nakuna.
Ipagpagarup dagiti sabali nga ti 1 Corinto 7:15 ket maysa pay a naisalumina a makagapu nga kasla mang-mangted ti pammalubos iti panagasawa manen, no ti saan a namati nga asawa (lalaki) ket sininaanna ti namati nga asawa a (babai) gapu iti panamati ti babai kenni Jesu-Cristo. Nupay kasta, saan a kinuna iti nakuna a konteksto ti panagasawa manen, no di ket daytoy ket agkunkuna laeng nga ti maysa a namati ket saanen nga nainkapilitan nga itultuloy pay iti panagdinnada no kayatnan ti makisina ti asawana a saan a namati. Kunkunaen met ti sabali nga ti panang-ranggas (iti asawa wenno anak) ket makaanay nga makagapu para iti panagsina uray no saan daytoy nga nakasurat iti Biblia. Mabalin nga daytoy ti pagsasaritaan, ngem uray kaano ket saan a nainsiriban nga aramiden ti maysa a banag nga saan a kinuna iti Sao ti Dios. No dadduma ti kinapudno nga iti likudan ti anyaman ti kayat a sawen ti “pannakikamalala,” daytoy ket saan a maka-anay nga gapu para iti panagsina ti agassawa, ken saan a kasapulan para iti panagsina. Uray no naka-aramid ti seksual nga imoralidad ti maysa kadagiti agassawa, mabalin pay met a masusuro ti agpakawan ti naaramidan ti basol babaen ti parabur ti Dios ket rugianda manen ti panangipatakder ti biagda a kas agassawa.
Pinakawannatayo ti Dios. Mabalintayo a suruten ti pagtuladan ti Dios nga pakawanen ti basol ti pannakikamalala (Efeso 4:32). Nupay kasta, iti adu a gundaway, saan nga agbabbabawi ti asawa ket itultuloyna pay latta ti seksual nga imoralidad. Iti daytoy a gundaway, mabalin nga usaren ti kunkunaen iti Mateo 19:9. Adu met ti agtarigagay nga makaasawa manen kalpasan ti panagsina ket saandan nga kitkitaen ti posibilidad nga mabalin a ti pagayatan ti Dios kadakuada ket agtalinaed nga awanan ti asawa. No dadduma aw-awagan ti Dios ti maysa a tao nga agtalinaed nga awanan ti asawa tapno saan a mabingay ti panangikasona (1 Corinto 7:32-35). Ti panagasawa manen kalpasan ti panagsina ket panunoten iti sumagmamano a gundaway, ngem saan a kayat a sawen nga daytoy laengen ti mabalin a pagpilian.
English
Anya kadi ti kunkunaen ti Biblia maipapan iti panagsina ti agassawa ken panagasawa manen?