Swali
Inamaanisha nini kwamba sisi tumeumbwa kwa njia ya ajabu na ya kutisha (Zaburi 139:14)?
Jibu
Zaburi 139:14 inasema, "Ninakushukuru kwa kuwa nimeumbwa kwa jinsi ya ajabu ya kutisha. Matendo yako ni ya ajabu na nafsi yangu yajua sana." Mazingira ya aya hii ni asili ya ajabu ya miili yetu. Mwili wa binadamu ni ajabu zaidi na wa kipekee kati ya viumbe katika ulimwengu, na utata huo na upekee unaelezea mambo mengi juu ya akili wa Muumba wake. Kila nyanja ya mwili, hadi kiini kile kidogo, inaonyesha kwamba kwa njia ya ajabu na ya kutisha.
Wahandisi wanaelewa jinsi ya kubuni sana lakini katika mwanga mihimili kwa kuweka vifaa kali katika pembe ya nje ya sehemu ya msalaba- na kujaza ndani na nyepesi, na nguvu nyenzo. Hii inafanywa kwa sababu kiasi kikubwa cha dhiki hutokea katika sehemu ya nje ya muundo wakati unashugulikia pembe au sehemu zilizonyooka. Sehemu ya mfupa wa binadamu iliyo fanyiwa upasuaji inaonyesha kwamba vifaa vigumu viko nje na ndani hutumika kama kiwanda kwa ajili ya seli za damu ya aina mbalimbali. Wakati unachunguza kamera ya kisasa na uwezo wake wa kuruhusu mwanga zaidi au kidogo kama inavyohitajika na uwezo wake wa kuzingatia moja kwa moja vitu mbalimbali katika sehemu mbalimbli, utakuta uigizaji wa mara kwa mara wa uendeshaji wa macho ya binadamu. Na bado, kuwa na mboni zote mbili, sisi pia tuna mtazamo ambao unatupa uwezo wa kuhukumu umbali kitu kiko.
Ubongo wa binadamu pia ni kiungo cha ajabu, uliundwa kwa ajabu na kutisha. Una uwezo wa kujifunza, fikiria, na kudhibiti kazi nyingi moja kwa moja za mwili kama vile kiwango cha moyo, shinikizo la damu, na kinga, na kudumisha urari kwa kutembea, kukimbia, kusimama, na kukaa, wakati wote huzingatia kitu kingine. Tarakilishi zinaweza shinda ubongo wa binadamu katika mbichi ya kuhesabu lakini ni ina upungu ikifikia masuala ya kutekeleza majukumu zaidi hoja. Ubongo pia una uwezo wa ajabu wa kubadilika. Katika majaribio, wakati watu huvaa miwani ambayo huifanya dunia kuonekana kichwa chini, akili zao kwa haraka hutafsiri habari wanazopewa na kuona dunia kama "kichwa chake kiko juu." Wakati wengine walikuwa wamefunikwa macho kwa muda mrefu, "kituo cha maono" ya ubongo punde ilianza kutumika kwa ajili ya kazi nyingine. Wakati watu uhamia nyumba yenye iko karibu na reli, mara sauti ya gari moshi huchujwa nje na akili zao, na wao kupoteza wazo fahamu la kelele.
Inapofikia suala la kuweka mwili wa binadamu katika viwango vidogo pia hustaajabisha na kutisha. Kwa mfano, taarifa zinazohitajika kwa ajili kuutoa mwili mzima wa binadamu, na kila undani kufunikwa, imehifadhiwa katika hesi mbili za chembe chembe za damu (DNA) zinazopatikana katika kiini cha kila mmoja wa mabilioni ya seli katika mwili wa binadamu. Na mfumo wa habari na udhibiti unaowakilishwa na mfumo wetu wa neva ni wa kushangaza kutokana na ile njia umewekwa pamoja ukiulinganisha na uvumbuzi havifu wa mwanadamu wa waya na nyaya macho. Kila kiini, mara moja iitwayo kiini "rahisi", ni kiwanda kidogo bado hakichaelewaka na mwanadamu. Darubini inapokuwa na nguvu zaidi, umilikaji wa ajabu wa seli za binadamu huanza kuja katika lengo.
Fikiria kiinitete kimoja cha mimba cha maisha mapya ya binadamu. Kutokana na hali hiyo seli moja ndani ya tumbo hukua aina mbalimbali za tishu, viungo, na mifumo, zote zinafanya kazi pamoja wakati mzuri katika mchakato wa kushangaza uratibu. Mfano ni shimo katika septamu kati ya ventrikali mbili katika moyo wa watoto wachanga wanaozaliwa. Shimo hilo kufunga hadi wakati mwafaka wakati wa mchakato wa kuzaliwa kwa ajili ya kuruhusu oksijeni ya damu kutoka mapafu, ambayo haina kutokea wakati mtoto tumboni na kupokea oksijeni kupitia kitovu.
Zaidi ya hayo, kinga ya mwili ina uwezo wa kupigana na maadui wengi na kujirejesha kutoka kwa karabati ndogo ndogo (hata kukarabati sehemu mbaya ya DNA) kwa ukubwa (wakitengeneza mifupa na kupona kutokana na ajali kubwa). Ndiyo, kuna magonjwa ambayo hatimaye hulemea mwili tunapozeeka, lakini hatuna wazo jinsi mara nyingi kwa njia ya maisha kwamba mifumo yetu ya kinga itaweza kutuokoa kutoka kwa kifo fulani.
Kazi ya mwili wa binadamu pia ni ajabu. Uwezo wa kushughulikia vitu vikubwa, nzito na pia kwa makini kuendesha kitu hatari bila kuvunjika pia ni ajabu. Tunaweza kutuma mshale mara kwa mara kulenga shabaha mbali, na kuchapish kwa haraka katika tarakilishi bila kufikiri kuhusu herufi, kutambaa, kutembea, kukimbia, pekecha kote, kupanda, kuogelea, kufanya kichwangomba na kubingirika, na kufanya kazi "rahisi" kama vile kungong’oa taa ya mwanga, kupiga meno yetu muswaki, na kufunga kamba za viatu zetu pia bila kufikiri. Hakika, haya ni mambo "rahisi", lakini mwanadamu bado atabuni na kupanga roboti ambayo ina uwezo wa kufanya kwa haraka kazi mbalimbali na mwendo.
Kazi ya njia ya usiagaji wa chakula tumboni na viungoo vinvyo husiana, maisha marefu ya moyo, malezi na kazi ya neva na mishipa ya damu, utakaso wa damu kwa njia ya figo, utata wa sikio la ndani na katikati, hisia ya ladha na harufu, na mambo mengine mengi ambayo ni ngumu sisi kuelewa - kila moja ni jambo la kushangaza na zaidi ya uwezo wa mwanadamu kuchapisha. Kweli, sisi ni wa ajabu na kutisha. Tunathamini kumjua Muumba kwa njia ya Mwana wake, Yesu Kristo - na si kwa kustaajabia ujuzi wake, lakini pia katika upendo wake (Zaburi 139:17-24).
English
Inamaanisha nini kwamba sisi tumeumbwa kwa njia ya ajabu na ya kutisha (Zaburi 139:14)?